Thom Yorke - The Eraser
Ik heb een hekel aan de hitparade en al haar afgeleiden, en vragen als 'Wat is je favoriete groep aller tijden?' heb ik altijd onzinnig gevonden. Maar als ik er op straffe van Nooit Meer Seks toch een antwoord op zou moeten verzinnen, dan zou ik zeggen: Radiohead! Máár: de hálve Radiohead. De glorieuze, kleurrijke, melodieuze, rockende, ontroerende helft. Niet: de experimentele, pseudo-avant-gardistische, koele, elektronische, monotone helft.
Het neurotische gebliep en geflutter en de monotone pianoaanslagen waarmee Thom Yorke zijn eerste solo-cd 'The Eraser' inzet, doen het ergste vermoeden. Eén beluistering van de rest van de cd lijkt die vermoedens te bevestigen: deze negen brokken muziek ('songs' zijn het niet echt, of toch zeker niet allemaal) borduren voort op de experimentele Radiohead van 'Packt Like Sardines in a Crushd Tin Box', 'Pulk/Pull Revolving Doors', 'Hunting Bears' en 'Treefingers' . Call me conservatief, maar daar zit ik niet noodzakelijk op te wachten.
undefined
Thom Yorke solo (hij haat het woord, maar daar komt het op neer) is Radiohead zonder groep en dus met elektronica. Letterlijk álle tracks gaan gebukt onder driftig geratel uit drummachines en andere uit laptops te voorschijn getoverde percussie. En soms, zoals in 'The Clock', voegt Thom er nog wat verbale percussie aan toe.
Hoogtepunten zijn er zeker. 'Analyse' is pakkend en inventief. 'Black Swan' mixt een goeie groove met genoeg beklijvende ideetjes voor dríé songs. 'Cymbal Rush' is spookachtig mooi. De onderwerpen zijn ook typisch Thom: het milieu (het intrigerende 'And It Rained All Night'), de politiek ('Atoms for Peace'), verdachte overlijdens (de 'zelfmoord' van de kritische wetenschapper David Kelly, wiens lijk werd teruggevonden op Harrowdown Hill - hier de titel van een beklijvende song) en Thoms merkwaardige liefdesleven ('When you walk in the room I start to melt, I start to follow you around like a dag, I'm a dog I'm a dog I'm your lapdog') . De grapevine beweerde dat deze plaat 'heel dansbaar' zou zijn. Dansbaar? Als je Thom Yorke heet en danst als een motorisch gestoorde muurbloem, ja.
Vanwaar dan die vier sterren? Omdat 'The Eraser' een plaat is die almaar groeit. Op het eerste gehoor is dit een verzameling outtakes en demo's van aanzetjes die ooit knappe Radiohead-songs hadden kunnen worden, maar na drie dagen bloeien de tracks open en openbaart zich Iets Moois, wat zeg ik: een kandidaat voor mijn eindejaarslijstje. Vijftien beluisteringen ver kijk ik verbaasd naar mijn eerste notities waarin ik percussie die me nu bijna ontroerend in de oren klinkt omschreef als irritant.
De meest getalenteerde popmuzikant van z'n generatie heeft een eigenzinnige, persoonlijke, avontuurlijke plaat gemaakt. Dat moet volstaan. Voorlopig. Tot, veertien jaar na hun eerste single, de zevende cd van Radiohead de concurrentie weer naar af verwijst.