Tegenover soortgenoten kunnen honden knap asociaal zijn

De mens kent de hond als trouwe viervoeter, maar tegenover soortgenoten kan het dier knap asociaal zijn. De voorouder van de hond, de wolf, is veel zorgzamer voor soortgenoten, blijkt uit onderzoek door Oostenrijkse en Franse wetenschappers.

In de steentijd begonnen wolven en mensen samen te leven. Vermoedelijk beschermden mens en wolf elkaar tegen gevaar en jaagden ze samen. Duizenden jaren van training en selectie door de mens resulteerden uiteindelijk in de hedendaagse hond.

Onderzoekers van de Weense Universiteit voor Diergeneeskunde en de Franse Universiteit van Tours vroegen zich af hoe het zit met verschillen in sociaal gedrag tussen honden en wolven. Is de hond door de eeuwen door het contact met de mens socialer geworden, of is juist de wolf socialer is omdat deze nog in roedels leeft?

Hun onderzoek wees uit dat wolven beter voor hun soortgenoten zorgen dan honden, schrijven de wetenschappers in vakblad Plos One. In een experiment kregen wolven en honden de keuze om hun roedel- en soortgenoten van voedsel te voorzien of juist niet. Wolven kozen er aanzienlijk vaker voor om andere wolven van voedsel te voorzien, maar alleen als die andere wolf bij hun eigen roedel hoorde.

Tijdens het experiment plaatsten de wetenschappers een hond of wolf en een soortgenoot in twee aparte ruimten, met een getralied luik ertussen. De dieren konden dankzij speciale training met hun snuit een touchscreen bedienen en wisten ook wat dit voor gevolg had. Op een scherm kregen ze twee opties: geef het dier in de andere ruimte eten of juist niet. Zelf kregen ze niets, ongeacht de keuze. Soms zat er een roedelgenoot in de andere ruimte, soms een vreemd dier. Zo konden de onderzoekers zien of de proefdieren alle soortgenoten voedden of alleen hun roedelgenoten.

‘Het is een goed uitgevoerde studie’, meent cognitief psycholoog Mariska Kret van de Universiteit Leiden. Kret heeft wel een punt van kritiek. De wetenschappers scheidden de pups van hun moeder toen ze tien weken oud waren om ze na enkele maanden opvoeding in roedels te plaatsen. ‘Als de eigen moeder het dier niet opvoedt, wat voor effect heeft dat dan op de pup?’ Ook vraagt Kret zich af of die scheiding wel ethisch verantwoord is.

De hond staat bekend als ‘beste vriend van de mens’, dus zou de viervoeter zijn baasje wel van eten voorzien? Dat doet hij niet, toonde eerder onderzoek van de Weense Universiteit voor Diergeneeskunde. Bij dit experiment kregen honden de keuze om hun baasjes en wildvreemden al dan niet van voedsel te voorzien door aan een touw te trekken.

‘Het is echter lastig om hieruit op te maken of honden echt niet sociaal zijn tegenover mensen’, meent Kret. ‘Het is mogelijk dat ze hun taak niet snappen.’ Kret deed eerder een experiment waarbij een hondeneigenaar een etui van tafel liet vallen, om te zien of de hond zou helpen met het teruggeven van dat voorwerp. ‘Dat deden ze niet, maar ze toonden emotioneel gedrag, misschien omdat ze niet wisten hoe ze konden helpen.’