Review: Kendrick Lamar op Les Ardentes 2015

Het is een brief geworden. For what it's worth!

Beste Kendrick Lamar,

Ik was van plan je wonderlijke vorm en je nog straffere inhoud in de afdeling Woordkunst voor de grap te vergelijken met de style over content van de luie Griek Gyanis Verhofstadtopoulos, die ik onlangs voor het eerst aan het werk hoorde. Luidruchtig man, die Gyanis. Nors. Boos. Grofgebekt. Zeer gebroken neger-Engels ook. Een agressief rommeltje, eigenlijk, 's mans werk. Het schijnt dat hij is geboren en getogen in een keihard ultraliberaal getto. 'Nee', zou ik willen gezegd hebben, 'dan koos ik liever een rustig concertje uit van de liefde en vrede uitstralende woordkunstenaar Kendrick Lamar, een bourgeoiszoontje uit de villawijk Compton, in L.A.'.

Ter verdediging van de overal in premier degré-modus opererende gangstarapper Verhofstadtopoulos had ik er willen bij vertellen dat het natuurlijk makkelijk is, als je uit zo'n warm nest komt als het jouwe: de massa inpakken met een hoopgevend 'It's gonna be alright'.

Je concert was in Luik te doen, in een park met zicht op de Maas. Eén groot openluchtpodium waar jij de eerste avond afsloot, een beetje verder één zaal waar ik voor de eerste keer een heel optreden van het Belgische STUFF. meemaakte, voorbij de fusion die in hevige rock overging, voorbij jazz met aan het eind een beetje 'Lovin' you' van Minnie Riperton, tot aan de afsluiter die steeds hoger boven een track van The Beastie Boys uittorende. Ik denk dat het 'Pass the mic' was. Daar zitten geweldige drums in, de Beasties gingen in die tijd met de 'echte' instrumenten spelen die ze nog hadden liggen van in hun hardcorepunkjaren. Knap om horen hoe totaal anders verschillende blazers bij STUFF. kunnen klinken, hoe radicale ritmewendingen, ja zelfs uit het niets opduikende uitspattingen al eens doen schrikken en de flow toch wint. Prachtig om zoveel spelplezier te zien bij een dicht bij mekaar kruipend anything goescombo van muzikanten die alle vijf nergens minder dan alles gaven. Een betonbunker was het daar, ik denk niet dat het makkelijk was om de sound goed te krijgen, maar met mensen die hun vak kennen kom je een heel eind.

Er stonden nog Belgen op de affiche. Starflam speelde een goeie thuismatch in La Cité Ardente. Niet meer dan een dj en vierstemmigheid, het kan wél boeiend blijven. In de jaren negentig was Starflam nergens old school, nu zijn ze het natuurlijk overal. Hun eerste plaat kwam uit toen jij 10 jaar oud was. Frans was toen in de wereld de tweede hiphoptaal. 'Né dans un monde confus / pourquoi moi, maman?'. 'Ce plat pays qui est le mien, qui lentement agonise'. Hoor je de blues in die zinnen, Kendrick?

Ik had bij Starflam wel meer de sfeer van Sclessin verwacht - da's een Luiks voetbalstadion, en voetbal is een sport die bijna iedereen hier in Europa speelt, maar ik had het als kind meer voor de basketbal waarmee jij het om wille van je lengte alleen tot spelverdeler kon schoppen. Als je niet kan dunken, ga je rappen, was het zoiets? Soms denk ik dat ik aan al die uren met een basketbal mijn voorliefde voor hiphop te danken heb. En mijn favoriete dier heb leren begrijpen: de withandgibbon, natuurlijk.

En toen kwam jij op. Met 'Money trees'. Ik weet het wel: 'Money might lead to a lane switch'. Maar je cruiset ondertussen al lang zonder snelheidsbeperking over de autostrade. Je hoeft maar te knipperen en iedereen schuift voor je op naar rechts. De 'A rin-tin-tin' van 'Backstreet freestyle' volgde: 'I pray my dick got big like the Eiffel tower / so i could fuck the world for 72 hours'. Zou je dat soort ongein niet door mindere goden laten leveren?

'm.A.A.d city' kwam in twee delen, verspreid over het concert. Er waren filmpjes bij van Compton en van knappe wijven. Je drummer had een groot stel bij zich, hij motte af en toe raak, net op of net naast woord en hiphopbeat, maar je kan volgens mij beter krijgen. De bas kwam soms uit een echte bas, maar als die man zijn instrument aansloeg verstond ik je niet meer. Moeten we het op dit wereldniveau met dat krakkemikkige geluid doen?

'Bitch, don't kill my vibe' was erbij. 'Poetic justice' ook. Een kort stukje 'Hail Mary' van 2 Pac. En mijn favoriete song van 'Good Kid, M.A.A.D City' ook: 'Sing about me, I'm dying of thirst', maar je las maar één strofe voor uit dit verhaal dat in drie prachtige lagen komt.

Je bracht drie songs uit je nieuwe plaat. Dat zijn er kennelijk al drie meer dan een paar maand geleden. 'i' en 'King Kunta' waren er twee van. 'u' en 'The blacker the berry' - laten we die twee voor het gemak de tegengestelden van de eerste twee noemen - ontbraken. De hele 'I remember you was conflicted'-rode draad, waarin je de duivel tegenkomt in de spiegel, en een práchtige lezing van depressie geeft, die ontbrak. Correctie: ik was blij dat je 'Alright' bracht (want daar zit Lucy, je Luciferdemon, ergens in verstopt) en de massa voor het podium vond het ook goed, ik zat onder het bier, de vele gasten en grieten met wie ik samen om 20 voor 5 's ochtends de trein naar Brussel en Gent en Oostende nam, ze bleven het zingen bij het station van Luik-Guillemins.

Nog geen twee weken geleden opende je met datzelfde 'Alright' de BET (Black Entertainment Television) Awards. Ja, je stond bovenop een politiewagen, en die zag er enigszins vernield uit. En die song bevat een zin waarin niet veel liefde voor de flikken zit: 'We hate po-po / Wanna kill us dead in the street fo sho', je hebt die zin in Luik tien keer herhaald. Je tv-optreden creëerde een rel in een talkshow van Fox TV. Ene Geraldo Rivera, een man die uit hetzelfde rechtsradicale getto komt als Verhofstadtopoulos, vond de tekst 'not helpful at all'. Hij liet weten dat 'dit soort hiphop de jongste jaren meer schade heeft berokkend aan jonge Afro-Amerikanen dan racisme'. Jongensjongens!

Toen je op 2 juli naar Europa afreisde, stonden de camera's aan Los Angeles International Airport. Je moest uitleggen dat de song vooral positiviteit uitstraalt. Ze kunnen zelfs niet horen dat je 'It's gonna be alright' rapt. En dan maar zeggen dat ze geen kleur zien. Fuck 'em. Ik heb wat recente interviews met je doorgenomen. Je hebt het over het schuldgevoel van de overlever, en over het getto dat nog in je zit. Je heet niet Ice Cube, Andre 3000, Raekwon The Chef of Del The Funky Homosapien. Je heet Kendrick Lamar.

Je sloot af met de oude song 'Compton': 'Now everybody serenade the new fate of Kendrick Lamar / This is King Kendrick Lamar / King Kendrick and I meant it / My point intended is raw'. Die kroon heb je al lang verdiend. Maar met 'To Pimp a Butterfly' heb je mijn voorlopige nummer 1 van dit decennium gemaakt. Hoor je dat? Je plaat is in concurrentie gegaan met 'Liquid swords' van GZA/Genius in de strijd voor beste hiphopplaat aller tijden. En ik weet ondertussen dat je Kendrick Lamar heet.

Aan de andere kant kan je niet ophouden over je missie, over Nelson Mandela, over 2 Pac, over Martin Luther King, over Jezus Christus. Mijn raad? Fuck Jezus Christus. Fuck je survivor's guilt. Zoek jezelf een goeie groep - je kan krijgen wie je wil - en 'Get ur freak on'. Neem een voorbeeld aan Björk. Aan haar 'Declare independance / raise your own flag / make your own stamps'. Sinds ze ooit ging jagen, heeft ze nooit meer omgekeken. Ze heeft een soundtrack geschreven bij haar eigen natuurdocu met in de hoofdrol micro-organismen. Onlangs naaide ze zich een vagijn aan in de hartstreek. And she still doesn't kill my vibe.

Blijf asjeblief de grootste. Heb je een favoriete Miles Davis-plaat of zet je ze at random op?

Doe ze in Compton de groeten van een muziekliefhebber.