Test je positief op corona? Vermijd je huisdier, want ze kunnen reservoir voor het virus zijn

Huiskatten- en honden van wie de eigenaar besmet is met het coronavirus, kunnen óók Covid-19 krijgen. Dat blijkt uit onderzoek van de faculteit Diergeneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Veterinair microbioloog Els Broens onderzocht dit fenomeen. «Uit voorzorg adviseren wij mensen met corona om direct contact met hun kat of hond te vermijden, net zoals je dat zou doen met andere personen in het gezin.»

Maar liefst 310 huisdieren zijn getest op het virus. Is dat gedaan via de klassieke pcr-test?
«Deels. We hebben de dieren getest met twee swaps; eentje achter in de keel, en een rectale swap, in de anus dus. Daarnaast is er bloed afgenomen om te kunnen zien of ze antistoffen in hun bloed hebben. We hebben geen neusswap gedaan, omdat dat heel lastig is bij dieren, vooral bij katten.»

En zijn ze ook door de teststraat geweest?
«Nee. We hebben de Gemeentelijke Gezondheidsdienst gevraagd of zij aan burgers die positief getest waren een folder mee konden sturen over dit onderzoek. Vorig jaar juli tot december zijn we vervolgens met een busje, ingericht als spreekkamer, langsgegaan bij mensen die positief waren getest en huisdieren hadden.»

«De ene week reden we in Friesland, de andere week in Noord-Holland. We zagen grote en kleine dieren, raskatten en mixjes. Sommige gezinnen zaten in quarantaine en gaven ons de hond of kat af bij de deur. Wij wisten op dat moment nog niet of de dieren heel besmettelijk zouden zijn, dus droegen we een corona-outfit: handschoenen, spatschermen, beschermende jassen en mondkapjes.»

Uiteindelijk testten jullie 310 huisdieren uit 196 verschillende huishoudens. Wat kwam daaruit?

«De dieren kwamen dus uit huishoudens waar een menselijke besmetting met Covid-19 was vastgesteld. Bij zes katten en zeven honden was de pcr-test positief, en bij 54 huisdieren werden antilichamen tegen het virus gevonden, wat duidt op een eerdere besmetting met het virus. Wij zagen dat ongeveer 20 procent van de dieren besmet was; bij een Canadees onderzoek over katten was dit percentage zelfs 67 procent.

Huisdieren met een Covid-19-besmetting worden overigens niet erg ziek. De grootste zorg is daarom niet de gezondheid van de dieren, maar het potentiële risico dat huisdieren als een reservoir van het virus kunnen dienen en het virus opnieuw in de menselijke populatie kunnen introduceren.»

Wat zegt deze uitkomst, is die zorgelijk?
«Toen we begonnen wisten we niet hoeveel virusdeeltjes de dieren zouden hebben, of ze ziek zouden zijn en of ze mogelijk een bron van infectie zouden zijn. We hebben ook gekeken naar dieren die geen contact hadden gehad met positief geteste dieren en die hadden het niet. We konden dus concluderen dat het virus van mens naar dier overgaat. We waren er bang voor dat dieren een rol zouden spelen in de verspreiding, maar dat lijkt niet zo te zijn. De positief geteste dieren raken het virus vrij snel weer kwijt en er zijn geen aanwijzingen dat het virus onder onze huisdieren blijft circuleren. De uitkomsten zijn dus geruststellend.»

Toch raad je aan om – als je besmet bent – uit voorzorg afstand te houden van je huisdier.
«Er zijn continu nieuwe varianten van het virus en daarvan weten we nog niet of je dier er mogelijk wél gevoelig voor kan zijn. Als dat zo is, wil je geen risico lopen. Ik vind afstand houden persoonlijk geen drastische maatregel: als ik positief getest ben moet ik op zolder gaan zitten, weg van mijn huisgenoten. Dus ook van mijn dierlijke huisgenoten.»

En hoe zit het dan met konijnen, cavia’s of hamsters?
«Die hebben we niet onderzocht omdat je een groot aantal dieren moest hebben voor je onderzoek kunt doen. Uit buitenlands onderzoek weten we dat konijnen en fretten gevoelig zijn en coronaverschijnselen als luchtwegklachten kunnen krijgen. Als jij besmet bent met het virus, zou ik ervoor kiezen dat iemand anders voor je dieren zorgt.»