Nu de Reuzegommers naar de rechtbank moeten: hoe gaan ze zich verdedigen?

De beslissing waar de familie van Sanda Dia al een jaar naar uitkeek, is donderdag gevallen. Alle achttien Reuzegommers die aanwezig waren tijdens het doopritueel moeten zich voor de correctionele rechtbank verantwoorden over wat er op de fatale studentendoop is gebeurd. Hoe zullen ze zich daar verdedigen?

‘De eerste horde is genomen’, zegt David Dendoncker, advocaat van de moeder van Dia over de beslissing van de raadkamer. ‘Ik hoop dat het proces nu zo snel mogelijk wordt afgehandeld, want voor mijn cliënt is het emotioneel zeer moeilijk om hiermee om te gaan.’

De twintigjarige ingenieursstudent Sanda Dia kwam in december 2018 om het leven na een vreselijk uit de hand gelopen studentendoop. De jongen moest uren in een put met ijskoud water zitten en moest grote hoeveelheden visolie drinken. Toen hij uiteindelijk naar het ziekenhuis werd gebracht, was hij zwaar onderkoeld en reageerde hij nog amper.

Oponthoud

Dat het bijna een jaar geduurd heeft voor de raadkamer tot deze beslissing komt, is omdat de zaak al enkele keren oponthoud kende. De raadkamer zou begin september vorig jaar al beslissen, maar toen vroegen enkele advocaten bijkomend onderzoek.

Weer negen maanden later was dat onderzoek klaar. Maar bij de raadkamerzitting in juni diende advocaat Joris Van Cauter op het laatste nippertje een wrakingsverzoek in tegen de raadkamervoorzitter. Die zou volgens hem vooringenomen zijn. Het Antwerpse hof van beroep volgde hem niet, maar het resultaat was opnieuw een maand vertraging.

In juli hoorde de raadkamer uiteindelijk alle partijen. Ook de vader van Sanda, Ousmane Dia, was daar aanwezig. Het was voor hem de eerste keer dat hij precies zou horen wat de argumenten zouden zijn van elke advocaat van de achttien Reuzegommers. Bij één pleidooi kreeg hij het te kwaad en moest hij zwaar geëmotioneerd de zaal verlaten. Sindsdien zit de man diep, aldus zijn advocaat, Sven Mary. Ousmane Dia was donderdag niet aanwezig of bereikbaar voor commentaar.

Het was al langer bekend dat het parket de doorverwijzing vorderde voor alle achttien Reuzegommers. Maar daar gingen sommige advocaten van de verdediging op de vorige zitting van de raadkamer tegenin. Zij voeren aan dat niet elke Reuzegommer evenzeer betrokken was bij de organisatie van de doop, en dus draagt niet iedereen even veel verantwoordelijkheid voor de fatale afloop. Een advocaat vroeg de buitenvervolgingstelling omdat zijn cliënt – een geneeskundestudent – later was aangekomen op de doop en naar eigen zeggen de anderen na enige discussie had overtuigd om Dia naar het ziekenhuis te brengen.

Onopzettelijke doding

De raadkamer heeft donderdag de verdediging dus op dat punt niet gevolgd. Alle achttien leden van Reuzegom moeten zich nu voor de correctionele rechtbank gaan verantwoorden. Daar staan ze dus allemaal terecht voor opzettelijke toediening van schadelijke stoffen, onopzettelijke doding, onterende behandeling en schuldig verzuim. De straffen die een rechter daarvoor kan uitspreken, gaan tot maximaal tien jaar cel. Sven Mary vindt het logisch dat alle achttien leden worden doorverwezen: ‘Ze hadden weet van het draaiboek van de doop, ze wisten allemaal wat er ging gebeuren.’

Tegen de doorverwijzing is in theorie hoger beroep mogelijk, al is dat in de praktijk niet evident. De Reuzegom-advocaten hebben daar nog zo’n twee weken voor, maar de kans is zeer klein dat het iets zou uithalen.

De argumenten die de advocaten van de Reuzegommers tijdens de vorige zitting van de raadkamer hebben gebruikt, tonen waar het proces inhoudelijk over zal gaan. Zoals gezegd was niet elke Reuzegommer heel de tijd ter plaatse. Enkele Reuzegommers zullen aanvoeren dat ze uiteindelijk wel met Dia naar het ziekenhuis zijn gereden. Voor de correctionele rechtbank zal dus precies uitgeklaard worden wie welk aandeel had in de dood van de student en welke straf daar tegenover staat.

In het ziekenhuis

Ook over de medische behandeling die Dia in het ziekenhuis heeft gekregen, zal nog flink gediscussieerd worden. Dia moest tijdens de doop visolie drinken, waardoor zijn lichaam compleet uitgedroogd raakte. Maar wisten de hulpverleners dat toen hij in het ziekenhuis werd binnengebracht? Hield de behandeling daar genoeg rekening mee? Toen de raadkamer in september samenkwam, vroegen enkele advocaten om meer onderzoeksdaden, omdat ze vragen hadden bij de medische rapporten. En op de vorige zitting in juli bleek dat ze nog steeds met vragen zaten. Na afloop maakte Christian Clement, een advocaat van een van de Reuzegommers, een cryptische opmerking, waarmee hij leek te insinueren dat hij zich afvroeg waarom de maag van Dia niet gewoon was leeggepompt.

Pascal Nelissen-Grade, ook een Reuzegom-advocaat, zei eerder al aan de krant De Morgen dat het medische verslag volgens hem nog lacunes bevat. ‘Er zijn waarden gemeten om tien uur ’s avonds en nog eens om 5 uur ’s ochtends’, zei hij. ‘Maar wat is er tussenin gebeurd?’

Omdat het dossier volgens enkele Reuzegom-advocaten dus nog niet volledig was, kon de correctionele rechtbank het volgens hen op deze manier nog niet behandelen. Zij vroegen dat een onderzoeksrechter zich er nog eens over boog. De raadkamer gaf hen dus geen gelijk en stelt dat het dossier wel over voldoende elementen beschikt om naar de correctionele rechtbank te gaan.

Naar verwachting start het proces daar in het voorjaar van 2022.

(DM)