Spencer Wells - De akkers van Pandora
Spencer Wells is een bioloog die aan geschiedenis met een héél grote G doet: hij is gespecialiseerd in familiekunde op planetaire schaal.
Tot voor kort moesten geschiedschrijvers van de mensheid het stellen met de schaarse resten van oermensen om hun verhaal in mekaar te puzzelen - een hoopje knoken dat had toebehoord aan maximaal 5000 individuen, niet eens genoeg om een bestelwagen te vullen.
In 'De akkers van Pandora' (Contact) verklaart Wells zelfverzekerd dat het 'met de juiste voorbeelden en wat statistieken mogelijk is om tot in details na te gaan hoe onze soort de wereld heeft bevolkt'. De menselijke genen bevestigen volgens hem theorieën die vroeger noodgedwongen op gissingen berustten: ja, we komen met zijn allen uit Afrika.
Daar zijn we tussen vijftig- en zestigduizend jaar geleden vertrokken. De kleine genetische verschillen tussen de menselijke 'rassen' zijn hooguit tienduizend jaar oud. Dat relatief recente gerommel verbindt Wells met de sprong van nomadische jager-verzamelaars naar landbouwers. En betoogt hij, door die dramatische verandering van levenswijze heeft de mens zijn doos van Pandora opengemaakt.
Veel hedendaagse kwalen als zwaarlijvigheid, diabetes en allerlei geestesziekten zouden het gevolg kunnen zijn van een gebrekkige aanpassing van onze genetische erfenis aan onze 'nieuwe' levenswijze. Op sommige plekken in de wereld, waar mensen nog maar pas op het moderne leven zijn overgeschakeld, wordt dat op een spectaculaire manier duidelijk. Op Samoa bijvoorbeeld, een eilandengroep in de Stille Oceaan, is tweederde van de stedelingen ziekelijk zwaarlijvig.
Moeten we dan met zijn allen maar weer jager-verzamelaars worden? Het zou al helpen als we leerden om minder te willen, oreert Wells, want hebzucht is de drijvende kracht achter de meeste van onze moderne problemen. Hij moet nog maar eens goed naar zijn eigen genoom laten kijken. Daar sluimert vast ergens een Amerikaans predikanten-gen.
