Spinvis: 'Liedjes hebben een eigen bestaan, net zoals een kind'
Met ‘Parel’ bracht Spinvis – alias Erik de Jong – onlangs één van de nummers uit die me het voorbije jaar het meest geëmotioneerd hebben. Toen ik las dat de song over het schilderij ‘Meisje met de parel’ van Vermeer gaat, schrok ik. Mij leek het vanaf de eerste luisterbeurt een ode aan een veel te vroeg afgebroken liefde.
Erik de Jong (lacht) «Dat onderwerp is eeuwig, daar gaan álle liedjes over! Het is mooi om een onderwerp universeel te maken, zodat de luisteraar denkt: hé, dit gaat over mij! Nochtans was het nummer vrij snel geboren. Misschien omdat het een opdracht was.»
HUMO Je mocht in het Mauritshuis zelf een kunstwerk uitkiezen om een nummer rond te schrijven. Wat sprak je zo aan in ‘Meisje met de parel’?
De Jong «Het ging me niet zozeer om het schilderij zelf, maar eerder om de beroemdheid ervan. Je ziet het meisje met de parel op T-shirts, op koffiemokken, op paraplu's… Haar gezicht is een miljard keer gekopieerd en ondertussen zo iconisch. De aanleiding was de foto van een Japans meisje met een plastic tasje waar het meisje met de parel opstond. Toen dacht ik: dit is toch ongelooflijk?»
HUMO Volgend jaar breng je al een opvolger uit van je plaat 'Trein vuur dageraad' uit 2017. Dat is naar jouw normen erg snel.
De Jong «Andere artiesten boeken een studio voor drie weken en maken in die korte tijdspanne hun plaat af, maar ik werk eigenlijk constant. Elke dag een beetje, als een constante, gestage stroom. Eigenlijk ben ik heel mijn leven bezig aan één hele lange plaat die steeds langer wordt.
»Ik begin nooit van nul wanneer ik een plaat maak. Er zullen veel songs op staan die ten tijde van ‘Trein vuur dageraad’ nog niet rijp genoeg waren.»
HUMO Zal de nieuwe plaat dan in het verlengde liggen van de vorige?
De Jong «Ik ben zelf de slechtste beoordelaar van mijn werk. Wanneer je iets maakt, heb je heel andere oren dan wanneer je ernaar luistert. Eigenlijk is een plaat een beetje als een dagboek. Je wordt ouder, je verandert en logischerwijs verandert je muziek met je mee. Maar je hebt ook een handschrift, en dat zal altijd hetzelfde blijven.»
HUMO Komt 'Parel' op de nieuwe plaat?
De Jong (schatert) «Dat vind ik een heel goede vraag! De plaat zit al in een ver stadium en plots komt 'Parel' daar met de oorbelletjes tussendoor gerend. Eigenlijk dwingt het noodlot het wel af. Ik moet nog kijken hoe het erin past, maar ik denk dat die song er gewoon heel brutaal tussen gaat zitten.»
HUMO Op ‘Parel’ horen we het Nederlands Kamerkoor. Een nieuwe sound voor Spinvis?
De Jong «Het is fantastisch, een soort van reusachtig menselijk orgel. Ik heb er heel veel plezier in om alle lijntjes te arrangeren en door elkaar te laten lopen. Op de plaat zul je het koor niet horen, maar wel de band die meerstemmig zingt. Ik luister tegenwoordig heel veel naar The Mamas & the Papas – koorpop, zeg maar. Dat ga je zeker horen op de plaat.»
HUMO Op zaterdag 4 januari sta je in deSingel op het festival miXmass, waar het barokkoor B.O.X. je vervoegt. Zij arrangeerden je oude songs opnieuw. Voelt het niet alsof je je songs uit handen geeft?
De Jong (vastberaden) «Dat moet je altijd doen. Het schrijven van een nummer is een intiem moment voor jezelf, maar zodra je er een postzegel op plakt en het de wereld instuurt, is het niet meer van jou en mogen mensen ermee doen wat ze willen: herinterpreteren, op hun huid laten tatoeëren... Een lied heeft een eigen bestaan, net als een kind. Je bent wel ooit de vader geweest, maar de song is van de wereld.»
HUMO Ik denk niet dat er een Nederlandse artiest bestaat die vaker in België speelt dan jij.
De Jong «Al twintig jaar een mooi huwelijk. Dat is eigenlijk de schuld van Luc Janssen, die toen een programma op Studio Brussel had en mijn muziek draaide. Het gebeurt inderdaad niet zo vaak dat een Nederlandse artiest doorbreekt in België, of omgekeerd. Er is een soort onzichtbare muur tussen de twee culturen. We spreken dezelfde taal en delen een stukje geschiedenis, en tóch zijn we niet hetzelfde. Dat is een verrijking van de wereld.»
undefined
HUMO Ik was het bijna vergeten, maar ooit vormde je met Geike Arnaert het duo Dorléac. Ondertussen kent heel Nederland Geike door haar samenwerking met BLØF. Geen spijt dat Dorléac nooit een 'Zoutelande' geschreven heeft?
De Jong (lacht) «Nee! Maar ik ben heel trots op dat project, het is één van de beste dingen die ik ooit gedaan heb. Net daarom moet het in die onbekende obscuriteit blijven, waar het alleen maar ontdekt kan worden door zij die het wíllen ontdekken.»
HUMO Sam, het 10-jarige zoontje van mijn collega, is grote fan van Spinvis. Hij had nog twee vragen voor jou.
De Jong Zeg op!
SAM Schrijf je het liefst met blauw?
De Jong «Ik las in de krant dat een heel groot onderzoek aantoont dat je de meeste overtuigingskracht hebt als je met blauw schrijft. Alle CEO's moeten daarom met blauw schrijven. Maar ikzelf schrijf liever met zwart.»
SAM Is het soms niet vervelend om zo bekend te zijn?
De Jong «Zo heel bekend ben ik niet, hoor. Enkel bij de mensen die mijn muziek mooi vinden. Maar dat kun je niet vergelijken met BLØF of Marco Borsato. Soms word ik wel aangesproken op straat. Dan krijg je leuke gesprekken, en mensen komen met observaties over mijn teksten waar ik zelf nooit aan gedacht heb. Dan zet ik mijn oren open, want het is waardevol om te weten hoe mensen luisteren.
»Leuk dat Sam fan van me is. Zeker op die leeftijd: op je 10de heb je nog zo'n magisch hoofd. Dan vraag ik me altijd af: wat begrijp je nou? Hoe hoor je mijn teksten? Hoe interpreteer je wat je hoort?»
HUMO Mijn vader was grote fan van Raymond van het Groenewoud, en ik vond het altijd fijn dat zijn teksten in het Nederlands waren. Ik begréép het, of dat dacht ik toch.
De Jong «En dan kan het achteraf tegenvallen! Ook bij Engelstalige muziek: je creëert als kind een soort van fonetisch Engels om mee te zingen. Later begrijp je pas waar de song écht over gaat, en dat kan tegenvallen. De fonetische versie was dan mooier dan de echte song.
»Een jongetje was ooit erg enthousiast over mijn nummer 'Oostende', maar voor mij is dat een heel depressief, alcoholistisch zelfmoordlied (lacht). Dan denk je: wat hoort zo'n kind daarin?»
HUMO Misschien heb je met dat lied een hele generatie suïcidale alcoholici gecreëerd.
De Jong «O nee, arme Sam!»
Spinvis speelt zaterdag 4 januari op miXmass in De Singel, Antwerpen. Meer info.
