Reportage: Simon Reeve - Last Chance To See Cuba
Rum, sigaren, salsa, communisme, schrijnende armoede en onvrijheid. De wakkere lezer heeft meteen door dat we het over het Cuba hebben.Waarop hij door de extra wakkere lezer verbeterd wordt: het oude Cuba.
Door de recente radicale economische hervormingen bevindt het communistische bastion zich namelijk in het oog van een kapitalistische revolutie. Terwijl Ché Guevarazich omdraait in zijn graf, onderzoekt de Britse reisjournalist Simon Reev ein de BBC-documentaire ‘Last Chance to See Cuba’ of die hervormingen het precaire lot van de Cubanen zullen verbeteren, of net niet.
Simon Reeve «Met z’n unieke mix van zon, zee en revolutie is Cuba een enorm verleidelijk eiland. En wanneer je er aankomt, lijkt het wel of je per teletijdmachine gereisd hebt: je wordt er omringd door koloniale architectuur, oldtimers en stoomtreinen. Maar voor de Cubanen zelf is de werkelijkheid helaas minder romantisch: hun huizen staan op instorten en hun auto’s zijn niet meer dan prerevolutionaire relikwieën.»
- Allesbehalve ‘¡Viva la Revolución!’ dus?
Reeve «De Cubanen hebben een haat-liefdeverhouding met hun politieke systeem. Aan de ene kant zijn ze trots op hun voormalige president Fidel Castro, die in 1959 de regering van de pro-Amerikaanse dictator Batista heeft kunnen omverwerpen. Na jaren van extreme armoede zag de toekomst van de Cubanen er plots rooskleurig uit: de Amerikanen werden buiten geschopt en scholen, ziekenhuizen en industrieën werden genationaliseerd. Onderwijs en gezondheidszorg waren plots gratis, waardoor het analfabetisme nagenoeg verdween en de levensverwachting omhoog schoot.
»Maar er zit ook een keerzijde aan de medaille: je kunt als Cubaan volledig gratis een doktersopleiding volgen, maar als dokter verdien je omgerekend maar twintig euro per maand. En we mogen niet vergeten dat Cuba nog altijd een totalitaire staat is: de inwoners mogen het eiland niet verlaten, verkiezingen zijn er niet, en wie zich openlijk tegen het regime uitspreekt, vliegt de cel in. Ikzelf mocht ook enkel het land in als ik beloofde niet met dissidenten te gaan praten. Dus heb ik de Cubaan in de straat aangesproken, wat even interessant was: ik heb vaak grote ogen getrokken.»
- Vertel!
Reeve «Je weet dat de Cubaanse economie op instorten staat door het Amerikaanse handelsembargo? Wel, omdat de situatie niet langer houdbaar was, heeft de regering twee jaar geleden drastische hervormingen doorgevoerd: anderhalf miljoen jobs in de overheidssector werden geschrapt, en het systeem van werken voor eigen rekening werd sterk uitgebreid. Een nieuw woord vond z’n ingang in de Cubaanse woordenschat: ‘ondernemer’. Daardoor zie je nu bijvoorbeeld chirurgen die na hun uren wat geld bijverdienen als loodgieter. Ook huizen en auto’s mogen voortaan vrij verkocht worden - onvoorstelbaar, maar ook dat is nieuw.
»Het is enorm interessant om te zien hoe Cuba aan het veranderen is, maar welk effect dat zal hebben op de inwoners – die nooit iets anders dan het communistische systeem gekend hebben – valt af te wachten.»
- Tot slot: hoe lang heeft het geduurd voor je de vele Buena Vista Social Club-covers beu was?
Reeve (lacht) «Welgeteld twéé dagen.»
Bekijk de trailer:
