Ruud Vormer en Roos America: ‘Onze afspraak is altijd geweest: Ruuds carrière gaat voor’

Ruud Vormer (33), de Nederlandse motor op het middenveld van Club Brugge, mag na een nieuwe landstitel volop genieten van de schijnwerpers. Een jaar geleden was hij, net als zowat de hele voetbalwereld, van de ene op de andere dag technisch werkloos, en draaiden die schijnwerpers naar zijn echtgenote en spoedarts Roos America (35), die overstelpt werd met werk. Zij: ‘Het hielp dat ik mijn verhaal kwijt kon bij Ruud.’ Hij: ‘Maar luisteren? Dat lukte niet zo goed in haar bubbel.’

(Verschenen in Humo op 23 juni 2020)

Een week in De Rijp, tussen Alkmaar en Amsterdam, bij Roos’ ouders, en drie dagen Maastricht, zonder de kinderen: zo zag de vakantie van Ruud Vormer eruit.

RUUD VORMER «Normaal hadden we op Ibiza gezeten, maar dat kon natuurlijk niet. Dus zijn we naar De Rijp gereden, zodra het kon. Met respect voor de afstandsregels. Geen geknuffel, dus. Je weet maar nooit: wij zijn één grote infectiebron.»

ROOS AMERICA «Sinds februari hadden we onze familie niet meer gezien. Kun je nagaan hoe blij we waren. Maar het is zwaar geweest: om zoveel mogelijk bij Ruud te kunnen zijn tijdens zijn vakantie, heb ik heel veel uren gemaakt in het ziekenhuis.»

HUMO Je schreef ook columns voor Het Laatste Nieuws over je corona-ervaringen als spoedarts in het AZ Middelares in Gent. Op 9 mei viel dat plots stil.

AMERICA «Er is er nadien nog eentje verschenen, maar ik had van tevoren gezegd: ik schrijf pas als ik wat te vertellen heb. Er gebeurde nu eenmaal ietsje minder op de spoed. Ik had ook even te veel aan mijn hoofd: William, de kleinste, lag in het ziekenhuis. Acht maanden is hij, maar hij is al drie keer opgenomen. Ze zijn het nog aan het uitzoeken, maar waarschijnlijk heeft hij een immuunstoornis. Hij ontwikkelt zich prima en is een blij kindje, maar als hij ziek is, moet hij meteen aan het infuus met antibiotica. Daar knapt hij dan snel weer van op.»

HUMO Intussen woedde het virus in alle hevigheid. Maakte hem dat extra kwetsbaar?

AMERICA «Toen het virus uitbrak, was het nog niet duidelijk wat er precies met hem scheelde. Pas tijdens zijn laatste opname is die immuunziekte in beeld gekomen. Nog een geluk dat het niet eerder gebeurde: in de lockdown had ik me al veel vroeger zorgen gemaakt. Ik heb maar beter niet te veel om over na te denken: ik zou alleen maar in angst leven, en dat wil ik niet. Je kunt kinderen niet oneindig beschermen. Al sturen we William wel bewust niet naar de crèche.»

HUMO William was pas een halfjaar toen je werk als spoedarts je door de corona-uitbraak helemaal opslorpte.

AMERICA «Ik heb hem enorm gemist. Gelukkig deed ik op het werk voortdurend nieuwe indrukken op. Dat zorgde voor afleiding.

»Iedereen die op de spoed binnenkwam, zag ik als eerste. Die eerste weken heb ik dingen gezien die ik nooit eerder had meegemaakt. We hadden nog geen idee van de juiste behandeling, en een medicijn was er niet. Dat maakte het zwaar. Mensen kwamen kortademig binnen. Ik moest ze stabiel proberen te krijgen en naar de intensive care of de gewone afdelingen doorsturen. Van een aantal heb ik gedacht: die halen de nacht niet.»

VORMER «Die ene man is toch overleden?»

AMERICA «Die van 84? Ja, die wel. Maar dat was niet op mijn afdeling. Jij bedoelt die van 66. Hij liep zomaar binnen op de spoed, doodziek. Alleen: je zag het niet aan hem. Dát was het grote venijn van deze ziekte: dat patiënten zieker waren dan ze zich voelden. Dag na dag zag ik hem slechter worden, op de intensive care. Ik durfde niet meer te gaan kijken, uit vrees dat hij overleden was. Toen ik toch de moed vond, bleek dat hij - na twee, drie weken aan de beademing te hebben gelegen - aan de beterhand was. Het kán dus, dacht ik toen.»

HUMO Nam je al die heftige indrukken mee naar huis?

AMERICA «Normaal doe ik dat niet. Maar nu... (Tot Ruud) Jij hebt het wel gemerkt, hè, dat ik af en toe gestrest was?»

VORMER «Vooral toen je op de corona-afdeling stond. Dat was heavy. Je was helemaal kapot als je thuiskwam.»

AMERICA «Dat kwam vooral door de beschermende kledij die ik de hele dag moest dragen. Comfortabel ademen of bewegen was onmogelijk en elke routine viel weg. Dat zorgde voor spanning.»

HUMO Die bubbel waarin je Ruud tijdens het voetbalseizoen zo vaak ziet: daar zat je nu zelf in.

VORMER «Nu weet ze ook wat het is (lacht). Lijfelijk ben je er wel, maar in je hoofd ben je met andere dingen bezig: dat herkende ik, zeker in het begin. Ook zag ik de vermoeidheid, zoals een voetballer die ervaart na een wedstrijd. Maar de volgende dag bruiste ze weer van de energie. Dat is het mooie aan Roos: ze blijft altijd positief.»

AMERICA «Het hielp dat ik mijn verhaal kwijt kon bij hem. We hebben veel gepraat.»

VORMER «Maar luisteren? Dat lukte niet zo goed in haar bubbel (lacht). Ik had natuurlijk ook mijn verhaal. Maar goed, thuis leken de dagen steeds meer op elkaar: zoveel maakte ik nu ook weer niet mee.»

HUMO In één van je eerste columns beschreef je hoe een collega-spoedarts je vroeg om hem tijdens zijn nachtshift bij te staan. Ruud zag dat niet zitten. 'Ruud baalt. Reageert boos', schreef je. Hij keek enorm op tegen die eerste nacht alleen met William, Julie en Valente.

AMERICA «Dat was zijn eerste reactie: boos.»

VORMER «Het was acht uur 's avonds. Uit het niets kreeg ze het bericht dat ze naar het werk moest: 'Het is chaos hier!' De kinderen waren naar bed, we zaten met zijn tweeën op de bank te relaxen. Ik zag de bui al hangen: morgenochtend, als ze alle drie wakker zijn, mag ik ook weer alles doen.»

HUMO Die flexibiliteit brengt Roos al jaren op, Ruud.

VORMER «Zeker, dat is zo. De volgende ochtend begreep ik het heus wel. Het hoort erbij: een dokter kan altijd opgeroepen worden. Maar op dat moment dacht ik: blijf toch lekker thuis, joh!»

AMERICA «'Laat iemand anders het doen, iemand die geen drie kinderen heeft.' Dat zei je (lacht).»

HUMO Hoe was de volgende ochtend?

VORMER «Best pittig (lacht). Nu, veel vaders maken dit mee, toch? Plots zat ik elke dag thuis met drie kids. Dat zijn we niet gewoon, hè.»

AMERICA (lacht) «Koken, schoonmaken, voor je hond zorgen... En nog trainen ook.»

VORMER «Ineens was ik papa, écht papa. Best lekker, hoor. Samen dingen doen met de kinderen: spelletjes spelen - Monopoly en zo. Maar al die drukte: dat was minder.»

PANNENKOEKEN

HUMO Toen Club TV zich een dag in het spoor van Roos zette, zagen we Ruud thuis havermoutpannenkoeken bakken. Afgaande op je lichaamstaal ging dat niet van harte.

VORMER «Nou, die pannenkoekjes vond ik nog wel leuk om te doen. Ik ben het ook allemaal niet gewend, hè. Meestal kom ik thuis van de training en ga ik een uurtje rusten. Roos doet normaal alles. Ook het schoolwerk, maar dat was nu ook voor mij. Een hele omschakeling, hoor.»

AMERICA «Maar nu kan ook hij alles (lacht).»

VORMER «Daar maakt ze ook gretig gebruik van (lacht). Weet je, opeens gaat alles automatisch. Doordat je het elke dag doet, kom je in een...»

AMERICA «Sleur! (schatert)»

VORMER «Het zit allemaal in het koppie. Net als op het veld. Sta je 3-0 achter, dan moet je schakelen. En doorgaan.»

HUMO Toen ik je twee jaar geleden interviewde, Roos, en vroeg of Ruud zich uit de slag zou trekken in het huishouden, was je antwoord kort en krachtig: 'Néé!'

AMERICA «Dit hadden we natuurlijk nooit kunnen voorspellen. Het is ook nooit de bedoeling geweest. Onze afspraak is altijd geweest: Ruuds carrière gaat voor, de kinderen en mijn werk zijn voor mij.»

VORMER «Het is ook niet zo dat ik nóóit iets deed. Wel minder dan nu, natuurlijk. Maar ineens was Roos constant weg, en snel een oppas fixen lukte niet. Dus móést ik wel.»

AMERICA «Hij wilde het ook alleen doen: Ruud had liever niet te veel mensen in huis. Na een tijdje kwam er wel af en toe een oppas. Omdat ik een essentieel beroep had, kon dat. Maar die eerste weken waren echt niet grappig: jeetjemina, hoe gaan we dit volhouden? Die sukkelt in een depressie, dacht ik. Maar kijk, hij heeft het supergoed gedaan. We zijn trots op elkaar.»

HUMO Mooi. Wie weet blijft deze nieuwe rolverdeling wel overeind.

AMERICA «Ik hoop van niet! Tenminste: nú nog niet. Mijn tijd komt wel, straks, als hij klaar is met voetballen. Denk ik toch, een beetje afhankelijk van wat Ruud gaat doen na zijn carrière.»

VORMER «Die duurt nog een jaar of vijf.»

AMERICA «Ik wil dat hij er alles uithaalt. Mocht hij minder presteren doordat er thuis stress in de lucht hangt, zou ik dat oprecht zonde vinden.»

HUMO In Humo zei je dat Ruud chagrijnig wordt als hij niet moet trainen.

AMERICA «Die momenten zijn er geweest, geloof me. 'Ga maar lekker hardlopen of fietsen,' zei ik dan. Daarna ging het weer.»

VORMER «Ik heb beweging nodig, al mijn hele leven. Ik moest elke dag een uurtje kunnen lopen, twaalf kilometer. Anders werd ik gek.»

AMERICA «Als ik vrij was, zijn we weleens gaan fietsen met het hele gezin. Dat hadden wij nog nooit - echt nog nóóit - kunnen doen. (Tot Ruud) Dat vond je wel lekker: effe rust.»

HUMO Kon jij het makkelijk uit handen geven, Roos?

VORMER «Dát leek mij het moeilijkste.»

AMERICA «Ik wist dat de kinderen bij Ruud in goede handen waren. Alleen, ik heb er niet voor gekozen om drie kinderen te hebben en dan fulltime - of zelfs méér dan fulltime - te gaan werken. Maar ik was meer nodig in het ziekenhuis dan thuis. Dan denk je niet na en neem je je verantwoordelijkheid.»

VORMER «Dokters zijn er om mensen beter te maken. Dat heeft ze gedaan.»

AMERICA «Ik vond het fijn dat ik iets kon betekenen. Maar zó extreem... Geef me dan toch maar een wereld zonder angst, waarin iedereen gezond is.»

HUMO Was je bezorgd om je gezin?

AMERICA «Een beetje wel, ja. Ruud totaal niet. Die had er vertrouwen in.»

VORMER «Ik ga altijd uit van het positieve. Roos was goed beschermd.»

AMERICA «Ik heb vaak mijn adem ingehouden als ik weer eens een scan had gezien. Dan moest ik die persoon op de kamer gaan vertellen dat het inderdaad corona was. Nu vooral niet te veel ademen, dacht ik dan (lacht). Maar goed, ik ben nooit bang geweest voor mijn gezondheid: dat moest ik even afblokken. Nou, dat kan ik toevallig goed.»

HUMO Hebben jullie snel de ernst ingezien?

VORMER «Roos wel, ik minder. Griepje, dacht ik. Maar toen Roos begon te vertellen, besefte ik: dit is ernstig.»

AMERICA «Ruim vóór de lockdown waren wij al voorbereidingen aan het treffen in het ziekenhuis. 'Wat duurt het lang voor er maatregelen komen,' zeiden we. Op zeker ogenblik werd ik zenuwachtig. Wacht nu nóg drie dagen, dacht ik, en wij zitten straks met de ellende. En inderdaad: die eerste dagen werden we overstelpt. Als dit zo doorgaat, dacht ik, ligt ons ziekenhuis binnen de kortste keren vol. Dan moeten we echt nare keuzes maken.»

HUMO Intussen gingen de trainingen bij Club onverminderd door.

AMERICA «Dat zei ik ook tegen Ruud: 'Je hoeft je toch niet te douchen op de club? Of er met z'n allen te blijven eten?' Uiteindelijk hebben ze nog snel ingegrepen.»

VORMER «Niemand is ziek geworden: geen coach, geen speler, niemand. Dan hebben ze het toch goed aangepakt, vind ik. Toen Roos met haar verhalen thuiskwam, heb ik er de clubdokter op aangesproken. Maar hij wist het al.»

AMERICA «'Spreek er ook over met Vincent Mannaert (CEO van Club Brugge, red.),' zei ik hem.»

VORMER «'Ruud,' zei die, 'we hebben alles onder controle.' Zodra het nodig bleek, zijn we in groepjes van drie of vier spelers gaan trainen.»

EEN BEETJE LÉVEN

HUMO Is één van de lessen van de voorbije maanden niet dat we wel zonder voetbal kunnen, maar niet zonder een goed functionerende zorgsector?

AMERICA «Ruud zal nóóit zonder voetbal kunnen.»

VORMER «Voetballen is zó leuk. De spanning, de druk, het moeten winnen: ik mis het allemaal. En met mij heel veel mensen. Dat leid ik toch af uit de vele berichtjes op mijn Instagram. Wij entertainen de mensen. In de zorg gaat het om leven en dood, wat maakt dat de zorgverleners natuurlijk het belangrijkst zijn. Maar ik geloof dat voetbal ook een grote rol speelt in onze samenleving. Het brengt positiviteit en maakt mensen vrolijk, toch?»

HUMO Zijn jullie het voetbal gaan relativeren?

VORMER «Ik niet.»

AMERICA «Dat deed ik altíjd al. Of hij nu won of verloor: wat maakte het uit? Pas toen Ruud voor de eerste keer kampioen werd met Club Brugge, begreep ik: híér doen ze het dus voor! Van dan af ben ik het steeds leuker gaan vinden.»

HUMO Terwijl de bedragen in het voetbal steeds absurder werden, raakte de zorgsector verder uitgehold. Hebben jullie het daar nooit over, dat het misschien tijd is voor verandering?

VORMER «Da's een moeilijke...»

AMERICA «Ik ben daar totaal nog niet mee bezig geweest. Natuurlijk vind ik het belangrijk dat er voldoende geld is voor de zorg. Maar bij ons in het AZ is het goed geregeld: ik heb niet het idee dat we te weinig geld hebben. Al kunnen de verpleegkundigen wel wat salarisverhoging gebruiken.

»Een voetbalcarrière is kort. Voetballers verdienen die bedragen maar gedurende een paar jaar. Bovendien betalen ze goed hun belastingen.»

VORMER «52 procent: zet dat er maar netjes bij. Maar iedereen zal moeten inleveren, wij ook. Nu al missen we premies en ontvangen we een kleinere kampioenspremie. Het zij zo.»

HUMO Intussen is er een gevoel ontstaan dat we stilaan terug naar het oude normaal kunnen. Jij hebt in de loopgraven gestaan, Roos: onderschatten we het gevaar?

AMERICA «Veel mensen zijn lang alleen geweest en zijn depressief. Dat is ook geen oplossing. Iedereen is ervan doordrongen dat de economie weer moet draaien. Afstand bewaren blijft belangrijk, maar een beetje léven is dat ook.»

VORMER «Zoveel mensen worden gek of gaan failliet. Toen in Nederland de terrasjes opengingen, nog voor dat in België gebeurde, zag je iedereen opveren. Fijn, hoor. En, hoe naar het ook is: vaak zijn het ouderen die aan dat verdomde virus overlijden. Met die vaststelling kun je in de toekomst toch een beetje meer rekening houden?»

AMERICA «Ik sta graag wat naïef in het leven. Wie zich te veel nare dingen in het hoofd haalt, geniet niet meer. Wat komt er nog op ons af? Daar moet je niet te veel over nadenken, vind ik.»

TEGEN LEKO

HUMO Ruud, jij begint deze week weer te trainen met Club en op 1 augustus staat de bekerfinale tegen Antwerp op de agenda. Die had op 22 maart gespeeld moeten worden, en jij was geblesseerd.

VORMER «Ik had het wel gered. Met wat pijn, maar ik deed er alles aan om klaar te zijn.»

AMERICA (lacht) «Je had het helemáál niet gehaald!»

VORMER «Jij bent spóédarts, Roos, geen sportdokter.»

AMERICA «Wat is nou het verschil? Ik zie ook veel knieën, hoor.»

VORMER «Weet ik wel (lacht). Maar die finale, daar moest ik bij zijn.»

HUMO De afgelopen maanden lag je stil door de lockdown. Sta je er toch beter voor nu?

AMERICA «Hij is topfit! Hij blijft maar rennen en fietsen.»

VORMER «Laatst nog zestig kilometertjes met m'n schoonvader. Daar was nu tijd voor, hè.»

HUMO Toen de competitie begin april werd stopgezet, zei je nog uit te kijken naar die bekerfinale: 'Maar dan moet het virus weg zijn. Ik ben niet zo'n fan van lege tribunes, Club heeft zijn fans nodig.'

VORMER «De fans zijn er om ons door de moeilijke momenten te sleuren. De extra power die ze in je losmaken, is onbetaalbaar. Maar goed, ze zijn er nu niet, we hebben ons erbij neergelegd.»

HUMO De nieuwe competitie zal ook zonder publiek worden afgetrapt.

VORMER «Dat denk ik ook. Het spelletje blijft hetzelfde - elf tegen elf en een bal - maar leuk is anders. Ik hoop dat er vanaf september weer wat volk binnen mag.»

HUMO Eén troost alvast: Club Brugge is uitgeroepen tot landskampioen. Was je blij met die titel?

VORMER «Ik had het liever anders gewild, maar ook mét play-offs waren we kampioen geworden, zeker weten. Eén wedstrijd hebben we verloren, tegen Antwerp: dan ben je de terechte kampioen. Het is een fantastisch jaar geweest. Daar mogen we met z'n allen trots op zijn. Maar het liefst had ik het toch gevierd met de supporters en de familie, op de Grote Markt.»

HUMO Vind je de stopzetting van de competitie nog altijd een goede beslissing?

VORMER «Ik sta er nog steeds achter, ja. Er zijn landen waar ze alweer bezig zijn, zonder supporters. Ik zag een wedstrijd van Dortmund: wat een saaie bedoening! Misschien hadden we de competitie hier ook kunnen afmaken, maar België heeft besloten om het niet te doen, net als Nederland en Frankrijk. Daar moeten we ons bij neerleggen. Ik wil voetballen, altijd, maar het moet verantwoord zijn.»

HUMO Roos, ben je ervoor beducht dat Ruud het virus naar huis meebrengt, nu hij weer gaat voetballen?

AMERICA «Ik zie ons al de hele tijd als potentieel besmet. De trainingen bleven nog even doorgaan. Met minder mensen weliswaar, maar hij hád contact met anderen.»

VORMER «We bleven wel op anderhalve meter van elkaar, hoor. Veel meer dan lopen deden we niet. Dan kom je niet in elkaars buurt.»

AMERICA «Nu, ik gun het ze dat ze weer als team kunnen spelen. Maar met z'n allen weer in de tribune gaan zitten, lijkt me nog niet zo verstandig. Tenzij het op een veilige manier kan.»

VORMER «Ik vind het wel leuk als ze erbij is.»

HUMO In eerdere interviews heb je gehint op een mogelijk carrière-einde in Dubai of Qatar. Kan deze pandemie die plannen in de war sturen? Je zal maar in lockdown moeten aan het andere eind van de wereld.

VORMER «Daar heb ik nog niet echt over nagedacht. Ik heb nog een contract van twee jaar bij Club Brugge, met een optie. Ik zit hier nog goed. Mocht ik die stap zetten, dan weet ik nu dat ik een paar maanden zou kunnen vastzitten. Lekker warm, dat wel, maar zonder familie.»

AMERICA «Je zal niet alleen gaan - áls je gaat.»

VORMER «We gaan met z'n allen, met het hele gezin.»

AMERICA «De kans dat dit weer gebeurt, is niet groot. En anders redden we het wel.»

VORMER «In deze lockdown hebben we vanuit België ook onze familie moeten missen. Maandenlang hebben we onze ouders niet gezien. Maar wat te denken van Diatta (zijn Senegalese ploegmaat, red.)? Voor hem was het helemaal een ramp: je vliegt niet zomaar even naar Senegal.»

HUMO Wat waren de mooiste momenten de voorbije maanden?

VORMER «Het kampioenschap, natuurlijk. Ook dat ik de meeste assists achter mijn naam had staan. En op Anderlecht winnen voor de beker: dat gebeurt niet vaak.»

AMERICA «Doe mij maar de geboorte van William. En de verhuizing naar Knokke. Voor het eerst voelen we ons helemaal gesetteld.»

VORMER «We zitten echt op ons plekje nu.»

HUMO Toch één kleine smet: in het Champions League-duel thuis tegen Manchester United zat je op de bank, en in Manchester was je er zelfs niet bij. Dat had je vast anders gedroomd.

VORMER «O, dat was ik al vergeten! Nou, dat was dan het énige minpunt: de drie wedstrijden die ik miste door die rode kaart tegen Real Madrid. Ach, negatieve zaken vergeet ik gauw.»

AMERICA «Gelukkig maar! (lacht)»

VORMER «Ik heb er wel een paar mooie wedstrijden door gemist. Zoals die tegen Paris Saint-Germain.»

AMERICA «Ik óók! Ik zou meegaan naar Parijs, en naar Manchester. Allemaal geannuleerd.»

VORMER «Heb ik verpest. Terwijl ik echt niet zoveel heb gezegd tegen die scheidsrechter. 'You are blind': meer niet.»

HUMO Laten we met een positieve noot afsluiten: je hebt weer genoten onder Philippe Clement. Dat plezier was je een beetje kwijtgeraakt in het laatste seizoen met Ivan Leko.

VORMER «Néé, dat hebben de media ervan gemaakt. Ik kan héél goed met Leko overweg. Trouwens, ik heb nog altijd contact met hem. Er is alleen dat akkefietje geweest, toen ik na een wissel die waterzak wegtrapte. Ik was het niet eens met die wissel, dat mag toch? Leko en ik mogen elkaar heel graag. En ook met Clement kan ik het goed vinden: hem ken ik natuurlijk van toen hij assistent was van Michel Preud'homme. Ik ben geen moeilijk iemand, echt niet.»

HUMO Binnenkort zie je Leko al terug: als nieuwe trainer van Antwerp is hij jullie tegenstander in de bekerfinale.

VORMER «Daar kijk ik enorm naar uit! Zet je dat er dus zeker in: dat ik goed met Leko overweg kan en blij ben dat hij weer in België werkt?»