'Op één' op Eén
Klagen wij Belgen te veel of net niet genoeg? In ‘Op één’ gaat Kobe Ilsen met behulp van lijstjes na of het nu goed of slecht gesteld is met België. Daarvoor bezoekt hij in elke aflevering twee landen die op een bepaald vlak de beste of de slechtste leerling van de klas zijn. Onderwerp in de eerste aflevering: obesitas.
Waarom het programma, dat effectief op Eén wordt uitgezonden, de vreselijk verwarrende titel ‘Op één’ meekreeg, terwijl in elke aflevering zowel de nummer één als de nummer laatst worden bezocht, kon Kobe Ilsen ons gisteren in zijn radio- en krantenoptredens ook niet vertellen. Wel liet hij optekenen dat hij voor het programma ‘heel diep is gegaan’, dat ‘de schellen van zijn ogen zijn gevallen’ en dat hij ‘heel hard heeft moeten bleiten’. Het is in dat licht een beetje een bizarre keuze om de aflevering rond het weinig emotionele thema obesitas, waar geen enkele traan geplengd werd, als eerste uit te zenden. Al verzekeren de programmamakers zich er op die manier natuurlijk wel van dat de niet te onderschatten groep mensen die Kobe Ilsen willen zien janken volgende week opnieuw voor de buis zit.
In de inleiding van de aflevering van gisteren wist Ilsen ons te vertellen dat Amerikaans-Samoa de twijfelachtige eer heeft het meest obese land ter wereld te zijn terwijl Japanners juist het laagste gemiddelde BMI hebben. Nu ja, we zagen wel nog enkele landen onder Japan in het BMI-lijstje staan, maar ons werd verzekerd dat die landen met een hongersnood kampen en dus weinig geschikt zijn voor een reportage over de strijd tegen obesitas. Een van die namen onderaan het lijstje was Vietnam, waar heden ten dage dus blijkbaar een hongersnood heerst. Kijk, dat wisten wij nog niet.
In Samoa bleek al snel dat een groot deel van de verantwoordelijkheid voor de hoge obesitascijfers ligt bij de overvloedig aanwezige fastfoodrestaurants en de warenhuizen die nagenoeg uitsluitend conserven en diepvriesmaaltijden aanbieden. Een Samoaan verkondigde met aandoenlijk enthousiasme dat hij bij het ontbijt steevast vier eieren naar binnen werkt terwijl een andere man zich een ‘family pack’ van 11 liter ijs aanschafte. Niets van dit alles in Japan want daar bepaalt de wet dat werkgevers beboet kunnen worden als hun werknemers te veel zijn aangekomen. Aerobics tijdens de werkuren, jaarlijkse weegmomenten en wat kordaat dieetadvies op tijd en stond moeten dat vermijden.
De Samoaanse natuurpracht en het Japanse stadsleven werden zeer mooi in beeld gebracht en ook de soundtrack was meer dan genietbaar, maar qua kritische blik en diepgang bleven we toch op onze honger zitten. Dat je van vettig en bewerkt eten dik wordt, vermoedden we ergens al, maar waarom precies Samoa, een groen eiland met veel natuur, er niet in slaagt zelf vers eten te produceren en aan de man te brengen, kwamen we niet te weten. In Japan polste Ilsen wel even voorzichtig hoe het dan zat met de privacy van een werknemer wiens fysieke gegevens toegankelijk waren voor zijn werkgevers, maar kritischer of diepgaander hoefde het niet te worden. Ook niet toen hij een bar bezocht waar enkel zwaardere vrouwen werkten en er sprak met een van de hoogst twijfelachtige gasten of toen een man doodleuk beaamde dat hij zijn vrouw te dik vond en er zonder pardon van zou scheiden mocht ze nog wat aankomen.
In de informatieve tussenstukken sprak Ilsen tergend traag en op een heel serieuze schoolmeestertoon. Wellicht wilden de programmamakers de statistieken die ze vlijtig uit hun mouw schudden zo extra laten binnenkomen, maar dat had een averechts effect. Zulke cijfers beginnen al gauw hun effect te verliezen, hoe spectaculair ze ook mogen zijn, en Ilsens presenteerstijl zette vooral in de verf dat het programma naast die statistieken maar weinig om het lijf heeft. Deze eerste aflevering was al bij al best te pruimen, maar als in de volgende afleveringen uitdagendere thema’s aan bod komen die vragen om een kritische en genuanceerde aanpak, zou ‘Op één’ weleens volledig door het ijs kunnen zakken.
