Sufjan Stevens - Carrie & Lowell

In het hart van ‘Carrie & Lowell’, half aan het oor onttrokken door elf prachtige liedjes, schuilt de rauwe leegte die Sufjan Stevens’ moeder Carrie achterliet toen ze haar gezin in de steek liet. Sufjan was nauwelijks 1 jaar. Ze blééf weg, worstelend met alcohol, drugs en depressies tot ze eind 2012 stierf.

Als verdriet slechts een muur is tussen twee tuinen, zoals een Chinees spreekwoord zegt, dan is die muur bij Sufjan Stevens door de jaren heen uitgegroeid tot een labyrint, waarin hij ronddwaalt op zoek naar antwoorden die hij nooit zal vinden. Carrie waart als een ongrijpbare geest door wazige, schrijnende jeugdherinneringen (‘When I was three, maybe four / She left us at that video store’). Sufjan blijkt last te hebben met intimiteit (‘All of Me Wants All of You’), vlucht in drugs en dronken seks (het geweldige ‘No Shade in the Shadow of the Cross’), overweegt om zijn polsen over te snijden (‘The Only Thing’), en beseft: ‘There’s only a shadow of me / In a matter of speaking I’m dead’ (‘John My Beloved’).

Zonder een spatje melodrama verpakt hij al die droefenis in de mooiste liedjes die u dit jaar zal horen. Denk aan ‘Seven Swans’ met minder God en minder apocalyps: fingerpicked akoestische gitaar of banjo, wat gedempte piano, de woosssh van een ventilator en Stevens’ zalvende fluisterzang. In zijn beste teksten tot nog toe ruimen de gebruikelijke Griekse goden en Bijbeltaferelen plaats voor Carrie, stiefvader Lowell (in ‘Eugene’) en Oregon, waar de jonge Sufjan toch nog een paar zomervakanties kon doorbrengen met zijn moeder. En waar woorden tekortschieten, laat Stevens zijn songs uitdoven in glinsterende, woordenloze outro’s, met hoofdrollen voor Laura Veirs en S. Carey (‘Death with Dignity’).

In het adembenemende ‘Fourth of July’ wordt het gemis bijna tastbaar: een loepzuivere, ijle Pantha Du Prince-synth – het geluid van een zilveren ballon die alle wolken achter zich gelaten heeft – en Carrie die Sufjan op haar sterfbed ‘Did you get enough love / My little dove / Why do you cry? / And I’m sorry I left / But it was for the best / Though it never felt right’ toefluistert. ‘Carrie & Lowell’ kerft net zo diep als het verwoestend mooie – en trieste – boek ‘The Year of Magical Thinking’ van Joan Didion. Achteraf raakten we een tijdje geen boek meer aan, en ook nu lijkt het tijd om even terug te plooien. Even geen nieuwe platen meer. Even alleen maar stilte, af en toe onze tienerdochter die iets van Agnes Obel uitprobeert op de piano, en deze ‘Carrie & Lowell’.