Studio 100 & de roof van 4 miljoen: 'Het is alsof we jaren in een leugen hebben geleefd'

De bel deed het vast niet, dus zullen de agenten wel geklopt hebben toen ze Maarten S. kwamen arresteren in het gebouw van Studio 100 in Schelle. De financiële topman wordt ervan verdacht 4 miljoen euro van het bedrijf naar zijn eigen vennootschap te hebben versluisd.

'Maarten S. was echt goed in zijn vak. Iets té goed, blijkt nu'

Donderdag 7 april. Agenten stappen in opdracht van het Antwerpse Openbaar Ministerie het Studio 100-gebouw in Schelle binnen waar de sprookjeswereld van ontelbaar veel kinderen wordt bedacht en uitgewerkt. Tussen de over luchtballonnen zingende (en met de zoon van de grote baas flirtende) tienermeisjes, een roze superheldin, een pratende hond, een weifelende kabouter en een hyperkinetische clown arresteren ze de financiële topman Maarten S. (44). Hij belandt in een cel in de Antwerpse Begijnenstraat, op 1,2 kilometer van zijn herenhuis in de binnenstad. De operatie komt er na een klacht van de directeurs van de droomfabriek. Die hadden ontdekt dat er op een vreemde manier geld uit het bedrijf verdween, en veel wees erop dat de immer vriendelijke financieel expert daar iets mee te maken had. Het zou alles samen om 4 miljoen euro gaan.

‘Het is de eerste keer in mijn leven dat ik iemand ken die in de gevangenis heeft gezeten,’ zegt een voormalige medewerker van Studio 100, die jarenlang nauw met Maarten S. heeft samengewerkt. ‘Ik was enorm geschrokken. Ik kan het eigenlijk nog altijd niet geloven. Ik heb sindsdien verschillende mensen gehoord die nog bij Studio 100 werken. Iedereen voelde zich heel slecht toen ze hem daar kwamen arresteren. Alsof ze hem verraden hadden.’

‘Het nieuws van zijn arrestatie heeft Studio 100 in zijn kern geraakt,’ zegt een insider. ‘Daar moet je geloven dat er prinsessen en kabouters rondlopen, geen boze wolven. Dat beeld ligt nu aan diggelen.’

Iedereen bij Studio 100 heeft zwijgplicht gekregen. Maar wie je ook belt, iedereen antwoordt geschrokken en zegt geschokt te zijn. Toch kon Gert Verhulst, medeoprichter van het bedrijf, ondertussen al grapjes maken over wat er is gebeurd. Op de Nacht van de Vlaamse Televisiesterren mocht hij een cheque van 15.000 euro overhandigen aan Cunina, een project dat kansarme kinderen onderwijs geeft. Toen zei hij: ‘Men heeft mij gevraagd om geld uit te delen, het schijnt dat we daar goed in zijn.’

‘Ik ben ervan overtuigd dat wat bij ons is gebeurd, ook in andere bedrijven voorkomt,’ zegt Hans Bourlon, de andere medeoprichter van het bedrijf. ‘Maar vaak wordt het met de mantel der liefde bedekt.’ Ook Bourlon mag niets over de zaak vertellen omdat er een gerechtelijk onderzoek loopt, maar eigenlijk zou hij graag praten: ‘Veel bedrijven zouden hier wijze lessen uit kunnen trekken.’

‘Hans heeft gelijk: vaak komen we zoiets nooit te weten,’ zegt een man die betrokken was bij de opstart van Njam!, de digitale kookzender van Studio 100. ‘In één bedrijf waarvan ik weet dat er voor een veel kleiner bedrag is gefraudeerd, werd de verantwoordelijke op het matje geroepen. Hij begon te huilen, hij heeft uitgelegd waarom hij het had gedaan, en hij heeft het geld moeten terugbetalen. Case closed. Maar hier is het bedrag veel groter.’

‘Het is mijn grootste nachtmerrie,’ zegt een financieel directeur van een groot bedrijf. ‘Ik word er soms badend in het zweet wakker van. Je doet er alles aan om het te voorkomen, maar 100 procent zeker ben je het nooit.’

Maarten S. werd gearresteerd toen hij aan zijn laatste dagen bij Studio 100 bezig was. Na twaalf jaar, euh, trouwe dienst had hij aan de directie laten weten dat hij aan een nieuwe uitdaging toe was. Hij zou chief financial officer en director business development worden bij Marmalade, een jong Gents productiehuis dat de film ‘Wat mannen willen’ heeft gedraaid. S. was zijn laatste week aan het dubbeldraaien met zijn opvolger, die een vreemde factuur vond. En, toen hij dieper ging graven, nog één. En nog één. En nog één. S. wordt er nu van verdacht samen met de eveneens aangehouden Dirk F. (49) een systeem opgezet te hebben waarbij zijn partner in crime fictieve facturen opstelde die door Studio 100 werden betaald op rekening van een vennootschap van S. Vervolgens kreeg F. 10 procent van het bedrag. ‘Wat als hij nooit vertrokken was?’ vraagt een insider zich af. ‘Dan hadden we het misschien nog altijd niet geweten.’

‘Een paar jaar geleden heeft hij al eens op het punt gestaan om te vertrekken,’ zegt de ex-medewerker. ‘Hans en Gert hebben er toen alles aan gedaan om hem te houden, omdat hij zo enorm goed was in zijn vak. Dat klinkt nu wel wrang.’

undefined

undefined

'Andere bedrijven kunnen lessen trekken uit wat bij ons is gebeurd' Gert Verhulst en Hans Bourlon

Gert het genie

Gert Verhulst is een genie. Dat zegt iedereen die ooit bij Studio 100 heeft gewerkt. ‘Het is onvoorstelbaar hoe hij met een kleine opmerking een tv-show of een film ineens stukken beter kan maken,’ vertelt een insider van het bedrijf. ‘Eigenlijk is hij een intellectueel, superintelligent, maar tegelijk voelt hij perfect aan wat gewone mensen en hun kinderen willen zien, horen en beleven,’ zegt een andere. Maar, zo beweert nog een bron: ‘Studio 100 is géén democratie. De inhoudelijke beslissingen worden aan de top genomen.’ Lees: door Gert Verhulst zelf. Hij en niemand anders bepaalt of een show als ‘K3 zoekt K3’, een musical als ‘’14-’18’ of een nieuwe seizoen van ‘Het huis Anubis’ er wel of niet komt.

Tegelijk zou Studio 100 zonder Hans Bourlon vandaag niet het bedrijf zijn dat een omzet van 176 miljoen euro en een winst vóór belasting van 64 miljoen euro per jaar draait. De chief executive officer van de overkoepelende groep vult de creativiteit van Verhulst aan met een neus voor opportuniteiten. Om één voorbeeld te geven: toen Verhulst langere tijd met een burn-out kampte, spotte Bourlon bij theatermaker Jan Maillard het figuurtje Bumba. De voorbije tien jaar is in België geen kind geboren dat niet ooit met een knuffel of een pyjama van de vrolijke clown ging slapen.

Bourlon en Verhulst bezitten elk 33 procent van Studio 100. Die aandelen zitten in hun holding Romulus en Remus. Hun gemeenschappelijk vermogen wordt op ruim 112 miljoen euro geschat. Het resterende derde is in handen van de investeringsvennootschap Fortis Private Equity, dat die aandelen in 2005 overnam van Danny Verbiest.

'Als je ziet dat iemand het goed heeft, denk je al snel: some guys have all the luck'

Als Verhulst of Bourlon 60.000 euro nodig zouden hebben voor een nieuwe BMW X5, dan is dat kleingeld voor Romulus en Remus. Maar toen Maarten S. met zo’n auto naar het bedrijf kwam, keken een aantal medewerkers wél vreemd op. ‘Die auto was alleszins groter dan waar hij recht op had als het een bedrijfswagen was geweest,’ zegt de ex-medewerker. Samen met hem vragen velen zich nu af of een deel van de 4 miljoen euro naar dure auto’s ging. Of naar zijn mooie huis in Antwerpen, aan de achterkant van het oude justitiepaleis. Of naar zijn appartement in Knokke, tussen de Lippenslaan en de Royal Golf Club Le Zoute. Of naar de mooie reizen die hij samen met zijn echtgenote – een advocate – en hun twee kinderen maakte. ‘Pas achteraf ga je je daar vragen over stellen,’ zegt de insider. ‘Destijds zei hij dat het appartement in Knokke van zijn ouders was, wat ook goed mogelijk is. Over zoiets vraag je niet door. Als je ziet dat iemand het goed heeft, denk je al snel: some guys have all the luck. Ik ging ervan uit dat hij aan het leven begonnen was met een zekere voorsprong.’

Een andere bron, die S. alleen in meetings zag, stelde zich die vraag niet eens. ‘Maarten kwam niet binnen met een gouden horloge om de pols. Hij droeg een jeans en sneakers, zoals iedereen bij Studio 100. Leden van de raad van bestuur deden gewoonlijk snel hun das uit zodra ze binnenkwamen (lacht). Maarten was altijd erg gemoedelijk, en eerder bescheiden.’

Denker en doener

De overkoepelende groep Studio 100 bestaat uit drie grote blokken. Ten eerste: Studio 100 Animation, dat tekenfilms (‘Maya de bij’ en ‘Wickie de Viking’) maakt, auteursrechten beheert en studio’s in Parijs, München en Sydney heeft. Ten tweede: Plopsa NV, dat de pretparken (onder andere Plopsaland, Plopsa Indoor en het Duitse Holiday Park) beheert en dat wordt geleid door Steve Van den Kerkhof. In 2014 ontvingen de pretparken 2,7 miljoen bezoekers en zorgden ze met 39,7 procent voor de grootste winst vóór belasting van de hele groep. En ten derde: Studio 100 NV. Dat staat voor alles wat gemaakt wordt in het gebouw in Schelle – de tv-programma’s, dvd’s, shows en musicals van K3, Kabouter Plop, Samson & Gert, Amika, Mega Mindy en noem maar op. Ook kookzender Njam! valt onder Studio 100 NV, waarvan Anja Van Mensel de CEO is. Zij is inhoudelijk de rechterhand van Gert Verhulst, de vrouw dus bij wie hij zijn ideeën toetst. Haar financiële rechterhand is Maarten S.

undefined

'Als je een film draait en er moet plots een hond in meedoen, dan moet je een hondentrailer huren. Zo krijg je eenmalige en onvoorspelbare facturen'

De financiële rechterhand van Verhulst en Bourlon – voor de hele groep dus – is chief financial officer Koen Peeters. Maar wie in België zaken doet met het bedrijf, kreeg vooral Maarten S. te zien. De laatste jaren ging S. inhoudelijker werken en werd hij verantwoordelijk voor de content deals van Studio 100. Zo stond hij volgens zijn LinkedIn-profiel in voor de distributie van de programma’s bij tv-zenders en op digitale platformen, en via de eigen tv-kanalen Njam! en Studio 100 TV. In twaalf jaar tijd heeft hij zich opgewerkt tot de subtop van het bedrijf.

Ex-medewerker «Je hebt financiële mensen die alleen in tabellen kunnen denken. Voor hen is het altijd zwart of rood. Maarten was een financiële mens die ook inhoudelijk denkt. Wilden wij een film maken, dan zocht hij uit hoe we dat konden doen.»

Ex-lid raad van bestuur «Maarten wist waarover hij sprak en hij begreep wat ze bij Studio 100 wilden maken. In een grote, creatieve groep zie je soms dat de spreadsheets van de financiële man of vrouw wel kloppen, maar dat ze niet goed begrijpen hoe het bedrijf juist werkt.»

Insider «Maarten was een denker en een doener tegelijk. Hij praatte nooit vanuit de hoogte of zonder dat je er iets van begreep, wat al eens het geval is bij financiële lui. Hij kon in begrijpelijke taal uitleggen hoe de financiële kant van het verhaal in elkaar zat.»

Ex-medewerker «Als financiële man kun je elk project kapotrekenen: je kunt altijd extra kosten of een deel van de overheadkosten meetellen. Dan kom je tot de conclusie: onmogelijk. Dat deed Maarten nooit. Hij begon te rekenen en zei: ‘Als we er zoveel van afdoen, zal het wel lukken.’ Zo’n houding neemt veel druk weg bij creatieve mensen. Zij willen een mooi product maken en niet te veel met de centen bezig zijn. Elk creatief bedrijf wil zo’n financiële man of vrouw, maar zo vind je er niet veel. Het is dan ook fantastisch als je op zo iemand kunt rekenen in een bedrijf dat wil ondernemen. Daarom werd hij al snel overal bij betrokken. Anja is inhoudelijk en creatief heel sterk, Maarten zorgde ervoor dat het ook financieel klopte. Vandaar dus dat hij gewoonlijk al vanaf het eerste idee voor een nieuw project op de hoogte was.»

Ex-lid raad van bestuur «Als er deals met een bedrijf als Telenet moesten worden gesloten, ging Maarten altijd mee.»

Ex-medewerker «Toen destijds de Duitse activiteiten werden opgestart, werd híj daar naartoe gestuurd. Het idee was: daar moet een controller van ons een oogje in het zeil houden.»

Silicon Valley in Schelle

Op maandag 11 april in de late namiddag verstuurde Studio 100 een persbericht waarin stond dat een medewerker was gearresteerd op verdenking van fraude. Meteen daarna stuurden verschillende nieuwssites een bericht cyberspace in: ‘Financiële topman van Studio 100 M.S. verdacht van grootschalige fraude’.

Ex-lid raad van bestuur «Ik was in het buitenland toen ik dat op mijn iPhone zag verschijnen. Ik dacht meteen: ‘M.S.? Dat zal Maarten toch niet zijn?’»

Dat is wat iederéén dacht die ooit bij Studio 100 heeft gewerkt. Want in tegenstelling tot wat de merchandisingmachine, de vele producties en de goed draaiende pretparken doen vermoeden, is dat in personeelsaantal geen gigantisch bedrijf. In Schelle werken zo’n tachtig mensen in vast dienstverband. Zij kennen elkaar allemaal.

Ex-medewerker «Ze werken allemaal in hetzelfde gebouw, ze lunchen samen, spreken elkaar met de voornaam aan... Als een film of een musical gemaakt wordt, komen er wel veel freelancers bij, soms zelfs veertig man, maar daarna zijn die weer weg. De kern bestaat uit een relatief kleine groep. Toen je het nieuws vernam, dacht je niet: ‘Ik heb die man ooit weleens gezien.’ Iederéén kende hem.

Insider «Studio 100 werkt met een kleine groep, waarin iedereen voor elkaar door het vuur gaat. Je weet wie wat kan. Er zijn geen ingewikkelde procedures: iets kan heel snel in gang gestoken worden. Dat is de cultuur die Gert en Hans geïnstalleerd hebben.

»Nu kun je je afvragen of er niet te weinig procedures waren, en of er niet meer controles hadden moeten zijn. Meer veiligheidsmechanismen, waardoor je zo’n geval van fraude sneller had kunnen detecteren. Maar met een klein team in vertrouwen werken is altijd de kracht van het bedrijf geweest. Een goed idee bedenken en dat snel uitvoeren, dat is de sterkte van Studio 100.»

undefined

'Iedereen kende Maarten als een integer man, begaan met zijn werk, voorzien van een grote dosis gezond verstand'

Ex-medewerker «Maarten heeft iets gedaan wat het hele bedrijf raakt, en vooral: wat de hele bedrijfscultuur raakt. Daarom is iedereen daar zo verschrikkelijk hard geschrokken. Wat blijft, is het gevoel dat je jaren in een leugen hebt geleefd. Alsof je op een dag ontdekt dat je partner al tien jaar een relatie met iemand anders heeft.»

Insider «Iedereen kende hem als een integer man, begaan met zijn werk, voorzien van een grote dosis gezond verstand.»

Ex-medewerker «Hij had een mooie functie, hij werd correct verloond, hij had kinderen en een vrouw met een carrière. Waarom doe je dat dan? En dan nog voor 4 miljoen euro? Dat is toch onwaarschijnlijk? En ook: hoe kan hij nu ooit nog ergens aan de bak komen? Zijn foto en naam stond in de meeste kranten. Van de ene op de andere dag is hij de bekendste fraudeur van het land.

»Hij was de laatste van wie je het zou verwachten. Hij was geen tafelspringer, maar eerder bedeesd. In een meeting heb je altijd wel iemand die weinig zegt. Dat was Maarten. Hij was vooral heel sterk in situaties van man tot man. Je gaf hem een uitdaging en hij kwam met een oplossing. Gert had een idee, maar een film zou er wel duurder door uitvallen? Maarten zorgde ervoor dat het kon lukken.»

Ex-lid raad van bestuur «Als bij Njam! beslist werd om een nieuw programma te starten, dan kregen we van hem een powerpointpresentatie die áf was. Ik merkte dat hij daarmee het vertrouwen van iedereen won.»

Insider «Hij heeft zich in het bedrijf opgewerkt door iets te presteren; heel veel mensen waren tevreden over wat hij deed. Hij was echt goed in zijn vak. Iets té goed, blijkt nu. Maar hij was vooral goed in de grote lijnen, niet in de details. Een businessplan op een A4’tje, dat heeft iedereen graag. Maar hij was niet de meest nauwgezette man in zijn werk, wat nonchalant soms.»

Ex-medewerker «Ik geloof niet dat de wereld uit goede en slechte mensen bestaat. Je had niet zo lang met hem kunnen samenwerken als hij door en door slecht was. Hij moet op een bepaald moment iets geprobeerd hebben wat hem is gelukt, en zo moet hij verder en verder zijn gegaan. Maar kijk, nu ben ik hem aan het verdedigen, terwijl hij iets heeft opgezet dat overduidelijk fraude is.»

Insider «Slechte mensen lopen niet rond met een masker op. Als ze iets van plan zijn, dan zie je dat niet. Veel bedrijven zijn een magneet voor zulke types. Studio 100 ook, is nu gebleken.»

Ex-lid raad van bestuur «Alle rekeningen die wij zagen, klopten. Bij een bedrijf als Studio 100 passeren ook externe revisoren. Zij hebben richtlijnen die ze moeten respecteren, maar zij kunnen ook niet alles checken. Dus ontwikkelen ze een systeem: ‘Als we A én B controleren en dat klopt, dan moet C ook kloppen.’ Dat systeem is dus niet waterdicht.»

Ex-medewerker «Ik heb bij andere bedrijven veel strengere financiële controles gezien dan bij Studio 100, zeker. Maar ze maken de ene keer een film, de andere keer een show, vervolgens starten ze een zender op, enzovoort. Er zit weinig voorspelbaarheid in hun facturen. Als je een film draait en er moet plots een hond in meedoen, dan moet je een hondentrailer huren. Zo krijg je eenmalige en onvoorspelbare facturen.»

Ex-lid raad van bestuur «Het moet een zeer vernuftig systeem geweest zijn, of één dat al jaren aan de gang was. Als je in één jaar tijd 4 miljoen euro zou ontvreemden, dan zou dat ongetwijfeld opgemerkt zijn door Koen Peeters, de chief financial officer.»

Insider «Het komt extra hard aan als het wordt gedaan door iemand bij wie je echt een goed gevoel had, die altijd goed voorbereid was, die vriendelijk antwoordde als je hem per mail een vraag stelde. Dan moet je toch even gaan zitten als je het nieuws verneemt.»

Enkelband

Maarten S. heeft bijna drie weken in de gevangenis gezeten. Begin vorige week kwam hij vrij met een enkelband. In afwachting van zijn proces mag hij zijn voorhechtenis thuis uitzitten. Over drie weken moet hij opnieuw voor de raadkamer verschijnen. Vorige week maandag werd hij verhoord. ‘Wat hij toen heeft verteld, behoort tot het geheim van het onderzoek,’ zegt zijn advocaat Walter Damen. ‘Ik hoop dat alle partijen dat zullen respecteren.’ Op de vraag of zijn cliënt een gebroken man is, dan wel strijdvaardig, kan hij niet antwoorden. ‘Ik kan alleen maar zeggen dat hij tevreden is dat hij zijn straf momenteel thuis kan uitzitten. De gevangenis is geen evidente omgeving.’