Presidentsvrouw Zelenska maakt indruk: ‘Niemand had het haar kwalijk genomen als ze vluchtte, maar ze besloot te blijven’

Ze was voor de oorlog beslist geen flamboyante first lady á la Michelle Obama, maar ze ontpopt zich beetje bij beetje tot rolmodel van formaat. De Oekraïense presidentsvrouw Olena Zelenska (44) stapt ‘uit de schaduw van haar man'.

Dat OIena Zelenska wel raad met woorden weet, blijkt maar weer eens uit haar Instagrampost die deze week de wereldpers haalt. Daarin noemt Zelenska de Russische invasie onomwonden ‘een massamoord op Oekraïense burgers’. Eerder looft de presidentsvrouw, die als belangrijk Russisch doelwit ergens bij Kiev is ondergedoken, op Instagram al de moedige Oekraïense vrouwen in de gebombardeerde steden en bezweert ze in strijdlustige woorden dat haar land nooit en te nimmer zal capituleren. ‘We zijn het leger, het leger zijn wij, en kinderen, geboren in schuilkelders, zullen ooit weer in dat vredige land leven dat ze zelf verdedigden.’

Ja, de presidentsvrouw maakt indruk, vindt de Oekraïense Olena Kopanychuk, die al twee decennia in Nederland woont. ‘Zelenska had naar een veilig onderkomen in een van de buurlanden kunnen vluchten en dat had, denk ik, niemand haar kwalijk genomen. Maar ze koos ervoor bij haar man te blijven en dat maakt haar voor mij en anderen bij uitstek een sterke vrouw.’

NIET HET MIDDELPUNT VAN HET FEEST

Zelenska is sinds de oorlog in haar rol gegroeid, stelt ook de Oekraïense Uliana Bun, inmiddels tien jaar in Nederland. ‘Ze werpt zich op voor al die andere vrouwen die ook zijn gebleven, praat hen moed in, motiveert hen. Eigenlijk net zoals haar man dat voor Oekraïense mannen doet.’ Tatyana Yavorovich, net als vluchteling in Nederland gearriveerd, prijst het feit dat Zelenska letterlijk en figuurlijk naast haar echtgenoot staat. ‘We weten natuurlijk niet waar ze verblijft, maar we hebben haar de afgelopen tijd wel gezíén, naast haar man, als hij journalisten te woord stond.’

Dat Zelenska (2,4 miljoen volgers op Instagram) mensen met woorden weet te beroeren, is niet zo vreemd. De 44-jarige presidentsvrouw studeerde architectuur, maar werd tekstschrijver en scenarist. Ze stelde onder andere scripts samen voor haar man die, zoals de hele wereld inmiddels weet, ooit eens acteur, cabaretier en ster in de Oekraïense versie van Dancing with the Stars was.

Volodimir was altijd al tuk op de schijnwerpers maar zij bepaald niet, zo verhaalt Zelenska in een van de spaarzame interviews. Ze beschrijft zichzelf, beetje schertsend, als een stille willie. ‘Ik ben niet het middelpunt van het feestje, ik vertel geen grappen. Ik voel me meer op mijn gemak in de schaduw.’

PRADA EN CELINE

In datzelfde interview erkent ze ook ruiterlijk dat ze helemaal niet zat te wachten op de politieke ambities van haar man. Uiteindelijk maakte haar eega zijn gooi naar het presidentschap zelfs zonder haar medeweten via sociale media bekend, zo bekent ze. ‘Maar natuurlijk hadden we het er al wel vaak over gehad.’ De timide Zelenska, geboren in de stad Kryvy Rih ten zuidwesten van Kiev, trouwde met Zelenski in 2003, na acht jaar verkering. In 2004 kregen ze dochter Oleksandra (kortweg Sasha) en in 2013 zoontje Kyrylo (Cyril).

Toen haar man in 2019 president werd, duurde het een tijdje voor ze in haar rol als ‘vrouw van’ groeide. Ze zette zich recent in voor issues als gezonder en beter eten voor kinderen, vrouwenrechten, de positie van gehandicapten, en ging, heel chique in Prada en Celine, op de foto voor modeblad Vogue. De kinderen figureren als uitzondering ook in het filmpje bij de Vogue-fotoshoot: het stel houdt Sasha en Cyril verder zoveel mogelijk uit de publiciteit.

SIMPELWEG ONZICHTBAAR

Volgens Uliana Bun was Zelenska vóór de oorlog simpelweg nogal onzichtbaar. ‘Dat was heel anders met de vorige presidentsvrouw Maryna Porosjenko die bij iedereen bekend was. Van Olena vroegen mensen zich af: wat doet ze eigenlijk?” Nee, ze had volgens Bun ‘absoluut niet de populariteit’ van zo’n first lady als de Amerikaanse Michelle Obama of de Franse Brigitte Macron. ‘Maar nu is ze definitief uit de schaduw van haar man gestapt en is de kritiek verstomd. Zelenski wordt door Oekraïners door zijn moed nu als beste president ooit gezien en Zelenska inmiddels misschien wel als beste presidentsvrouw.’'