Patrick Lefevre neemt afscheid van Claude Criquielion

'Met zijn donkere huid en stevige baard dachten we eerst dat hij een Spanjaard was,' vertelt Patrick Lefevere over zijn eerste ontmoeting met Claude Criquielion. Ze werkten negen jaar samen, en met zijn herinneringen daaraan moet hij het voortaan doen. Claudy overleed gisteren aan de gevolgen van een zware hersenbloeding, hij werd 58 jaar.

'Eens je zijn vertrouwen had gewonnen, was dat onvoorwaardelijk'

Lefevere «Hij was ne speciale, je moest hem kennen: je kon niet gemakkelijk tot hem doordringen, hij hield je op afstand. Maar eens je zijn vertrouwen gewonnen had, was dat onvoorwaardelijk. Tussen ons klikte het, we werden vrienden. Ik wierf hem na zijn carrière aan als pr-manager bij Mapei, nadien werd hij ook ploegleider. Overal waar we kwamen, genoot hij nog een groot aanzien, zeker in Frankrijk en Italië. Ook bij de renners: Criquielion, dat was iemand, hè. Ik zie het nog zo voor mij hoe hij altijd met onze dokter Yvan Van Mol een sigaretje stond te roken.»

«Toen onze ploeg splitste, ging hij naar Lotto-Domo. Maar daar was hij niet zo gelukkig: het werd allemaal te groot voor hem, en hij verkoos het kleinschalige van een ploeg als Landbouwkrediet.»

HUMO Had hij dan geen ambitie als ploegleider?

Lefevere «Alles had te maken met zijn situatie thuis, hij had een zoon die mentaal gehandicapt was. Dat heeft hem enorm getekend, en het hem hield zo bezig dat ik denk dat hij daarom vroeger met koersen is gestopt. Zijn vrouw vertelde me eens dat als Claudy ging trainen, zijn zoontje voor het huis plaatsnam en pas terug wilde binnengaan als hij was teruggekeerd: voor die jongen was zijn vader een god. Toen we ooit met onze families in de Provence hadden afgesproken - we hadden in mekaars buurt een huis gehuurd – wilde ik Criq voor de grap in het zwembad gooien. Zijn zoontje reageerde als een waakhond: ik mocht zijn vader niet aanraken of kwaad doen.»

HUMO In het interview vlak na zijn wereldtitel in 1984, liet hij uitschijnen dat hij een renner met weinig zelfvertrouwen was. Was hij zo onzeker?

Lefevere «Ach, op het WK in Barcelona was hij nog heel jong, hij wist wel van zichzelf dat hij getalenteerd was. Ik herinner me onze eerste ontmoeting: Marc Renier, die met hem in zijn eerste jaar als prof reed en met wie ik in Roeselare trainde, zei me: ‘Bij ons zit er ene die heel hard met de velo kan rijden, zenne’. Toen ik hem zag, moest ik echt nog eens kijken of hij geen Spanjaard was: zo’n zuiders type met een donkere huid en een volle baard kon onmogelijk uit België komen.»

HUMO Als neoprof maakte hij meteen indruk.

Lefevere «Hij won de Catalaanse Week, en dat is niet van de poes: allemaal cols van eerste categorie. Hij werd meteen negende in de Tour, en het jaar nadien zelfs derde in de Vuelta.»

«Wat hem ook tekende: net voor hij wereldkampioen werd, had hij een lucratief contract getekend bij de Franse ploeg La Redoute. Maar als hij wegging, zou zijn oude ploeg Splendor ermee stoppen en iedereen op straat zetten. Hij verbrak het contract met La Redoute en bleef bij Splendor.»

HUMO Was hij zo loyaal?

Lefevere «Enorm! Voor zijn ploegmaats ging hij door het vuur. Hij was echt heel trouw: onze ploeg was de goeie, de anderen waren slecht.»

«Ook bij ons was hij heel begaan met de renners. Toen Johan Museeuw 39 graden koorts had vlak voor het Parijs-Tours en het WK in Lugano, maakten hij en Yvan zich dodelijk ongerust. Ze wisten zich geen raad en toen ik in het hotel aankwam, zag ik vijf lege glazen cognac staan en een asbak met twintig sigarettenpeuken (lacht). Maar mannen als Johan, en ook Tom Boonen, zijn zo sterk dat die koorts al na enkele dagen verdwenen was. Twee weken later werd Johan wereldkampioen.»

HUMO Hoe verklaar je dat hij wat er gebeurd is op het WK in Ronse, nooit een plaats heeft kunnen geven?

Lefevere «We zijn allebei Steenbok van sterrenbeeld, en dat zijn koppige mensen. Maar het klopt, hij heeft het nooit verwerkt: hij vond de onrechtvaardigheid die hem was aangedaan te groot. En al die rechtszaken hebben hem veel geld gekost. Kwam daar nog eens bij dat de UCI de negatieve publiciteit wilde vermijden en bijna openlijk de kant van Steve Bauer verkoos. Het heeft hem ook alleen maar ongelukkiger gemaakt. We hebben er veel over gepraat - als je dag in dag uit met elkaar optrekt, geef je jezelf bloot. Soms liepen we in de Tour Bauer zelfs tegen het lijf, en zeker in het begin durfde die Claudy nog komen kleineren. Zo van: ‘Je hebt wel verloren tegen mij, hè’.»

HUMO Zag je hem als een ronderenner of was hij meer geschikt voor de klassiekers?

Lefevere «Ik zag hem eerder als een klassiek renner. En je zag toen al een trend ontstaan die zich vandaag meer dan ooit aftekent: je kan niet alles rijden. Een renner die goed was in de Ardennen, werd niet geacht om Parijs-Roubaix of de Ronde van Vlaanderen te rijden. Uiteindelijk heeft hij pas laat in zijn carrière ondekt dat hij dat ook kon: hij reed voor de eerste keer de Ronde, en won meteen.»

«Dat hij Luik-Bastenaken-Luik nooit heeft kunnen winnen, heeft hij ook nooit kunnen verwerken. Zeker die keer toen Stephen Roche niet met hem wilde doorrijden en ze zo Moreno Argentin uit de achtergrond lieten terugkomen. Ook dat vond hij onrechtvaardig.»

HUMO Hadden jullie nog veel contact?

Lefevere «Minder. Hij wilde nog graag dat ik zijn zoon Mathieu onderdak gaf in onze ploeg. Maar toen ik hem zei dat de WorldTour voor hem misschien te hoog gegrepen was, begreep hij dat niet goed. Het lag gevoelig, en hij had het er moeilijk mee. Nadien heeft hij me wel gebeld om te zeggen dat ik gelijk had, en dat het beter was dat zoon met koersen zou stoppen. Maar de laatste jaren kwam hij nog zelden op de koers.»

HUMO Was hij verbitterd geraakt, zoals nu soms wordt beweerd?

Lefevere «Nee, hij was de politiek ingegaan (hij werd schepen van Sport voor MR in zijn woonplaats Lessen, red.) en koos voor een andere weg, dicht bij huis. Hij zou nooit opscheppen over zijn carrière, maar hij vond wel dat hij moest uitgenodigd worden – spontaan zou hij nooit naar een koers gaan. Maar hij was zeker niet verbitterd, hij had net een hele vrolijke kant: we hebben uren lachend doorgebracht aan de bar van het hotel, daar genoot hij wel van na zijn carrière. Als renner was hij nog iemand van de oude stempel: eten, trainen, slapen, koersen. Hij had een groot hart voor Frank Vandenbroucke die toen bij ons reed, maar met diens flamboyante gedrag kon hij minder om.»

HUMO Welke plaats geef je hem in de geschiedenis?

Lefevere «Hij was een hele grote, zijn palmares zegt genoeg. Mocht hij nu rijden, zou hij veel geld verdienen. Zo iemand als Criquielion zou ik altijd in mijn ploeg willen. In de jaren 80 was hij onze Belgische hoop in bange dagen, enkel hij kon met de besten mee in de Tour.»

HUMO Hoe zal je hem herinneren?

Lefevere «Als iemand die loyaal was, heel loyaal. En als een echte familieman. Zijn zus verloor al vroeg haar man, en ook voor haar zoon, ex-renner Sebastien Demarbaix, nam hij de vaderrol op. Met de familie heb ik echt te doen, want de man die alles rechthield, is nu weggevallen.»