Reportage: The secret world of pain
Geen sm-praktijken vanavond op Canvas in 'The Secret World of Pain', een nieuwe aflevering van wetenschappelijke BBC-reeks 'Horizon', maar wel pijn in zijn puurste vorm: een Amerikaan die al drie dagen met zijn arm vastzat in een kapotte stookketel, besliste dan maar om die zelf te amputeren.
Bij wijze van contrast ziet u ook een Italiaanse familie die geen extreme temperaturen kan waarnemen én die geen botbreuken voelt. Ze zijn allemaal uitgelezen proefkonijnen voor onderzoekers die willen nagaan hoe ze extreme pijn kunnen behandelen.
- Wat gebeurt er eigenlijk wanneer we ons bezeren?
John Wood (geneticus aan de University College London) «In elk deel van ons lichaam – de huid, de spieren, noem maar op – zitten zenuwen met receptoren. Die reageren op de chemische stoffen die worden vrijgelaten wanneer weefsel beschadigd raakt. Als je per ongeluk een brandend fornuis aanraakt, beschadig je weefsel, en dat pikken onze zenuwen op. Via de ruggengraat sturen ze een elektrisch signaal naar de hersenen, en pas dáár ervaren we zoiets als pijn.»
- We kunnen wel begrijpen wat pijn veroorzaakt, maar het blijkt nog altijd moeilijk om die te bestrijden.
Wood «We moeten het doen met medicijnen die al járen meegaan: opiaten, en vooral aspirines en consorten. Krachtiger medicijnen hebben vooral zware nevenwerkingen. Best vervelend voor de ongeveer zes procent van de wereldbevolking die met chronische pijn te kampen heeft, waarvan twee à drie miljoen mensen in het Verenigd Koninkrijk alleen al.»
- Volgens u zou de genetica voor een doorbraak kunnen zorgen.
Wood «Zeker! Door het DNA van zorgvuldig geselecteerde mensen te onderzoeken, kunnen we nog veel leren. Bij die Italiaanse familie konden we bijvoorbeeld mutaties in de genen in kaart brengen die aan de basis liggen van hun afwijkende pijnervaring. Door dergelijke uitzonderingen te bestuderen, kunnen we hopelijk alle genen opsporen die belangrijk zijn bij het voelen van pijn. Zo heeft professor Geoffrey Woods al ontdekt dat een bepaald eiwit essentieel is bij het doorgeven van elektrische signalen. Als je dat eiwit zou onderdrukken, zou je in theorie de pijn kunnen stoppen vóór ze de hersenen bereikt.»
- Is het de bedoeling om alle pijn op termijn uit de wereld te helpen?
Wood «Ik zou daar toch voorzichtig mee zijn. Pijn leert ons om onszelf te beschermen, en daarom is het een slecht idee om acute pijn – zoals wanneer je je teen stoot – te willen voorkomen. Als je geen pijn ervaart, zou je je voortdurend verwonden. Maar mensen met ondraaglijk veel chronische pijn willen we wel een normaal leven geven - als het een beetje meezit, misschien al de komende jaren.»
HUMO We duimen!