The Good, The Bad & The Queen: 'Noem ons geen supergroep, want daarvoor is ons talent te groot en ons ego te klein'
De brexit heeft alvast één positief gevolg: de dag na de uitslag van het referendum belde Damon Albarn (Blur, Gorillaz) naar zijn oude vrienden Paul Simonon (The Clash), Tony Allen (Fela Kuti) en Simon Tong (The Verve) om als The Good, The Bad & The Queen de muzikale wapens weer op te nemen.
The Good, The Bad and The Queen is op zaterdag 29 juni te zien op Rock Werchter.
HUMO Damon, al in 2014 liet je weten dat je een nieuwe plaat van The Good, The Bad & The Queen liggen had. Was dat ‘Merrie Land’?
Damon Albarn «Ik was een beetje te enthousiast toen ik dat zei. We waren al wel een paar keer samengekomen, maar dat had alleen een paar losse nummers opgeleverd. Toen ik dan de uitslag van het referendum over de brexit hoorde, voelde ik plots een intense drang om te reageren. Ik was boos en teleurgesteld en wilde dat uiten op de enige manier die ik ken: met muziek.»
HUMO Waarom koos je voor The Good, The Bad & The Queen en niet voor Blur of Gorillaz?
Albarn «Gorillaz is voor mij een getekende versie van Grateful Dead, en Blur heeft een te bewogen voorgeschiedenis. The Good, The Bad & The Queen bood een schone lei. Bovendien hebben we alle vier dezelfde visie op de situatie vandaag, en geloven we allemaal in een betere toekomst. Tony Allen heeft gedrumd bij Fela Kuti, de geniale artiest die in de jaren 70 een onafhankelijke republiek in Nigeria heeft opgericht. En Paul heeft met The Clash in de jaren 70 en 80, toen ik nog een snotneus was, het Verenigd Koninkrijk meer dan eens een geweten geschopt (lacht).»
HUMO Wat frustreert jou het meest aan de brexit, Paul?
Paul Simonon «Ik dacht dat we dit hele gedoe achter de rug hadden. Na twee gruwelijke wereldoorlogen zou je verwachten dat naties kunnen samenwerken in plaats van alleen maar aan zichzelf te denken. Maar politici hebben angst en leugens gebruikt om de macht in handen te krijgen. De meeste mensen die vóór de brexit stemden, kennen het volledige verhaal niet, maar baseren zich op de populistische uitspraken van een handvol idioten. Neem nu Boris Johnson: hij was pro-Europa toen hij burgemeester van Londen was, maar hij hoopte meer aanhang te krijgen door zijn politieke visie volledig te veranderen. Wat een bende opportunisten!»
Albarn «Ik ben even Europees als Brits. Ik kijk niet eens op als ik de grens tussen bijvoorbeeld België en Nederland oversteek. Dat zoveel van mijn landgenoten die verbondenheid en grenzeloze vrijheid willen verspillen, kwetst me. En ik ben er honderd procent van overtuigd dat dit een verkeerde beslissing is.»
HUMO Hoe zouden jullie het oplossen?
Albarn «‘Required of this song / Is a case for love / When everything else / That keeps us together conspiring to tear us apart,’ zing ik in ‘Gun to the Head’. Kortom: we moeten praten met elkaar en het debat opnieuw openen. Ik zie de brexit als een relatiebreuk, want zo voelt het: alsof ik iemand niet kan overtuigen om bij me te blijven. Misschien heb ik de ander verwaarloosd, misschien zijn we uit elkaar gegroeid. De relatie tussen Europa en het Verenigd Koninkrijk is niet zonder problemen, maar na de brexit is er geen relatie meer. Kunnen we onze problemen niet bespreken in plaats van meteen de scheiding aan te vragen?»
HUMO Kan een plaat als ‘Merrie Land’ een verschil maken?
Simonon «Ze kan mensen misschien aan het denken zetten, maar al diegenen die bang zijn om hun luxeleventje te verliezen door de grenzen open te houden en samen te werken, zullen waarschijnlijk toch niet willen luisteren.»
Albarn «Ik merk dat wij, artiesten, niet geliefd zijn bij de brexiteers. Maar het Verenigd Koninkrijk is het land van The Beatles en The Rolling Stones. Onze creatieve sector levert meer dan 100 miljard euro per jaar op. Sluit de grenzen en opeens is het niet langer evident voor een jong groepje om de oversteek naar het Europese vasteland te maken. ‘Een zelfgekozen culturele gevangenis,’ zo omschreef Bob Geldof de brexit in zijn open brief aan premier Theresa May, die ik samen met Ed Sheeran, Brian Eno en vele anderen heb ondertekend.»
HUMO ‘Merrie Land’ klinkt wel bijzonder Brits.»
Albarn «Ik heb de songs geschreven tijdens mijn vele treinritten door het Verenigd Koninkrijk: van Londen naar Blackpool naar Wales en terug. En hoezeer ik ook gekwetst ben door de brexit, ik hou nog steeds van mijn land. Ik heb ons erfgoed altijd al laten weerklinken in mijn muziek. Maar te veel mensen verwarren vaderlandsliefde met een afkeer voor andere landen en culturen.»
HUMO Je zingt ook over de klimaatproblematiek. ‘Two hundred plastic bags in a whale’s stomach’ klinkt het in de titelsong. En in ‘Lady Boston’: ‘Shipping lanes sliced / Open the North Pole / Leaving a great hole’.
Albarn «Ik stopte die zinnen erin als een reminder: mensen, er zijn grotere problemen dan onze banden met Europa.»
Simonon «Gletsjers smelten terwijl het sneeuwt in Rome. Het gaat niet goed met onze planeet. De klimaatopwarming tast ons én onze kinderen aan.»
HUMO Paul, jij maakt niet alleen muziek voor een betere wereld, maar je schiet ook zelf in actie. Klopt het dat je in 2011 in Groenland in de gevangenis bent beland?
Simonon «Ja, ik was toen kok op het schip Esperanza van Greenpeace. Incognito, ik had niemand gezegd wie ik was. We hebben een olieplatform bestormd en geëist dat de managers hun beleid over lekken en gemorste olie bekendmaakten, want dat hebben ze altijd geheimgehouden. Ze weigerden en wij werden opgepakt. Grappig: ik was net met Damon en z’n Gorillaz op tournee geweest. Hij had me gevraagd om een concept te bedenken voor de shows met hun plaat ‘Plastic Beach’. Ik zei: ‘Laten we optreden als commandanten van een Duitse duikboot.’ Ik heb mijn outfit van die tournee gedragen tijdens mijn avontuur met Greenpeace. Zelfs in de gevangenis heb ik stijl (lacht).»
HUMO Vergelijk de hedendaagse sfeer eens met die uit de tijd van ‘London Calling’, de punkklassieker van The Clash waarop Londen aan het verzuipen was?
Simonon «Er heerst nu dezelfde soort onrust als aan het eind van de jaren 70, toen iedereen bang was voor een nucleaire oorlog en de catastrofe die daarop zou volgen. Maar ik heb geen enkele keer aan ‘London Calling’ gedacht terwijl we ‘Merrie Land’ maakten. The Clash was gisteren. The Good, The Bad & The Queen is vandaag.»
Albarn «‘London Calling’ is een meesterwerk, maar ‘Combat Rock’ uit 1982 heeft een nog grotere indruk op me nagelaten. Ik was 14 toen die plaat uitkwam.
»(Tegen Simonon) Jullie hebben mijn ogen geopend. ‘Rock the Casbah’, ‘Straight to Hell’ en ‘Should I Stay or Should I Go’ behoren nog steeds tot mijn favoriete songs. The Clash was een magische band. Onze gezamenlijke liefde voor jullie was één van de dingen die Blur samenhielden.»
HUMO Danger Mouse van Gnarls Barkley heeft jullie debuutplaat geproduceerd. Voor de nieuwe plaat werkten jullie met Tony Visconti, de rechterhand van David Bowie.
Albarn «Ik zei tegen Paul: ‘We hebben een producer nodig, want zonder zullen we gewoon songs blijven schrijven en geen plaat uitbrengen.’ Paul stelde Tony Visconti voor, en ik zag dat meteen zitten.»
Simonon «Ik wilde hem omdat ik veel van David Bowie in onze nieuwe songs hoorde. Ik wist dat hij onze nummers helemaal tot leven zou kunnen brengen.»
Albarn «Ik schrijf alle songs, maar ik breng ze al in een heel vroeg stadium naar de band. Tony liet ons constant jammen om te zien wat werkte.»
Simonon «Het leukste aan Tony: hij wilde de plaat maken die wíj wilden maken. Hij liet ons vooral ons ding doen. Natuurlijk kregen we de kans om hem uit te horen over David Bowie, want hij kent álle verhalen. Maar die ga ik hier niet uit de doeken doen (lacht).»
HUMO Fela Kuti zei ooit: ‘Zonder Tony Allen was er geen afrobeat.’ Kan The Good, The Bad & The Queen bestaan zonder Allen?
Simonon «Ik denk het niet. Tony daagt ons uit. Hij heeft een heel herkenbaar geluid, waardoor hij z’n stempel drukt op elke song waaraan hij bijdraagt. Dat is bijzonder voor een drummer, maar hij is dan ook één van de allerbesten. Tony komt uit de afrobeat. Daar ken ik weinig van, en dat levert een interessante dynamiek op: we zijn anders, maar we begrijpen elkaar. We spelen in op elkaars ideeën, waardoor songs van The Good, The Bad & The Queen altijd méér zijn dan de optelsom van vier individuen. Niemand eist de voorgrond op, de song staat altijd voorop. Die werkwijze was ik ook gewoon bij The Clash.»
undefined
'Onze liefde voor spaghettiwesterns was de perfecte ijsbreker'
Rusteloze ziel
HUMO Ten tijde van jullie debuutplaat ‘The Good, the Bad & the Queen’ had jullie groep geen naam. Toen zei Paul: ‘Een naam is voor een huwelijk.’
Simonon (lacht) «We wilden geen naam omdat we geen merk willen worden zoals al die verdomde supergroepen. We zijn geen supergroep: daarvoor is ons talent te groot en ons ego te klein. Ik ben verre van de beste bassist ter wereld, maar ik heb wel een unieke aanpak, net omdat ik van niemand heb geleerd hoe ik moest spelen. Toen we de debuutplaat van The Clash opnamen, kon ik nauwelijks basgitaar spelen. Ik heb mijn eigen sound gevonden door te klungelen.»
Albarn «In de afgelopen elf jaar is iedereen ons The Good, The Bad & The Queen gaan noemen, naar de titel van dat debuut. Dus zijn we dat geworden, of we dat nu willen of niet.»
HUMO Het is een duidelijke verwijzing naar Sergio Leone’s spaghettiwestern ‘The Good, the Bad & the Ugly’. Damon schreef voor Gorillaz al de song ‘Clint Eastwood’. Hebben jullie een spaghettiwesternfetisj?
Albarn «Eigenlijk wel. Maar vooral voor componist Ennio Morricone. Zijn melodieën, oh my god, zó weergaloos.»
Simonon «Tijdens onze eerste ontmoeting hebben we úren gepraat over onze liefde voor spaghettiwesterns. Dat was de perfecte ijsbreker: toen Damon me belde in 2006, had ik al jaren niet meer in een groep gezeten, dus voelde ik me een beetje op mijn ongemak. Maar toen hij over Morricone begon, waren we meteen de beste maatjes.»
Albarn «We discussiëren vaak over wie nu de good guy, de slechterik en de koningin is.»
Simonon «Volgens mij zitten er alleen maar bastards in The Good, The Bad & The Queen. Er is alleszins niets koninklijks aan ons.»
HUMO Wat deden jullie gewoonlijk na een opnamesessie?
Albarn «Ik ben in maart 50 geworden, dus ik ben zo goed als volwassen nu. We gingen weleens naar de pub, maar ik ga even graag naar huis. Ik heb geen rock-’n-rollverhalen voor je, sorry.»
HUMO Als jullie muziekjournalisten waren, hoe zouden jullie ‘Merrie Land’ dan bespreken?
Albarn «Als een soulvolle variant van Blurs ‘Parklife’. Een geweldige plaat, dus (lacht).»
Simonon «‘Alsof rock-’n-roll nooit heeft bestaan, maakten deze vier bijzonder verschillende muzikanten een eengemaakte plaat die klinkt als moderne Engelse folkmuziek.’
»Ik wil muziek maken die ik graag zelf zou beluisteren, en met ‘Merrie Land’ is dat gelukt. Ik ben trots dat ik op mijn 62ste nog zoiets kan afleveren.»
HUMO Damon, in het afgelopen anderhalf jaar heb je al drie platen uitgebracht: twee met Gorillaz en nu ‘Merrie Land’. Ik begin te begrijpen waarom je soms als een rusteloze ziel wordt omschreven.
Albarn (lacht) «Tja, veel artiesten zijn vooral productief in hun beginjaren, maar zodra ze succes kennen, stoppen ze met verkennen. Daar ben ik te nieuwsgierig voor. Ik hou ervan om sounds te ontdekken die ik nog nooit eerder heb gehoord, of een artiest die iets helemaal nieuws doet. Ik ben voortdurend op zoek naar ideeën die mij inspireren. Ik breng veel muziek uit. Soms is die briljant, soms wat minder. Maar ik heb nog nooit een misbaksel uitgebracht. Of toch niet dat ik weet.»
HUMO Ik geloof van niet.
Albarn «Als ik tóch ooit een misbaksel op de markt breng, hoop ik dat mijn vrienden me dat eerlijk zeggen en me vervolgens in een bejaardentehuis steken.»
‘Merrie Land’
verschijnt op
16 november
bij Warner.
