Serie: Yes, Prime Minister
Wie in Vlaanderen op zoek gaat naar politieke satire, komt meestal niet verder dan een bordkartonnen torenpoeper op het carnaval van Aalst of - nog erger - de zoveelste eindejaarsconference van Geert Hoste.
Over het kanaal bestaat er wél al lang een superieure traditie in het genre. In de jaren 80 mocht er zelfs met de piefen op het allerhoogste niveau gelachen worden, in de sitcom 'Yes, Minister' en de vervolgreeks 'Yes, Prime Minister'. Heel Groot-Brittannië - inclusief zelfverklaarde fan Margaret Thatcher- ging toen plat voor het gekibbel tussen de naïeve premier Jim Hacker en zijn sluwe secretaris-generaal Sir Humphrey Appleby.
Begin dit jaar haalde het oorspronkelijke schrijversduo Antony Jayen Jonathan Lynnde reeks onder het stof vandaan voor een gloednieuw seizoen, zaterdagavond te bekijken op Nederland 2. Aangezien hoofdrolspelers Paul Eddington en Nigel Hawthorne ondertussen het loodje hebben gelegd, wordt het duo Hacker-Appleby nu vertolkt door David Haig (de geagiteerde snor uit 'The Thin Blue Line' en 'Four Weddings and a Funeral') en Henry Goodman.
- Waarom juist nu een nieuwe reeks, heren?
Jonathan Lynn «Wel, zo'n vier jaar geleden zijn we beginnen te schrijven aan een toneelstuk gebaseerd op 'Yes, Prime Minister'. Zo'n theaterversie hadden we eigenlijk al in de jaren 80 willen maken, maar Paul en Nigel konden zich nooit lang genoeg vrijmaken. Toen Paul enkele jaren later stierf, hebben we het idee helemaal afgevoerd. We vonden dat niemand anders zijn rol kon vertolken, en dat 'Yes, Prime Minister' dus ook nooit mocht terugkomen.»
Antony Jay «Maar 'nooit' is een rekbaar begrip, zeker in de entertainmentsector (lacht). In 2009 zijn we dan toch aan dat toneelstuk begonnen. Groot-Brittannië ging toen op politiek vlak door een heel interessante periode, en dat deed onze vingers behoorlijk jeuken. De theatervoorstelling werd een hit, waardoor de stap naar een nieuwe reeks plots al veel kleiner leek.»
- Leent het huidige politieke landschap zich nog wel voor het concept van 'Yes, Prime Minister'?
Lynn «Sterker nog: in dertig jaar tijd blijkt er eigenlijk belachelijk weinig veranderd. Het belangrijkste uitgangspunt van de reeks geldt nog steeds: de echte macht ligt in de handen van de ambtenaren, en niet van de politici die na een slechte verkiezingsuitslag weer moeten ophoepelen.»
Jay «Inderdaad. Uiteindelijk gaan beleidsmensen die aan de top zitten zich ook steeds weer volgens dezelfde patronen gedragen. Schijnheiligheid en politiek: 't was in de jaren 80 al een gouden combinatie, en dat is het vandaag nog steeds.
»De belangrijkste aanpassingen waren vooral van cosmetische aard. Van iPads en Twitter was er in de jaren 80 natuurlijk nog geen sprake. De uitdagingen waar onze eerste minister vandaag voor staat zien er ook wel wat anders uit. In deze tijden van crisis zaten we zelfs met een overaanbod: de eurocrisis, de Schotse onafhankelijkheid... We hadden het maar uit te kiezen! (lacht)»
- De oorspronkelijke reeks werd geroemd om het accurate beeld dat ze schetste van de Britse politiek. Waar haalden jullie de nodige informatie?
Jay «Gewoon, bij de politici zelf. In het begin hebben we ook wel enkele autobiografieën gelezen, maar daar zijn we snel mee gestopt. Veel meer dan wat zelfverheerlijking en kwaadsprekerij kwamen we daar doorgaans niet in tegen. Voor de echt sappige verhalen moet je de politici gewoon direct aanspreken.»
Lynn «Ook voor de nieuwe reeks zijn we weer veelvuldig op consultatie gegaan. Het ging zelfs zo ver dat, als we de indruk hadden dat een verhaallijn nog niet grappig genoeg was, we gewoon nog wat gingen doorvragen bij politici. Hoe dieper je in die politieke modderpoel gaat vissen, hoe komischer de anekdotes.»
Jay «Je zou ervan versteld staan hoe snel de meeste politici uit de biecht klappen. Een lunch in een chique restaurant en een goeie fles wijn, meer is er blijkbaar niet nodig.»
- Die onthouden we!
Bekijk een fragment: