Nicolas Jaar - Sirens
Al zeven jaar preekt Nicolas Jaar de revolutie in een genre dat ouder is dan hijzelf: de techno. Nooit met grote statements, altijd schijnbaar achteloos – alsof hij niets bijzonders doet, terwijl zijn invloedskring steeds groter wordt.
De doorbraak kwam in 2011 met ‘Space Is Only Noise’, een plaat met meer stiltes dan boems, tsjaks en kletsen. Hij werd bejubeld én bespuwd, met argumenten als ‘Als je er niet op kan dansen, is het geen techno.’ En: ‘In vergelijking met Jaar lijkt James Blake wel Sepultura.’ Te zacht, te subtiel, te gloedvol en dus automatisch verdacht. Met zijn volgende stap zette hij voor- én tegenstanders een neus: Jaar richtte met kompaan Dave Harrington een rockgroep op. Hun Darkside zorgde voor de allermooiste plaat van 2014: ‘Psychic’. Dezelfde meanderende, gloed- en roesvolle sound, maar met gitaar en drumset in plaats van laptop en sequencer. Kortom: Jaar is een dwarse aap, en dat is ook waarom we hem koesteren.
Eerste randbedenking bij ‘Sirens’: de langeafstandslopers worden verwend, dit jaar. ‘The Ballad of the Costa Concordia’ (Car Seat Headrest), ‘Memory’ (Preoccupations), ‘Blackstar’ (David Bowie) en vijf nummers op de laatste viersterrenplaat van Swans: 2016 kende al veel uitstekende songs van tien minuten of langer, maar ‘Killing Time’, hier de openingstrack, speelt ze allemaal naar huis. Het is wat wachten voor het geluid uit een donkere aardkorst naar boven komt geborreld, maar dan zit je gebeiteld voor een sfeer- en soulvolle, verwarrende, magistrale trip.
‘The Governor’ is een jazzy Amon Tobin-song met nieuwe software. ‘Three Sides of Nazareth’ heeft dezelfde polsslag als Suicide, en doet daar – net nu Alan Vega Alan Vega zaliger is geworden – spannende dingen mee. ‘History Lesson’ is een bloedernstige grap: een braaf, lieflijk walsje met een brutale, vuilgebekte tekst.
‘Sirens’ is bovendien, de verzamelde keelgezangen van Theo Francken daargelaten, één van de meest politieke platen van het jaar. Wie tussen de noten leest, hoort een briesende aanklacht tegen parlementaire kortzichtigheid, een moon shot voor Populistische Piet en Verdacht Vlotte Veerle. Het heupwiegende ‘No’ verhaalt in het Spaans over de afzettingsprocedure van Auguste Pinochet, in Jaars moederland Chili. Maar ‘History Lesson’ weet dat domheid meer domheid kweekt, dat de geschiedenis zich altijd herhaalt. Hij zal het niet toegeven, maar je voelt hoe Jaar, die nu al lang in New York woont, naar Trump wijst.
Voor iemand met een uiterst herkenbare signature sound – één Amerikaan schreef dat de meeste Jaar-songs als remixes van Nick Caves ‘Red Ride Hand’ klinken – verrast Jaar vaak. Voor een neuroot (Jaar heeft een ongezonde obsessie met het getal ‘3’ en moet soms met een dobbelsteen gooien voor hij beslissingen kan nemen) klinkt hij verdacht sexy. En geen workaholic (Jaar producet, tourt, deejayt, maakt radio én bestiert zijn eigen label) die zo ontspannend op ons gemoed werkt. Jaar is something else.
