The Roots op Gent Jazz: hiphopuurtje om in te kaderen

Een weekend vol Werchter en voetbal ligt achter ons, maar uiteraard was er constant en overal een elders en een ondertussen. Neem nu Gent Jazz: The Roots stonden er op zondag, de avond ervoor kwam jazzlegende Pharoah Sanders langs. Twee keer vier sterren moeten uitdelen.

77 is Pharoah Sanders ondertussen. Hij ziet eruit als een oude, wijze kung fu-meester, draagt zijn pet met de klep naar achteren en wordt in Gent aangekondigd als peetvader van de spirituele jazz, mysticus, profeet en predikant. Hij speelde ooit blues in Arkansas en ontdekte de jazz in Californië. Zijn artiestennaam kreeg hij van Sun Ra. Toen hij in de vroege jaren 60 in New York belandde, was hij een tijdje dakloos en deed hij om den brode van alles. Het was John Coltrane die Sanders toen naast zich sax liet spelen. Om eerlijk te zijn: Ascension en Live in Seattle (de freejazzplaten van Coltrane met Sanders die net na A Love Supreme komen) vinden wij niet om aan te horen.

Maar de concertopener ‘Welcome’ (van Coltrane) is rustig en wondermooi. De vier meegebrachte muzikanten gaan in hun eigen kracht staan: pianist William Henderson speelt al jaren mee, gelegenheidstrompettist Nicholas Payton neemt blaaspartijen over en verlengt sommige eindklanken wat chaotisch. Sanders, die zich eerst achter de vleugelpiano gaat verstoppen, speelt - naarmate het concert vordert - steeds meer en steeds mooier. De versie van ‘A Nightingale Sang in Berkeley Square’ doet aan Tranes klassieke kwartetjaren denken. Sanders kiest daarna voor zingen boven lichte, aanstekelijke, perfect meeklapbare funk, en stelt de muzikanten tot twee keer toe al zingend voor (zijn stem klinkt daarbij als die van Gil Scott-Heron). Zijn happy smiles en podiumdansjes leiden tot een hilarische scène met een vrouw met hoed die maar blijft doordansen op de eerste rij.

En dan zet de groep een hemels ‘The Creator Has a Masterplan’ in, op plaat zowat de beste bijna-cover van ‘A Love Supreme’ van Coltrane die je kan horen. Sanders begint over de power of love, zingt in de beker van zijn instrument, en blijft doorgaan met indringend maar toonvast toeteren tot alleen de kleppen van zijn tenorsax nog geluid maken. Eén keer maakt hij zich kwaad zoals hij dat vroeger deed, door perfect een waakgans na te doen, en worden wij echt blij. Baas!

Vierkantswortels

Dan The Roots. Als ze platen maken en optreden, doen ze dat tegenwoordig in bijberoep, want als huisband in Jimmy Fallons Tonight Show hebben ze het druk-druk-druk. Het leukst zijn de momenten waarop ze - a capella of met speelgoedinstrumenten - sterren als Adele en Miley Cyrus begeleiden.

Frontman Black Thought tekende lang geleden als tagger met DT, van ‘Double T’, omdat hij Tariq Trotter heet. Initials T.T., dus. Die man kan blijven rappen en toch nooit vervelen. Drummer Amir 'Questlove' Thompson kwam hij in de kunstschool tegen. Eerste groepsnaam: Square Roots (Vierkantswortels). Haha.

Het eerste uur - het hiphopuur - is om in te kaderen. We hebben The Roots al eens met ‘I Know You Got Soul’ van James Brown weten beginnen. De opener die we niet thuisbrengen vertrekt ook on the one. De blazers lijken eventjes van The JB’s zelf te komen. Een sousafoon is een tuba ontworpen om op te spelen terwijl je ermee rondloopt: Tuba Gooding, Jr. zal er zelfs een concert lang mee rondspringen.

The Roots is in Gent een trein die zo snel voorbijkomt dat we waarschijnlijk een paar wagonnetjes niet hebben kunnen spotten. Maar toch een poging. 'Game Theory' en ‘Section’ zitten voorin. In ‘Clones’ (met het immer terugkerend pianootje dat aan iets van Ol’ Dirty Bastard doet denken) zit volgend tekstfragment: "Dominant lyrical grace, from a place called wild / Illadelph Isle Pensy, that's the residency." Eigenlijk staat er gewoon: "Ik kom van het nogal wilde Philadelphia, en mijn raps zijn superieur."

‘Stay Cool’ wordt gedragen door een heerlijk oosterse melodietje. Alles stroomt bij deze legendarische, elf man sterke Roots crew, via een "It’s like that, y’all", via percussie die even alleen loopt en via de machtige blazers die ‘Act Too’ (You’re the Love of my Life)’ binnenrijden.

Hardzacht en zoetzuur

Alles stroomt nog sneller in een medley van achtereenvolgens ‘Proceed’ ("I shall proceed / And continue / to rock the mic"), ’What They Do’ ("Never do....what they do, what they do, what they do") en ‘The Next Movement’ ("You listeners, stop what you're doin' and / Set it in motion, it's the next movement"). Mike Kelly begint nu aan een bassolo (of beter: hij heeft zijn favoriete stukjes solo maar op te rapen en bijeen te plakken). Als de groep opnieuw invalt, klinkt het vol als 'Weather Report', maar komt de hook van ‘The Next Movement’ alles weer licht opkloppen: "We got the hot-hot music, the hot music!"

The Roots houden van hardzacht en zoetzuur: ’Get Busy’ is bijna Rage Against The Machine, en net daar wordt - met de blazers als glijmiddel - ‘Jungle Boogie’ van Kool and the Gang ingeschoven.

Het solospotje voor Jeremy Ellis, de man aan de beatbox, is indrukwekkend, maar daarna - als de gitarist begint te soloren en te falsetten - zijn we de groep een tijd kwijt. Weg is de hiphop-energie, in de plaats komt een medley vol rocksongs (‘Sweet Child O’ Mine’!), middelmatige reggae en een wat droge versie van hun hit ‘The Seed (2.0)’. Als The Roots een stadiontour aan het voorbereiden zijn, is er nog werk.

Maar alles komt weer goed in de eindsprint via ‘Move on Up’ (Curtis Mayfield) en ‘Men at Work’ (Kool G. Rap en DJ Polo). Daartussenin ergens een percussiesolo zoals we er nooit één hoorden.

Binnenkort zijn ze weer een seizoen op tv, en zullen ze opnieuw proberen de werkdagen in de woelige VS af te ronden met humor en goeie vibes. Wij zijn wát blij dat ze op een van hun overzeese vakantiedagen hier hard zijn komen werken. Respect en bedankt!