Once you pop, you can’t stop: Waarom je puisten niet mag uitduwen

Krijg je jeukende vingers als er een pukkel op je kin verschijnt? Vind je het idee van een rijp puistje dat tussen je vingers ‘plopt’ ook zo bevredigend? ‘Afblijven!’, zegt Elodie Mendels, dermatoloog bij Erasmus MC.

Iedereen die ’s ochtends voor de spiegel wel eens een puist ziet, kent het dilemma: uitknijpen of laten zitten? Het voelt niet fijn als je de deur uit moet met een pukkel. Daarom knijp je er eens flink in, in de hoop dat hij weggaat. Maar het resultaat is dat je ’s avonds een plek hebt die twee keer zo groot is en ook nog roder. Volgens Mendels kun je een puist beter laten zitten.

Als we het hebben over puisten en pukkels zijn er verschillende soorten. Open mee-eters zijn de welbekende zwarte puntjes, gesloten mee-eters liggen wat dieper in de huid en zijn wit. En dan zijn er nog de rode pukkel en het puistje met de witte kop. De verzamelnaam is acne.

MENDELS «Acne ontstaat onder invloed van allerlei factoren, bijvoorbeeld door de toename van geslachtshormonen in de puberteit. Daardoor produceren de talgklieren in de huid meer talg. Daarnaast verzamelen dode huidcellen zich in de poriën van de huid. Samen met de grotere hoeveelheid talg zorgt dat voor een prop en zo een blokkade.

»In eerste instantie veroorzaakt zo’n blokkade een mee-eter. Maar als de ophoping in zo’n porie te groot wordt, krijgt het afweersysteem van het lichaam een seintje om witte bloedcellen naar de mee-eter te brengen, die daar voor een ontsteking zorgen. Zo’n ontsteking zie je als een rode pukkel. Als er veel van een bepaalde soort witte bloedcellen komen, neutrofielen genoemd, is dat uiteindelijk zichtbaar als een puskop.»

Ontsteking

De ontsteking wil je afremmen en niet erger maken door de puist uit te knijpen. ,

MENDELS «Als je knijpt, breekt de verstopte prut als het ware los in de huid waardoor de ontsteking groter wordt. Daarom wordt die rode pukkel vaak nog roder en dikker.»

Soms ontstaat er verlittekening, of door vieze vingers zelfs een huidinfectie. Als je er vanaf blijft, ruimt je lichaam die pukkel uiteindelijk vanzelf op.

Dermatoloog Mendels snapt wel dat als je na lang wachten eindelijk weer dat feestje hebt de nood hoog is om iets te doen aan die pukkel met een witte kop op je neus. In dit geval zou je de witte kop er voorzichtig af kunnen halen. Doe dat alleen niet met een rode pukkel en ook niet als je veel last hebt van acne.

Om de puskop te lijf te gaan, kun je het beste een kleine naald pakken en die ontsmetten met een beetje alcohol of betadine. Maak in de witte kop een klein prikje en duw zachtjes met een tissue op de pukkel tot het pus eruit is. Blijf vervolgens gewoon van die pukkel af.

(AD)