Otto-Jan Ham: 'Ik dacht dat hogere kijkcijfers een geweldige bevrijding zouden zijn. Maar nee, hoor' Een avond in 'De ideale wereld'
Philippe Muyters is een gebrevetteerd paellamaker, Geert Bourgeois eet weleens een sneetje Italiaanse charcuterie, en Bart Somers verzaakte tijdens de eindejaarsfeesten, een omzendbrief van de cholesterolpolitie gehoor gevend, aan de slagroom bij zijn ijsje.
'Je moet toch stilaan gaan geloven dat de theorie van de grote zendertrouw geen bullshit is: mensen vinden makkelijker hun weg naar de VRT dan naar VIER'
En deze keer keken er, naast de moeder van Otto-Jan Ham, de jeugdbeweging van Jelle De Beule en het ingebeelde vriendje van Sven de Leijer, wél andere mensen. De eerste aflevering – vorige dinsdag – haalde 427.000 kijkers: een verdubbeling in vergelijking met vroeger, toen het programma op VIER uitgezonden werd. Daarna ging het wel bergaf – 381.000 op woensdag, 265.000 op donderdag – maar toch: de transfer naar de Reyerslaan lijkt ‘De ideale wereld’ aan een groter publiek te helpen.
Otto-Jan Ham «Ik dacht dat hogere kijkcijfers een geweldige bevrijding zouden zijn. Maar nee, hoor: ik voel me nog steeds dezelfde hansworst die een beetje probeert te presenteren. Qua overrompelend geluksgevoel maakt het geen verschil of er 200.000 dan wel 400.000 mensen kijken. Ik ben wél blij dat er zo geen gezeik is. Stel dat we maar 100.000 gehaald hadden: dan was iedereen blijven zeuren.»
Bij Woestijnvis doen ze ongetwijfeld een vreugdedans nu ze opnieuw mogen inbadgen bij de VRT. De moeilijke minnaars delen weer een hotelkamer. Toch is de kans reëel dat de Grote Minimoefti van de lage tv-landen – de succesvolle organisator van wielerwedstrijden, niet die uit de filmpjes van ‘De ideale wereld’ – afgelopen week ook een forse vloek uit zijn rijke vocabulaire gelicht heeft. Voor VIER is het immers een beetje vernederend: ‘De ideale wereld’ heeft bepaald geen facelift ondergaan, en toch scoort het op de openbare omroep meer kijkers dan op VIER.
Ham «Je moet toch stilaan gaan geloven dat de theorie van de grote zendertrouw geen bullshit is: mensen vinden makkelijker hun weg naar de VRT dan naar VIER. Bizar, want je hoeft VIER toch ook niet op kanaal 820 van je decoder te gaan zoeken, hè.»
De enige programmamedewerker voor wie de kijkcijfers mogelijk slecht nieuws zijn, is Luc Haekens. De verneukeratieve straat- en deurgatinterviews van de ereburger van Tienen staan of vallen immers met niet herkend worden.
Ham «Hij koketteert daar al lang mee: ‘Het gaat niet meer, jongens. Ik ben te populair.’ Stiekem verdenk ik hem ervan dat hij het aan de mensen vráágt: ‘Ken je mij niet? Nee? Van ‘De ideale wereld’? Of van ‘De blauwe gids?’ Echt niet?’ (lacht)»
De piemels van VTM
Voor de aflevering van afgelopen donderdag was An Lemmens als gast aangekondigd, maar als wij tussen het publiek plaatsnemen, blijkt dat de iets minder gepiercete, maar ook zeer aanminnige Gerty Christoffels op een armlengte van Otto-Jan Ham plaatsneemt. Het gevolg van een beslissing van – ik citeer een presentator van ‘De ideale wereld’ met krulhaar die anoniem wenst te blijven – ‘de piemels van VTM’.
Ham «An wilde zelf heel graag komen. Maar de mensen die bij VTM de lijnen uitzetten, willen niet dat gezichten van de zender in ‘De ideale wereld’ te zien zijn. Bizar, want het lijkt me net in hun voordeel te spelen.»
Jelle De Beule «Ik heb me lang afgevraagd waarom er nooit eens iets uit ‘De ideale wereld’ in het weekoverzicht van ‘Beste kijkers’ op VTM zit. ‘Hebben we nu echt geen hálf minuutje televisie gemaakt dat de moeite waard is om in dat weekoverzicht te stoppen?’ dacht ik dan. Ik heb er Nathalie Meskens eens met een pruillip op aangesproken, waarop zij me vertelde dat het simpelweg niet mág van VTM.»
De opname van de aflevering met Gerty Christoffels wordt een work-out. Eerst moet de publieksopwarmer zijn fichebak met schalkse witzen integraal opgebruiken – de filmpjes zijn nog niet klaar, en dus wordt het begin van de opname uitgesteld. Wanneer ze er dan tóch aan beginnen, blijft karma een bitch. Eerst protesteert de klank kleuterachtig (De Beule: ‘Bij VIER zonden we uit in mono, bij Canvas moet het in stereo.’), vervolgens blijkt een filmpje niet te starten. Het publiek krijgt een speciaal voor dit soort euvels gemaakte boodschap van de Minimoefti – die uit de filmpjes, niet de beroemde restauranthouder uit Heverlee – in de plaats.
Ham «Gisteren liep het geweldig vlot: alles in één keer opgenomen. Vandaag liep het van bij het begin fout en blééf het fout gaan. When it rains, it pours.»
De kijker merkt er uiteindelijk niets van: de re-enactment van de aanslag op Charlie Hebdo en de verklaring van de Minimoefti (opnieuw: die uit de filmpjes, niet de ereburger van Geraardsbergen) voor het relletje rond de fictieve wetenschapsprijs die Jurgen Tack zichzelf toekende, doen Twitter en belendende sociale percelen schuddebuiken.
Ham «Gelukkig, want dat item over die fictieve prijs hebben we na de repetitie nog helemaal omgegooid. Het was oorspronkelijk iets helemaal anders, maar we vonden dat het niet werkte. En dus hebben we nog snel de hulp van de Minimoefti – die van de filmpjes, niet de aimabele grappenmaker die soms op Woestijnvis rondloopt – ingeroepen.»
Er vielen in die eerste week nog wel meer hilarische passages te noteren: liplezen in het parlement, Sociaal Incapabele Michiel die een vluchteling de weg naar vrouwvriendelijkheid wijst, en het kruim der Belgische politici dat bij Sven de Leijer toelicht wat het zoal verorberd heeft tijdens de feestdagen. In dat filmpje kreeg ‘De ideale wereld’ eindelijk de filosofische onderlaag die het op VIER nog miste. Met dank aan de helmboswuivende Bart Somers, die onthulde dat er bij het dessert op kerstavond ‘potentie tot slagroom’ was, maar dat hij de verleiding had kunnen weerstaan.
Sven De Leijer «Daar kreeg het programma inderdaad meer intellectuele fond. ‘Er was potentie tot slagroom’: over zo’n zinnetje blijf je enkele dagen nadenken, hè. Bart Somers is sowieso al iemand die de wijsgerige revelaties van Aristippos de Jongere koppelt aan de moderne inzichten van Jürgen Habermas, en als hij daar dan voor de camera zijn eigen vernuftige levenswijsheden aan vasthaakt, verpakt in zo’n eloquente zin, dan weet je: we zijn historische televisie aan het maken.»
In een ander filmpje ging De Leijer zich op de nieuwsdienst van de VRT voorstellen als nieuwe chef. Dat valt onmogelijk te betreuren: vergeleken met het herfstige klimopplantje Luc Rademakers heeft De Leijer het podiumvullende charisma van Taylor Swift. En was het ook niet hoognodig dat hij voor verdiepend tegengewicht tegen het 10.000 luchtballonnen-beleid van Björn Soenens kwam zorgen?
De Leijer «Goed dat we niet écht onder de nieuwsdienst vallen. Stel je onze mailbox voor na de aflevering met 3D-porno (lacht). Maar zonder ironie: we voelen ons heel welkom op de VRT. Dat viel me echt op toen ik dat filmpje op de nieuwsdienst ging draaien.»
De Beule «Ja: er hangt echt een ‘Goed dat jullie terug zijn!’-sfeertje. Terwijl ik er vooraf toch niet gerust op was. Het had best gekund dat er binnen de VRT mensen waren die zélf een satirisch programma wilden maken, hè. Maar we worden er niet als indringers beschouwd, wel als de neefjes die eindelijk weer eens komen spelen.»
Er is inhoudelijk nauwelijks wat veranderd, en het programma wordt nog altijd gewoon opgenomen in de studio van Woestijnvis in Vilvoorde.
De Leijer «Het is gek: in november was het definitief over voor ‘De ideale wereld’. En nu zitten we weer in die dagelijkse rush die zo vertrouwd aanvoelt.»
De Beule «De buitenwereld is meer bezig met die transfer dan wijzelf. Ik moet al naar het Canvas-logo kijken om te beseffen dat er iets veranderd is. Dat is wel telkens een overrompelende esthetische ervaring. Misschien ligt daar wel de redding van VIER? Koop gewoon de dude over die dat logo ontworpen heeft, en laat ’m los op dat van VIER.»
Werk aan de winkel voor de Grote Minimoefti van de lage tv-landen, quoi – die van 1 meter 38, niet die van de filmpjes.
