PJ Harvey (Vorst Nationaal)

Ja, ze deed haar warm kunstje vanop Rock Werchter over: PJ Harvey morste ook in Brussel met ontroering en fragiel sentiment.

In Vorst Nationaal, de Art Nouveau-parel van Brussel, had ik een afspraakje met Polly Jean Harvey. Ze zag eruit zoals ik haar gefantaseerd had: benen die triomfeerden op een verwaarloosbaar rokje, een zwart verentapijt om haar bovenlichaam. Ze was weinig spraakzaam, maar dat deerde niet: al wat ze wil zeggen, zit in haar liedjes.

Op Rock Werchter had ik al een als hyperventilerende liefdesbrief vermomde recensie moeten schrijven, en nu is het wéér van dattum: PJ Harvey en haar negenkoppige band olieden in Vorst ontroering en pinnige Weltschmerz op je huid. Nog dagen zullen ze elkaar herkennen op straat, de mensen die er waren: hun ogen hebben een zachtere kleur gekregen, en ze praten op beschroomde toon. Aan vrienden en familie hebben ze verteld dat ze woensdagavond uien gesnipperd hebben.

‘Yes it’s changed how I see humankind’ zingt PJ Harvey in ‘A Line In The Sand’: haar beeld van mens en wereld is er de afgelopen jaren niet pluiziger op geworden. Ze weet dat geweld het altijd wint van tederheid, en dat er nooit genoeg blauwhelmen zijn om de oorlog in je kop te temperen. En ze weet dat de wereld altijd grieperig is: ‘The Hope Six Demolition Project’, haar recentste plaat, is het rauwe verslag van een journalist die goed gekeken heeft. Of ze het nu over armoede in Washington heeft, over Afghaanse kinderen die niet om oorlog en ellende gevraagd hebben of over de begroting van de regering-Michel: altijd is ze met beide voeten ín de ramp gaan staan. Er hangt modder aan haar muiltjes. Ik zie het ook zo voor me: Polly Jean, nog in nachtjapon, die aan de ontbijttafel schuimbekkend woest wordt terwijl ze de buitenlandpagina’s van The Guardian uitvlooit.

In die recente, van verontwaardigd engagement trillende liedjes ruisten altijd een moeilijk in taal te vlechten gevoel mee – een diep, zielsroerend, mistig sentiment. PJ Harvey is niet gewoon het Leger des Heils of de Zelfmoordlijn: ze is ook een kokette, melancholische kunstenares, iemand die beseft dat schoonheid mentale Dafalgan is. In elke handclap, in elke stembuiging, in elke opstoot van percussie, in elke golf van blazers, in elke zorgelijke frons zat een timide gevoeligheid. ‘Chain of Keys’ was majesteitelijke pracht, ‘The Ministry of Defence’ deed me huilen, ‘The Community of Hope’ was een razende trein in een doods landschap, in ‘The Orange Monkey’ tuimelde Polly Jeans stem als een trotse ballerina. En tijdens ‘Dollar, Dollar’ kon je je maar één ding afvragen: had de jonge Afghaanse bedelaar vandaag wat verdiend?

In het ‘Let England Shake’-trio – ‘The Glorious Land’, ‘The Words That Maketh Murder’ en het titelnummer - tóónde PJ Harvey zich: meisje van een eiland, vrouw van de wereld. Ach, het perfide Albion: een sterretje dat van de Europese vlag gevallen is. In de finale zaten oudjes die geen corrigerend ondergoed behoeven: ’50 ft. Queenie’ was kort maar furieus, héél furieus – zelfs de sambaballen van Alain Johannes waren kwaad. ‘Down By The Water’ was suïcidaal geluk. En in ‘To Bring You My Love’ was John Parish een roman aan het schrijven met zijn gitaar. ‘I was born in the desert’: sommigen zijn geboren in de woestijn, anderen zijn er al reizend weleens aanbeland. In Vorst was het de eerste categorie die haar jaarvergadering hield: iedereen begréép PJ Harvey.

Ik ook. In de donkerste uren, wanneer mijn hart aan zwartwerk doet en mijn gemoed zwalpt als een bejeneverde postbode, is er PJ Harvey: reddingsboei, zacht kuiken en pientere schikgodin in één handzaam pakket. Ze is de enige priester die ik geloof. Ik was Vorst Nationaal binnen gegaan met veertig graden koorts, en ik ging er buiten met veertig graden koorts. Maar het was een ándere koorts: griep was roes geworden.

Het moment

PJ Harvey vindt ‘m terecht, die Nobelprijs voor Bob: in de bissen coverde ze Dylans ‘Highway 61 Revisited’.

Het publiek

Alle wangen kleurden rood.

Quote

‘Thank you.’

Tweet

En wat vond ú ervan?

undefined