Pascal Smet hervormt zichzelf

Een duurbevochten hervorming van het secundair onderwijs, een remake van mei '68 en de hunker naar Braziliaanse pousada's. Veel meer moet dat niet zijn voor minister van Onderwijs Pascal Smet: ‘We praten onszelf een collectieve depressie aan.’

Veel gezien in het leven, maar dít nog nooit. Het moet dan ook een unicum zijn op een Vlaams of federaal ministerie, godbetert mondiaal. Het doet zelfs een beetje ‘In de gloria’-achtig aan, die zes staatsieportretten in de gang naar zijn kantoor, van Daniël Coens zaliger tot hemzelve.

De Galerij der Groten, sinds 1989, sinds de Vlaamse overheid zich mag ontfermen over het department onderwijs. Opvallend, toch wel: vijf excellenties in sobere zwart-witte uitvoering, alleen hijzelve in sprankelend full colour. Unterschied muss sein, al schijnen zijn voorgangers bijzonder opgetogen te zijn over zijn initiatief. Nog opvallender: de muur is... op. Links naast hemzelve is er alleen maar lucht. ‘Er is nog plaats onder mij,’ zegt hij met een gevoel voor cynisme om in te lijsten. Nóg tastbaarder kun je een ‘après moi le déluge’ niet maken.

Het was een beetje déluge deze week, want Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet ramde dan toch de hervorming van het secundair onderwijs door de strot van De Grote Leider. Een mooi schouwspel was het niet, de Vlaamse regering wankelde zó hard dat ze de komende maanden naar het stemhok mankt. Máár: de hervorming ligt op tafel, goedgekeurd en wel, en dat maakt van Pascal Smet een tevreden mens.

Hij is moe, the morning after, maar bovenal blij. Twintig jaar is erover gepalaverd, dat hoeft voortaan niet meer. Het kan aan die eerste lentezon liggen, maar je zou bijna zweren dat zijn staatsieportret nog wat harder blinkt.

Pascal Smet «Onderschat niet hoe moeilijk het is om in deze discussie iedereen op één lijn te krijgen: de vakbonden, de onderwijskoepels, de bedrijfswereld. Die waren de voorbije jaren vooral één in hun verdeeldheid. Eigenlijk wist niemand hoe we het concreet moesten aanpakken. Het moeilijkste bij een discussie over het onderwijs is dat iedereen van zichzelf denkt dat hij eigenlijk ook een goeie onderwijsminister zou zijn.»

HUMO De minister van Onderwijs in de rol van bondscoach. Daar zijn er ook tien miljoen stuks van in dit land.

Smet «Er zijn tien miljoen ministers van Onderwijs. Iedereen voelt zich betrokken, want iedereen heeft wel kinderen of familieleden die vandaag op de schoolbanken zitten. Zodra je iets zegt over onderwijs, vertaalt iedereen dat naar zijn eigen situatie, zijn eigen school en zijn eigen leraar.

»Men vergeet dan weleens dat er in Vlaanderen 3.500 scholen, 165.000 leerkrachten en meer dan 1 miljoen schoolgaande kinderen zijn. Dat maakt de discussies net iets lastiger, ja. Maar als vandaag zowel het onderwijs als de bedrijfswereld zegt: ‘Dit is een goed plan’, dan weet je dat het goed zit.»

HUMO U gaat bijna achteloos voorbij aan het feit dat u de voorbije dagen net niet bent bedolven onder de kritiek?

Smet «Bedolven onder de kritiek? Ik? Door wie dan?»

HUMO Het gebrek aan eensgezindheid binnen uw eigen regering was stuitend.

Smet «Ik kan alleen maar verantwoordelijk zijn voor wat ik zeg, voor wat mijn partij zegt en voor wat deze regering zegt. Ik vind dat de regering in deze een vrij grote eenheid heeft getoond.»

HUMO Dat kunt u niet menen?

Smet «Voor alle duidelijkheid: ik heb het over de regering.

»Tijdens de discussie over de bredere eerste graad heb ik enkel Bart De Wever horen zeggen dat hij geen eenheidsworst wil. Bon, ik kan er niks aan doen dat hij zich voor die stelling baseert op een voorstel dat vier jaar geleden op tafel lag, maar dat daar intussen al drie jaar niet meer ligt.»

HUMO Zegt u nu dat De Wever zijn dossiers niet kent?

Smet «Dat zeg ik niet. Maar het is vreemd dat de rest van de partij iets anders denkt dan de voorzitter. Ik heb iemand als Geert Bourgeois toch horen zeggen dat hij het ermee eens is dat de eerste graad breder wordt.

»Wie zo'n dossier probeert te herleiden tot een paar oneliners, doet aan stemmingmakerij. Een onderwijshervorming is één geheel, en is niet samen te vatten in slogans. We moeten dringend ophouden met in oneliners te praten. Iedereen die kinderen heeft, weet dat hij zijn kind niet in een oneliner kan vatten. Doe dat dan ook niet met hun onderwijs en hun toekomst. Sommige dingen zijn niet in twintig seconden uit te leggen voor een televisiecamera.»

HUMO Wat voor de camera wél heel duidelijk was, was dat SP.A en N-VA het akkoord compleet anders interpreteren. Uw partij heeft het over een bredere eerste graad, het einde van het aso en een verankerde hervorming, terwijl de N-VA over exact diezelfde punten net het omgekeerde zegt. Ik heb zelden zo'n pijnlijke vertoning gezien.

Smet «Ik heb Bart De Wever in ‘Terzake’ toch horen zeggen dat het een uitstekend akkoord is en dat hij het zal uitvoeren? Af en toe sluipt er een afwijkende interpretatie in zijn beoordeling, maar hij heeft het akkoord toch goedgekeurd? Ook zijn viceminister-president, Geert Bourgeois, heeft zich klaar en duidelijk uitgesproken vóór het akkoord.

»Ik wil bij dezen, tegen mijn natuur in, van de gelegenheid gebruik maken om een Latijnse zin uit te spreken: ‘Pacta sunt servanda.’ Akkoorden moeten gerespecteerd worden.»

undefined