Review: Neil Young - After The Gold Rush: lees de originele Humo-bespreking uit 1970

Neil Young : Weer Schitterend Somber

Door : Karel, een Knagger

Een somber voor zich uitstarende jongen ligt, omringd door allerhande gitaren, op een sofa. In een hoek steekt een meisje een sigaret op, maar ze had er voor de jongen even goed niet kunnen zijn. Die jongen is Neil Young en de foto die ik beschreef vult de binnenkant van de hoes waarin zijn nieuwe elpee 'After The Gold Rush' is gehuld. En weinig hoesfoto's geven zo goed de sfeer van de bijbehorende plaat weer dan deze prent waar de eenzaamheid en de melancholie zó vanaf te scheppen zijn.

Want droeve eenzaamheid is het hoofdelement van deze vreselijk mooie elpee. Dat komt tot uiting in vele van de teksten - 'I can't get over how she set me free' zingt Young in 'Oh Lonesome Me' of 'I have a friend i never see' uit 'Only Love Can Break Your Heart' - maar vooral de manier waarop Young zingt: ijl, vaag, vibrerend.

Neil Young, bijgenaamd the Loner, is natuurlijk al een hele tijd één van de hele grote figuren op de Amerikaanse scène, hoewel dat hier pas heel langzaam begint door te dringen. Hij behoorde tot de schandelijk onderschatte Buffalo Springfield - waarin ook Steve Stills musiceerde - en vormde na het uiteenvallen van die groep zijn eigen formatie: Neil Young and Crazy Horse. Met die groep maakte hij twee platen die heel erg de moeite waard waren, maar Young werd toch pas een echt bekende figuur toen hij zich bij Crossby, Stills en Nash voegde en die groep onmiddelijk een nieuwe dimensie gaf. (Het allerfraaiste nummer op hun 'Déjà Vu'-elpee was per slot van rekening het door Young geschreven en gezongen, weer heel klagelijke 'Helpless').

Baar goud

En nu is er dan 'After The Gold Rush', een elpee waarop Young, bijgestaan door leden van zijn Crazy Horse en CSN & Y-bassist Greg Reeves negen eigen komposities en een zeer eigen bewerking van Don Gibsons 'Oh Lonesome Me' zingt. Dat laatste nummer, dat ook als single werd uitgebracht, maakt eigenlijk al gelijk die trieste, introverte sfeer duidelijk waarin Young musiceert. Gibson zelf maakte van z'n lied een vrij vrolijk countrynummer, maar Young nam titel en thema serieus en rekte de akkoorden tot het een door mer en been gaande klaagzang werd. Trouwens, er staat op deze elpee eigenlijk maar één nummer waarbij de luisteraar niet bevangen wordt door het gevoel van verdriet dat Young vertolkt: het ontspannen 'When You Dance I Can Really Love'. Maar voor de rest is het allemaal even triestig: 'Don't Let It Bring You Down', de poëtische titelsong 'After The Gold Rush', het tweestemmige 'Only Love Can Break Your Heart'.

Ach ja, eigenlijk moet élk nummer worden vermeld, want op elke track kan intens worden genoten. Van de stem van Young, van diens machinegeweer-gitaarspel (het felle 'Southern Man') en van het zeer diskrete werk van zijn begeleiders van wie vooral pianist Nils Lofgren en drummer Ralph Molina heel indrukwekkend bezig zijn. Een plaat die absoluut niet mag worden gemist.