Plan Bart

Tja.

De Vlaamse cinema bloeit als nooit tevoren, aldus de mantra die nu al enkele jaren overal weerklinkt. En het is waar: nog nooit heeft de Vlaamse filmerij zo veel toeschouwers getrokken, nog nooit zoemde er zo veel bedrijvigheid op de Vlaamse sets – elke week lijken er vier films van eigen bodem uit te komen – en nog nooit hebben er zo veel Vlaamse producties in de pijplijn gezeten.

Maar mag deze nar eens van de gelegenheid gebruikmaken om de bellen op zijn zotskap te laten rinkelen en met zijn staf op de vloer te kloppen? Wie puur naar de kwaliteit kijkt van de Vlaamse films die sinds het unieke topjaar 2011 (met onder meer ‘Rundskop’, ‘The Invader’ en het onderschatte ‘Noordzee, Texas’) zijn afgeleverd, kan – één of twee uitzonderingen niet te na gesproken – maar moeilijk blijven volhouden dat de Vlaamse cinema rockt.

Een mens zou zelfs kunnen stellen dat de manische goednieuwsshow die nu al enkele jaren wordt opgevoerd een Vlaamse filmzeepbel maskeert – een zeepbel die deels in stand wordt gehouden door zelfoverschatting en eigenwaan (‘Wat zijn we goed bezig!’), deels door de epo-injecties van de overheid (de beruchte taxshelter) en deels door (en hier dienen wij een forse mea culpa te slaan) de media, die in de berichtgeving over de Vlaamse film in zekere zin de rol van twijfelachtige ratingbureaus spelen.

Zo schrijven de kranten, de weekbladen en de websites vaak in overdreven positieve bewoordingen over de Vlaamse film, ook al beseffen ze donders goed dat de meeste Vlaamse filmproducten even waardeloos zijn als Dexia-aandelen (een veelzeggende anekdote: een collega vertrouwde ons ooit toe dat hij ‘Loft’ niet denderend vond, maar dat hij dat niet op papier kon zetten omdat zijn hoofdredactie een ‘positief verhaal’ verwachtte).

En wie wél eens een kanttekening durft te plaatsen, wie wél eens durft te stellen dat het lang niet zo goed gaat met de Vlaamse film als sommigen willen doen uitschijnen, die krijgt meteen – uw dienaar kan erover meepraten – de hoon van de Facebook- en Twittermeute over zich heen: ‘Aluinzuiger!’, ‘Verzuurde!’, ‘Afbreker!’ – titels die wij overigens dragen als betrof het geuzennamen.

Maar de harde bewijzen liggen voor ons: duikel op het internet zelf maar eens het lijstje op van de genomineerden voor de Ensors, de Vlaamse Oscars die straks op het filmfestival van Oostende worden uitgereikt. U zult zien: technisch zitten die tien genomineerde films allemaal deftig in elkaar – de huidige generatie Vlaamse filmmakers wéét hoe een camerafilter werkt – maar daar zit niets tussen waarvan je kunt zeggen: ‘IJzersterk!’ of ‘Zielsaangrijpend!’

De release van ‘Plan Bart’, het nieuwste bewijsstuk, maakt eens te meer duidelijk dat de Vlaamse filmindustrie zich lijkt te specialiseren in enerzijds hermetische nicheproducten (‘Drift’, ‘I’m the Same, I’m an Other’, ‘82 dagen in april’) en anderzijds in onbeduidende crowdpleasers (‘Brasserie Romantiek’, ‘Halfweg’, ‘Los Flamencos’, ‘Flying Home’).

‘Plan Bart’ – over een chick die heen en weer fladdert tussen haar ex-lief en de vriend van wie ze een kind wil – behoort tot de tweede categorie: een film die zó slaafs het format van de Hollywoodromcom volgt dat het script wel computergestuurd lijkt. Nu is er uiteraard niks mis met het romcomgenre op zich, maar please, zorg er dan tenminste voor dat je de clichés laat sprankelen, de beelden laat twinkelen en de dialogen laat knisperen.

In ‘Plan Bart’ treffen we, behalve de langst uitgerokken clichéfinale uit de filmgeschiedenis, jammer genoeg hoofdzakelijk dialogen aan als ‘Wa doede gij?’, ‘Wa?’, ‘Doe da nie!’, ‘Hij doedet’ en de onvermijdelijke ‘Godverdomme!’ Is er dan niemand die de scenaristen erop heeft gewezen dat hun script maar zozo was?

Hebben regisseur Roel Mondelaers, die nochtans een up-and-coming man in de Vlaamse filmindustrie wordt genoemd, en coscenarist Hans Van Nuffel (idem dito) écht geen straffere verhalen te vertellen? Komaan, gasten (en geloof ons: we schrijven dit uit pure liefde voor de vaderlandse cinema), laat eens zien wat jullie écht in jullie mars hebben! In afwachting staat de Vlaamse filmzeepbel weer wat meer op knappen.

Bekijk de trailer: