Na de 4.000 sms'jes voor Joke Schauvliege: hoe link is klimaatactivist Arno Kempynck?
Met 43.000 voorkeursstemmen hield Joke Schauvliege tijdens de voorbije kiesgang beter stand dan veel van haar partijgenoten. Drie maanden eerder had ze nochtans ontslag moeten nemen als Vlaams minister van Leefmilieu na enkele leugenachtige uitspraken over de klimaatspijbelaars, en werd ze het mikpunt van een sms-bombardement dat bezorgde burgers via de website van Act for Climate Justice op haar afvuurden. Arno Kempynck, woordvoerder van de die klimaatbeweging, blikt voor het eerst uitgebreid terug.
'We blijven actievoeren, we gaan druk zetten op de regeringsvorming'
HUMO Joke Schauvliege is qua voorkeursstemmen de negende populairste politicus in Vlaanderen. Verbaast je dat?
ARNO KEMPYNCK «Eerlijk: na deze zwarte zondag verbaast niets me nog. En onze actie was natuurlijk niet specifiek op haar gericht, maar op alle klimaatministers. Maar blijkbaar heeft Schauvliege ondanks haar weinig doortastend beleid een trouwe schare kiezers. Veel significanter vind ik de klappen die haar partij CD&V heeft gekregen, en de regeringspartijen in het algemeen. Jammer genoeg zijn die stemmen niet alleen naar partijen gegaan die de klimaatcrisis serieus nemen.»
HUMO Wil dat niet zeggen dat de kiezer andere zorgen heeft dan het klimaat?
KEMPYNCK «Inderdaad. Het leert mij dat we nog meer de nadruk moeten leggen op sociale rechtvaardigheid, want je krijgt mensen alleen mee in het klimaatverhaal als je ook oog hebt voor hun sociale bezorgdheden.»
HUMO Hebben veel kiezers niet gewoon een zekere klimaatmoeheid overgehouden aan de maandenlange aandacht voor de manifestaties?
KEMPYNCK «Misschien heeft het thema iets te vroeg gepiekt. Maar de klimaatbeweging was natuurlijk niet alleen op de verkiezingen gericht, ze wil het debat aanzwengelen en ook bewustmaken op de lange termijn.»
HUMO Misschien is de Vlaming niet klaar voor agressieve acties zoals die van Act For Climate Justice en Extinction Rebellion, die enkele weken geleden tijdens ‘De zevende dag’ zakken confetti leegschudden over Guy Verhofstadt en Geert Bourgeois.
KEMPYNCK «Het klopt dat we goed moeten nadenken over onze acties, maar wij blijven geloven dat we als burgers het recht hebben om ons te mengen in het debat. Wij zullen niet stoppen met actievoeren, omdat de opwarming natuurlijk ook doorgaat.»
HUMO Laat ons ’s terugkeren naar februari: de sms’en, het ontslag, jouw optreden in ‘De afspraak’ en ook de hetze die nadien ontstond.
KEMPYNCK «Ik had wel wat chaos verwacht na het gesprek in ‘De afspraak’, maar ik ben wel geschrokken van de omvang. We hebben het tenslotte over een beetje activisme, terwijl het beleid heel veel op het spel zet. Ik vond de verontwaardiging ook selectief: wij werden weggezet als boemannen, terwijl het totaal niet meer ging over de complete stilstand die wij wilden aankaarten.
»De actie was al tien dagen aan de gang toen Schauvliege ontslag nam. Tot dan hadden weinig mensen zich eraan gestoord. Toen kreeg ik plots telefoon van het radionieuws: ‘Of ik de persconferentie had gezien en wilde reageren op het ontslag van de minister?’ Natuurlijk wilde ik reageren. De beelden van de persconferentie heb ik pas gezien tijdens ‘De afspraak’.»
undefined
'Onze sms'en waren niet de enige reden waarom Schauvliege zo zat te huilen' Arno Kempynck
HUMO Hadden jullie vóór het ontslag al zicht op het aantal verstuurde sms’jes?
KEMPYNCK «We wisten dat meer dan veertigduizend mensen de QR-code op onze affiches hadden gescand en op onze website waren beland. Die moesten een keuze maken: stuur ik een mail, een sms of een tweet? De meesten hebben getweet, omdat de drempel lager is. Vijfduizend mensen hebben gemaild, een paar duizend hebben ge-sms’t.»
HUMO Schauvliege zou vierduizend sms’en hebben gekregen.
KEMPYNCK «Dat zou kunnen, maar dan hebben de drie andere klimaatministers ook vierduizend sms’en gekregen. Wie voor de sms koos, stuurde berichten naar alle vier de klimaatministers. Voor de duidelijkheid: wij hadden vooraf een sms en mail opgesteld, het overgrote deel van de deelnemers heeft díé gewoon verstuurd. Als links of rechts een enkeling die tekst door iets minder fraais heeft vervangen, dan was dat allesbehalve de bedoeling.
»Het is interessant om de verschillende reacties te bekijken. Brussels minister Céline Fremault heeft elke mail en sms beantwoord, Waals minister Jean-Luc Crucke heeft een ander gsm-nummer genomen en federaal minister Marie-Christine Marghem heeft in de media gezegd dat ze onze verontwaardiging begreep. Alleen Schauvliege had het blijkbaar wat moeilijker.»
HUMO Niet iedereen is uit hetzelfde hout gesneden.
KEMPYNCK «Een minister draagt wel zware verantwoordelijkheden, je zou verwachten dat ze tegen een stootje kunnen. Ze zijn tenslotte eindverantwoordelijke voor de toekomst van 11 miljoen Belgen.»
HUMO Hadden jullie op voorhand goed ingeschat welke impact de actie zou hebben?
KEMPYNCK «De vier ministers tot wie we ons gericht hebben, hebben allemaal een eigen kabinet en een partijapparaat achter zich: wij dachten dat onze actie hoogstens de dagelijkse werking van de kabinetten in de war zou sturen.»
HUMO Voelde je enige wroeging of spijt toen je haar zag volschieten tijdens de persconferentie?
KEMPYNCK «Geen spijt, maar het feit dat ik het hartstochtelijk oneens ben met haar beleid, staat niet in de weg dat ik meeleefde: ze stelde zich erg kwetsbaar op. Ik vind wel dat wij het recht hebben om ministers en volksvertegenwoordigers op onze rechten te wijzen: in het buitenland zijn dit soort acties zeer courant.
»En laat ons wel wezen: onze sms’en waren niet de enige reden waarom Schauvliege daar zat te huilen. Ze had de bal compleet misgeslagen met die uitspraken over complottheorieën. Die waren hallucinant, en dát was de reden van haar ontslag. Ik kan begrijpen dat het een moeilijke periode was, maar van een minister verwacht je toch niet dat ze zulke verhalen opdist? Onze actie was de perfecte bliksemafleider: ’s ochtends was ze een instabiele minister die nepnieuws verspreidt, ’s avonds was ze een slachtoffer. Zo werkt politiek, blijkbaar.»
HUMO Heb je soms niet het gevoel dat jullie actie een tegengesteld effect heeft gehad? Anuna De Wever is op televisie komen verklaren: ‘Dit zijn wij niet. Hier hebben wij niets mee te maken.’ Als het boegbeeld van de beweging zich verontschuldigt, heb je je doel gemist.
KEMPYNCK (denkt na) «Onze actie was maar één onderdeel van een heel breed scala van acties van een heel brede beweging, en we hebben allemaal hetzelfde doel. Ik begrijp de reactie van Youth for Climate ook helemaal. Ik was het er wel niet mee eens dat ze zich distantieerden van ‘de bagger op het internet’: wij hebben geen scheldtirades gestuurd.»
HUMO In de nasleep van jullie sms-actie, hebben onverlaten ook jouw gsm-nummer online gezet. Telefoon gekregen?
KEMPYNCK «Ja (lacht). Maar net zoals bij Schauvliege stond mijn nummer al online. Toen ik in de studio van ‘De afspraak’ uitleg aan het geven was, realiseerde ik me dat ineens: ik ga het ook vlaggen hebben. Toen de producer me na de uitzending mijn gsm teruggaf, zei die: ‘We hebben hem moeten uitschakelen, het hield niet op.’ De dagen na de uitzending kreeg ik om de tien seconden een sms, het moeten er in totaal duizenden geweest zijn. De meeste berichten waren niet vindingrijk. ‘Uw moeder is een hoer’ zat er vaak tussen. Er waren een paar grappige uitzonderingen: ‘Beste Arno, net van het vliegtuig gestapt, lekker veel kerosine verbruikt, voel me daar heel goed bij. Fuck you!’ (lacht) Ik werd ook constant gebeld. Dat was te verwachten, geen probleem. Eerst nam ik niet op, maar omdat mijn mailbox vol raakte, ben ik toch beginnen op te nemen: negen keer van de tien gooiden ze meteen paniekerig in.»
HUMO Tot slot: je zei dat jullie op nieuwe acties broeden. Kun je al een tipje van de sluier lichten?
KEMPYNCK «We zijn aan het nadenken over acties die toespitsen op de regeringsonderhandelingen, want ook daar willen we heel graag druk zetten. Maar heel concreet zijn ze nog niet. Maar met bommen zullen we nooit gooien. Beloofd! (lacht)»