Razzies-baas John Wilson, luis in de pels van Hollywood

‘Ze zijn de puist op de reet van Hollywood,’ sprak Michael Caine ooit over The Golden Raspberry Awards, alias The Razzies, het jaarlijkse anti-Oscar-evenement dat niet de beste, maar de slechtste filmprestaties van het jaar in de bloemetjes zet. Een treffende omschrijving, al heeft Razzie-baas John Wilson het zelf liever over een ‘bananenschil op de vloer van de filmindustrie’: ‘Met al z’n luister en bekoring is zo’n Oscar-avond toch maar een pompeuze bedoening, die bovendien veel en veel te lang duurt. Door er enige humor tegenaan te gooien, prikken wij die ballon door.’

De uitreiking van The Golden Raspberry Awards (naar: ‘to blow a raspberry at someone’ – ‘iemand bespotten’) vindt traditioneel aan de vooravond van de Oscar-ceremonie plaats, en dat is dit jaar niet anders: in een bescheiden zaaltje op een steenworp van het Dolby Theatre worden nu zaterdag negen gouden frambozen uitgeloofd voor de schabouwelijkste cinematografische verwezenlijkingen van 2012.

Master of ceremonies is al even traditioneel John Wilson, de man die de Razzies tweeëndertig jaar geleden uit de grond stampte.

John Wilson «In het jaar 1980, toen ik nog een frisse twintiger was, ben ik op een luie zaterdagmiddag eens naar een zogeheten double feature gegaan in een bioscoop in downtown Los Angeles. Voor negenennegentig cent kon ik twee films gaan bekijken: ‘Xa- nadu’ met Olivia Newton-John en ‘Can’t Stop the Music’ met The Village People, allebei discomusicals.

»Nu moet je weten: ik werkte destijds voor een bedrijf dat filmtrailers vervaardigde, en in mijn vrije tijd zat ik ook nog in de organisatie van een filmfestival. Bijgevolg had ik dat jaar in totaal zo’n tweehonderdvijftig films gezien, waarvan de meeste nu niet bepaald Oscar-waardig te noemen waren. Maar ‘Xanadu’ en ‘Can’t Stop the Music’ sloegen echt alles. Na afloop ben ik op hoge poten mijn geld gaan terugeisen bij de bioscoop- uitbater – hij weigerde, uiteraard.

»In mijn auto op weg naar huis is vervolgens het idee beginnen te rijpen voor wat later de Razzies zouden worden. Ik dacht: ‘Stel dat er een awardshow bestond voor de meest waardeloze films van het jaar. Zouden ‘Xanadu’ en ‘Can’t Stop the Music’ dan geen prachtige prijs verdienen?’ Thuis heb ik dan een lijstje opgesteld met de slechtste films die ik dat jaar gezien had, rekening houdend met de slechtste acteerprestaties, de slechtste scenario’s enzoverder.

»In maart 1981 heb ik dan de allereerste Razzie-ceremonie georganiseerd, in mijn appartementje in Los Angeles. Ik had een dertigtal vrienden uitgenodigd om bij mij te komen eten en naar de Oscaruitreiking te kijken, en na afloop volgde een korte parodie op wat we zojuist gezien hadden. ’t Was allemaal buitengewoon silly: vooraf had ik een klein spreekgestoelte in elkaar geknutseld en er een zelfgeschilderd spandoek bovengehangen, en zo stond ik dan met een piepschuimen bal voor m’n neus – de microfoon – de winnaars bekend te maken, met telkens een woordje uitleg erbij en een clip uit de desbetreffende film.

»Dat ze al flink gedronken hadden zat er wellicht ook voor iets tussen, maar het laaiende enthousiasme van mijn gasten was zo bemoedigend dat ik er een jaarlijkse traditie van besloot te maken. Tegen de tweede editie huurde ik een zaaltje af en stuurde ik vooraf een persbericht rond – zo kwamen we voor het eerst in de krant – en tegen de vierde editie is één van ons met het voorstel gekomen om onze ceremonie de avond vóór de Oscar-uitreiking te organiseren, zodat we niet direct met de Oscars zouden concurreren.

»Dat bleek een gouden greep: de hotels in Hollywood zitten dan stampvol journalisten die die avond toch niks anders om handen hebben. Van dan af zijn we alleen maar groter en groter geworden. Al is ‘groot’ natuurlijk een relatief begrip. Om je een idee te geven: een tijdje geleden ving ik op dat het hele Oscar-circus jaarlijks zo’n veertig miljoen dollar kost. Ons productiebudget bedraagt tienduizend dollar – vierduizend keer minder. Eén keer hebben we wel een sponsor gehad: Ben Affleck.»

HUMO Ben Affleck?

Wilson «Wel degelijk, ja.

»Tien jaar geleden won Affleck een half dozijn Razzies met de legendarische stinker ‘Gigli’. Zoals te verwachten viel kwam hij niet naar de uitreiking, maar via een vriend die bij CNN werkte, kwam ik erachter dat hij een paar dagen later in de talkshow van Larry King zou zitten. Ik vroeg hem: ‘Denk je dat Larry er graten in zou zien om Ben Affleck live in de uitzending zijn Razzie te overhandigen?’ Een halfuur later werd ik al teruggebeld: ‘Larry ziet het helemaal zitten.’

»De volgende avond zat ik dus thuis voor de tv toe te kijken hoe Ben Affleck alsnog zijn Razzie kreeg uitgereikt, live op CNN. Fijn, alleen brak het ding gelijk in zijn hand toen-ie het aannam, waarna hij er zich hardop over begon te beklagen wat een prul zo’n Razzie wel niet was. Aan het einde van het interview liet hij zijn gebroken Razzie zelfs in de studio achter, waarop ik meteen naar daar ben gereden om het ding te gaan oppikken. Die avond nog heb ik het op eBay gezet als ‘The Razzie that Ben Affleck broke on Larry King’.

»Een uitstekend idee, want het bracht zoveel geld in het laatje dat we er de huur van onze zaal mee konden bekostigen – toch niet slecht voor een met goedkope goudverf bespoten plas- tieken framboos op een filmrolletje. Aan het begin van de volgende show toonden we het bewuste filmpje uit ‘Larry King Live’, en heb ik onze gulle sponsor, de heer Ben Affleck, bedankt (lacht).»