Na de aanslag op Peter R. de Vries: een overdosis geweld? ‘Drugshandelaars leren snel bij’

Na de aanslag op de Neder­landse misdaadjournalist Peter R. de Vries groeit de vrees voor nog meer dodelijk geweld van drugsbendes. De vermoedelijke daders zouden uit de kringen komen van de vorig jaar opgepakte Ridouan Taghi, een dealer die eerder al opdracht ge­­geven zou hebben voor twee andere moorden. Antwerps burgemeester Bart De Wever waarschuwde dat het Nederlandse drugs­geweld snel naar België zal overwaaien. Maar volgens professor Letizia Paoli (KU Leuven), criminoloog en expert in drugsbendes en maffia, is die kans vrij klein.

LETIZIA PAOLI «De aanslag op Peter R. de Vries is eerder een uitzondering en lijkt een gevolg van zijn engagement in het dossier-Taghi. Die staat bekend als een heethoofd en is lang niet de superbelangrijke drugs­baron waarvoor hij wordt versleten. De grote meerderheid van drugshandelaars schuwt opvallend geweld. Dat trekt de aandacht, en dat is slecht voor de zaken. Zeker als het gaat om aanslagen op prominente figuren.»

HUMO Verschillende journalisten en advocaten, ook in België, zeggen dat ze al bedreigd werden door drugsbendes.

PAOLI «Bedreigingen zijn er inderdaad. Criminelen zetten advocaten vaak onder druk. Maar als er geweld aan te pas komt, gaat het vaak om interne conflicten rond de levering of betaling van drugs.

»Drugshandelaars zijn ook niet dom, ze leren snel bij. De Albanese bendes die net na de val van de Muur in ons land opdoken, waren aanvankelijk erg geweld­dadig. Ze hebben snel in­­gezien dat het beter is om low profile te blijven.»

HUMO Hebt u zicht op moorden die mogelijk afrekeningen waren in het Belgische drugsmilieu?

PAOLI «Er zijn het afgelopen decennium een paar moorden geweest. En er zijn af en toe conflicten, zoals granaataanslagen, die de media halen. Maar in verhouding met de aanzienlijke hoeveelheden cocaïne die de havens van Antwerpen en Rotter­dam binnenkomen, is er eigenlijk vrij weinig geweld. Vorig jaar werd in Ant­werpen 80 ton cocaïne in beslag genomen, dat is evenveel als de jaarlijkse cocaïne­consumptie in heel Europa.

»We weten ook dat een steeds groter deel van de cocaïne die Antwerpen binnen­komt, in België blijft. Dat betekent dat Antwerpse drugsdealers meer macht hebben verworven. En toch blijft het aantal aanslagen en moorden nog vrij beperkt. Ter vergelijking: in Mexico worden elke dag honderd mensen vermoord door drugsbendes.»

HUMO De war on drugs is intussen al jaren bezig, maar zet geen zoden aan de dijk.

PAOLI «We moeten realistisch zijn: die oorlog is niet te winnen. Op korte termijn kunnen we wel proberen de schade te beperken door de onderwereld het signaal te geven dat corruptie en geweld niet toegestaan zijn. Daarvoor is een harde aanpak nodig. Tegelijk moeten er ook meer perspectieven komen voor kwetsbare jongeren. Die klampen zich nu vast aan drugshandelaars als waren het helden, en zien drugshandel als de beste manier om veel geld te verdienen. Maar een mirakel­oplossing is er helaas niet.»