Special: De film van het jaar

Volgens de eerbiedwaardige lieden achter de Ensors hééft-ie ’m met ‘Marina’ al eens gemaakt, maar deze eindejaarsperiode mag Stijn Coninx zijn kunstje nog eens overdoen voor VTM: hij regisseert er ‘De film van het jaar’. Dat is, voor de duidelijkheid, een nagelnieuw jaaroverzicht, samengesteld uit de meest beklijvende nieuwsbeelden van 2014 en overgoten met een filmisch sausje. Nietwaar, meneer Coninx?

Stijn Coninx «Welja, dat idee kwam van nieuwsanker Stef Wauters, die het jaaroverzicht filmischer wilde maken. Tijdens onze eerste gesprekken was het nog de bedoeling om daar fictie-elementen bij te betrekken. We hebben zelfs een test gedraaid met onder anderen Lize Feryn en Matthieu Sys, waarbij ik fictieve personages integreerde in het jaaroverzicht. Maar eigenlijk was de impact van de beelden op zich al zo groot dat de toevoeging van fictie-elementen te ver ging.

»We hebben het concept dan lichtjes gewijzigd: we wilden nog steeds mensen integreren binnen de nieuwsfeiten, maar niet als louter fictie. Vorig jaar is dat ook al geprobeerd, met Stef Wauters en Birgit Van Mol die ofwel in de studio ofwel op locatie commentaar gaven, maar dat deden ze telkens in de hoedanigheid van de afstandelijke journalist, van wie men duiding verwacht en niets anders. Wij wilden het persoonlijker maken. Onze uiteindelijke oplossing: ik toon aan vier bekende mensen de fragmenten die ik geselecteerd heb. Ik film daarbij hun reacties en commentaar, en door hen zo in beeld te brengen, gaan ze deel uitmaken van het verhaal. Dat is ook het filmische: we knippen niet te pas en te onpas terug naar een studio. Het is één geheel. Want, voor alle duidelijkheid, met ‘filmisch maken’ wordt níét bedoeld: alle cinematografische trucs uit de kast halen.»

HUMO Welke bekende koppen heb je gekozen?

Coninx «Herman Van Rompuy, Maggie De Block, Tom Waes en Niels Albert. Zij hebben in 2014 allemaal een belangrijke rol gespeeld, elk in hun eigen vak, al zijn ze hier gekozen omwille van hun sterke persoonlijkheden, niet vanwege hun functie. Hun reacties zijn zuiver spontaan; we moesten nergens naartoe werken, er moesten niet ‘geheel toevallig’ enkele antwoorden zeker de revue passeren. VTM stelde overigens snel voor om niet een journalist op hen af te sturen, maar om hen rechtstreeks met mij te laten spreken. Niemand heeft me een vragenlijst in de handen geduwd, ik heb het dus op mijn manier kunnen aanpakken.

»Het interessante aan de keuze voor BV’s, op emotioneel vlak, is dat je hen kent van de tv, maar dan meer als personage, zeg maar, dan als mens. Je gaat de emoties die zij beleven bij het bekijken van de fragmenten dus ook zowat beleven als de emoties van een personage uit een film – een neutrale journalist mag zijn emoties niet de vrije loop laten en zal zulke gevoelens dus nooit kunnen teweegbrengen.»

HUMO 2014 was een bovengemiddeld tumultueus jaar.

Coninx «Helaas is het een jaar waarvan enorm veel beelden zullen blijven hangen. Het is dan ook niet de bedoeling om van dit overzicht een vrolijke, lichte bedoening te maken – dat kan ook niet. Wat óók weer niet wil zeggen dat we iets dramatischer voorstellen dan het al is. Weet je, bij filmen is het vaak de kunst het verhaal niet te storen, en dat geldt hier nog meer dan anders.»

HUMO Dan nog even vooruitblikken: wat wens je de wereld toe in 2015?

Coninx «Gezond verstand: daar kan zo te zien iederéén wel wat van gebruiken. Belachelijk, bijvoorbeeld, hoe er de laatste weken spelletjes zijn gespeeld tussen vakbonden en regering – aan beide kanten, hè. En daar komen alleen maar stakingen, verkeersagressie en financiële putten op kap van steeds weer dezelfde mensen van; ga eens vanaf het begin deftig rond de tafel zitten met elkaar!»

HUMO Ik mag noteren dat uw boodschap luidt: ‘Get your shit together’?

Coninx «Absoluut (lacht).»