Sekswerk op je scherm: waar komt het plotse succes van OnlyFans vandaan?

De Amerikaanse rapper Bhad Bhabie maakte deze week bekend dat ze op zes uur tijd 1 miljoen dollar verdiende met haar OnlyFans-profiel. Het nieuws toont nog maar eens hoe populair OnlyFans is: van een onbeduidende hobbysite groeide het de afgelopen maanden uit tot hét platform om pikante beelden te verkopen. Waar komt die grote populariteit vandaan? En is het wel een goed idee om je lichaam op deze manier te delen?

SARA* (20): «In januari 2021 begon ik met het verkopen van seksuele beelden op OnlyFans. Op Twitter zag ik het fenomeen van horny hours (een trend waarbij mensen sexy foto’s plaatsen op hun profiel - AD). Toen ik daaraan deelnam, kreeg ik veel reactie en meer dan 200 likes. Ik hoor regelmatig dat ik een mooi lichaam heb en daarom dacht ik dat ik er even goed iets mee zou kunnen verdienen. Ik heb een vriend, dus heb ik hem eerst gevraagd of hij het oké vond dat ik een profiel zou maken. Hij ging ermee akkoord, maar ik heb hem wel beloofd dat ik eerst laat zien wat ik wil delen. Zo heeft hij toch een beetje controle.»

OnlyFans is een online platform waarop makers beelden kunnen delen met fans, die maandelijks een bedrag betalen. Die makers of content creators kiezen zelf hoeveel zo’n abonnement kost. Daarnaast kunnen ze hun profiel aantrekkelijker maken met speciale acties, kortingen en pay-per-view. Als fan kan je ervoor kiezen een fooi te geven. De website krijgt een commissie van 20% op wat gebruikers verdienen. Hoewel het platform al sinds 2016 bestaat, is de grote populariteit vooral iets van de laatste maanden. Volgens ‘The New York Times’ had de site in 2019 nog maar 120.000 gebruikers, maar in december 2020 al 90 miljoen.

HUMO Waar kan die stijging in de populariteit vandaan komen?

Klinisch seksuoloog Chloé De Bie (persverantwoordelijke Vlaamse Vereniging voor Seksuologie): «De site heeft waarschijnlijk geprofiteerd van de coronacrisis. Enerzijds heeft corona bij velen financiële zorgen teweeggebracht en is OnlyFans een manier om ‘makkelijk’ geld te verdienen. Anderzijds zitten we de hele tijd thuis en moeten we ons creatief bezighouden. De ene is gestart met breien, de andere is OnlyFans gaan uitspitten.»

Hoewel je op OnlyFans ook mensen vindt die gewoon hun hobby’s delen, is het platform vooral populair door de vele gebruikers die pikante foto’s delen. Sara is een van hen: «Ik deel seksuele foto’s en video’s. In het begin was dat in lingerie, nu sta ik er ook naakt op. Wanneer iemand mij vraagt of ik iets specifieks wil maken, wil ik dat doen binnen mijn grenzen. Ik heb één regel: mijn gezicht deel ik niet. Zo wil ik anoniem blijven, want ik ben bang dat mijn ouders erachter zouden komen. Het is onvermijdelijk dat ze het ooit te weten komen, maar nu nog niet.

»In korte tijd heb ik vijftien abonnees aan de haak geslagen. Ik heb een trouwe basis van fans die altijd alles kopen. Zo heb ik eens $120 verdiend op drie dagen tijd. Via Twitter maak ik reclame. Soms vragen mensen die geen OnlyFans hebben of ik foto’s wil sturen tegen betaling. Per foto krijg ik $5 tot $10, op een goede dag haal ik er $50 uit.»

Met $120 op drie dagen tijd kan je heel wat mooie dingen kopen, maar de top van de gebruikers verdient meer dan dat. Celebrities zoals Bhad Bhabie, maar ook Bella Thorne, Cardi B en Tyler Posey delen niet altijd even pikante beelden, maar halen er op korte tijd wel miljoenen euro’s uit. Toch is de droom van grote sommen geld niet altijd de enige reden om een profiel aan te maken.

SARA: «Zonder OnlyFans heb ik ook een inkomen. Uit noodzaak doe ik dit dus niet. Ik vind het gewoon fijn om sexy foto’s te nemen van mezelf. Veel zelfvertrouwen heb ik niet, maar als ik weet dat meer dan vijftien mensen me geld geven, voel ik me mooi.»

HUMO Waarom zou je betalen voor naaktfoto’s, seksueel getinte video’s en meer, als je die op andere plekken gratis kan vinden?

DE BIE: «Ik denk dat mensen willen betalen voor de exclusiviteit en nabijheid die eraan vasthangt. Je krijgt inspraak, je voelt je betrokken in dat proces en je kan veel gerichter zoeken. Niet voor niets is een van de populairste zoektermen in porno ‘amateur’. OnlyFans kan heel bereikbaar, dichtbij en natuurlijk voelen. Het is erotischer om te weten dat het realistisch is. Voor sommigen is het ook een spel om te kijken hoever je iemand kan krijgen met verzoeken. Bij dat spel van verleiding komt ook macht kijken en macht erotiseert.

»Mensen lopen er niet mee te koop dat ze naar pornografie kijken. Heel veel mensen doen het, maar men heeft nog steeds het idee dat wie naar porno kijkt een beetje pervers is. We zijn nog altijd bang dat waar we naar kijken iets zegt over wie we zijn. Als je er dan nog eens voor betaalt, zit je eigenlijk al met de connotatie van prostitutie, wat vaak fout aanvoelt.»

Hoe ethisch verantwoord is OnlyFans?

OnlyFans werd gelanceerd met de belofte dat ze makers de kans wilden geven hun werk aan te bieden tegen betaling, op een veilige en verantwoorde manier. Toch lijkt die website in de praktijk niet zo veilig te zijn. Om OnlyFans te mogen gebruiken, moet je minstens 18 jaar zijn. Het platform hanteert een verificatieprocedure waarbij makers een selfie moeten opsturen met hun identiteitskaart. Uit een onderzoek van de Britse publieke omroep ‘BBC’ blijkt dat minderjarigen soms toch door die procedure glippen.

Doctoranda Chelly Maes van de School for Mass Communication Research van KU Leuven: «Het voordeel bij OnlyFans is dat je zelf controle hebt over je profiel, maar het zou me niet verbazen als er soms nog sprake is van uitbuiting. Het is een stap in de goede richting om te werken met een leeftijdsrestrictie, maar dan nog denk ik dat er soms illegale inhoud tussenglipt.

»Ik heb mijn twijfels bij hoe goed ze dat juist kunnen controleren. Ze zouden meer zekerheid kunnen bieden door bijvoorbeeld met contracten en extra verifiëringen te werken.»

SARA: «Alles wat je plaatst, heeft een watermerk met de naam van je profiel. Als een foto toch gelekt wordt, reageert OnlyFans heel snel door te zeggen dat dit niet mag en die foto van het internet te halen. Het zal natuurlijk nooit 100% veilig zijn, maar ik heb het geluk dat mijn gezicht en naam er niet opstaan.»

Uit een onderzoek van de Nederlandse podcast ‘Alicante’ blijkt dat heel wat OnlyFans-beelden toch illegaal opgeslagen en gedeeld worden. Dat gebeurt door schermopnames of -afbeeldingen te maken en later te verspreiden op andere platformen.

Eerst denken, dan doen

Een OnlyFans-profiel klinkt als een leuke en makkelijke manier om geld te verdienen, maar Sara geeft toch mee dat mensen zich bewust moeten zijn van het werk dat erin kruipt: «Mijn vriend vraagt af en toe of ik er niet te hard in opga. Als iemand een bericht stuurt, moet je op tijd antwoorden om er genoeg geld uit te kunnen halen. Vanaf het moment dat ik alleen daar nog mee bezig ben, ben ik mezelf kwijt.»

DE BIE: «Je kan jezelf erin verliezen door alsmaar verder te gaan. Je moet al zeer sterk zijn om je grens aan te geven wanneer iemand bijvoorbeeld plots het dubbele biedt voor het zien van je borsten, als je financiële zorgen hebt. Dan is de stap niet groot meer tot je je hele lichaam begint te verkopen. Dat is oké als je daar heel bewust voor kiest, maar ik denk dat velen daarin rollen zonder goed te weten waar ze aan beginnen. Na een tijd draait het vaak ook niet alleen meer om geld, maar worden mensen heel gevoelig aan de bevestiging die ze krijgen. Dat kan verslavend zijn en heeft een impact op je zelfwaarde, wat gevaarlijk is.

»Het grootste gevaar is volgens mij dat er veel jonge mensen op deze website zitten. Soms zijn ze zelfs minderjarig, ook al beweert OnlyFans dat met verificaties te beperken. Die jonge mensen kunnen nog niet inschatten wat de mentale impact is op de rest van hun leven en seksuele ontwikkeling. Als je als volwassene ineens het idee krijgt dat je ooit sekswerker bent geweest, is dat iets waar je mee om moet kunnen gaan.

»Het idee dat het simpelweg veilig, makkelijk en leuk geld verdienen is, vind ik gevaarlijk. Als een fan zegt: ‘Ik wil jou gewoon één keer kussen, laten we afspreken voor €10.000’, denk ik dat er velen in de val zullen trappen. Met geld kan je alles kopen, ook jonge meisjes. Zeker wanneer ze door sociale media het idee krijgen dat geld gelukkig maakt. Ik denk dat je jezelf dan snel kan verliezen in een prostitutiestraatje. Sensibilisering is hier dus heel belangrijk.»

*Sara is een schuilnaam

Dit artikel is een bewerkte versie van een publicatie die eerder in Erasmix verscheen, door Anaïs Dockx – Student Journalistiek aan de Erasmushogeschool Brussel