Tom Waes in 'Undercover': 'XTC is het enige wat sinds de komst van de euro goedkoper is geworden'

De nieuwe zondagavondreeks ‘Undercover’ op Eén verrast niet alleen omdat Tom Waes er zijn comeback als acteur in maakt, goed voor zijn eerste hoofdrol. Voor een klassieke policier is de serie ook opvallend slim opgebouwd en zet ze de kijker telkens weer op het verkeerde been. ‘Ik zou zelf nóóit undercoveragent willen zijn: zo mijn leven op het spel zetten is een paar bruggen te ver voor mij.’

Tom Waes speelt Bob Lemmens, een Antwerpse undercoverflik die – in een plan om de gevreesde, moordzuchtige Hollandse xtc-boer Ferry Bouman (een uitstekende Frank Lammers) ten val te brengen – samen met de Nederlandse agente Kim de Rooij (Anna Drijver) op een Limburgse camping bivakkeert. Op het menu: intrige, geweld, moord en te hard gebakken braadworsten.

HUMO In Humo zei je al dat de messen geslepen zouden zijn: ‘Sommige recensenten zitten klaar om mij af te maken.’

Tom Waes (schouderophalend) «Dat is zo, maar nu kan ik er niets meer aan veranderen. Ik hoop alleen dat ik de mensen die klaarzitten voor ‘Undercover’, toch kan verrassen.»

undefined

HUMO Weet je ook waar de critici commentaar op zullen hebben?

Waes (denkt na) «Ik herinner me dat ik met lood in de schoenen naar de eerste opnames reed: ‘Alle andere acteurs kennen en waarderen elkaar, ik ben daar een buitenbeentje. Natúúrlijk gaan die denken: wat heeft pipo Waes hier te zoeken? En hij heeft nog wel een hoofdrol!’ Maar ze hebben er allemaal ongelooflijk goed op gereageerd. Al na een paar dagen zeiden ze: ‘Chapeau!’

»Dat we later de publieksprijs op een festival in München hebben gewonnen, was helemaal fantastisch. Ze hebben daar naar ‘Undercover’ gekeken zonder erbij te denken: hé, dat is Tom Waes. Frank en ik werden er op het podium geroepen. En toen de presentator vertelde dat het mijn allereerste hoofdrol was, viel die hele zaal uit de lucht. Tof!»

HUMO Door de manier waarop hij spreekt, loopt en kijkt, lijkt Bob Lemmens niet zo veraf te liggen van de publieke figuur Tom Waes.

Waes «Ik ben Gary Oldman of Christian Bale niet: ik kan geen personage vertolken dat anders in elkaar steekt dan ik. Dat wil niet zeggen dat ik mezelf speel. Vooral vanaf de derde aflevering gebeurt er van alles, en laat ik een nieuwe kant zien.

»Vooraf hield mijn dochter haar hart vast. ‘Jij gaat in een politieserie spelen? Word je dan de nieuwe Witse of zo?’ Maar achteraf zei ze dat ze alleen de eerste vijf minuten haar papa had gezien. Daarna was ze helemaal mee en was ik een personage geworden. Dat vond ik schoon. En een goede graadmeter.»

HUMO Het is geen toeval dat de rol goed bij jou past: scenarist Nico Moolenaar heeft het personage en de reeks op jouw lijf geschreven.

Waes (knikt) «Productiehuis De Mensen heeft hem gevraagd: ‘Schrijf iets waar Tom een grote rol in kan spelen.’ De scenario’s van de eerste vijf afleveringen kreeg ik in handen op het moment dat ik voor een ‘Reizen Waes’-aflevering op het vliegtuig stapte. Ik heb ze onmiddellijk gelezen, en meteen nadat ik was geland, heb ik De Mensen opgebeld: ‘Dit is het. Dit wil ik doen!’ Ik vond het verhaal top. Een paar jaar eerder hadden ze me een ander scenario laten lezen, en dat vond ik toen maar niets.»

HUMO Waarover ging dat?

Waes (blaast) «Over een dokter die, als ik me niet vergis, ook een seriemoordenaar was. Misschien wordt er ooit een reeks van gemaakt, maar het zal niet met mij zijn.»

HUMO Heb je nog iets gehoord van Janus van Wesenbeeck, de Nederlandse drugsbaron die er in 2017 mee dreigde ‘al het mogelijke te doen om ‘Undercover’ van het scherm te houden’?

Waes «Nee, niets. Hij had gehoord dat er een reeks over xtc-fabrikanten in Limburg gemaakt zou worden en hij zal gedacht hebben: ze maken een reeks over mijn leven! Ten eerste: dat is onzin. Ten tweede: ik denk dat er in Limburg véél mensen rondlopen die zich aangesproken zullen voelen. Om de één of andere reden zitten daar nog altijd veel dealers, fabrikanten en drugsbaronnen.»

HUMO ‘Belgisch Limburg is het Colombia van de xtc,’ zegt een voice-over.

Waes «Dat is niet overdreven. Wie af en toe de krant leest, weet dat: moorden, afrekeningen, drugslabs die worden opgerold... Vorige week nog werden er weer drie mannen omvergeknald. En ik heb onlangs een artikel gelezen over een kind dat in zwavelzuur, restafval van een xtc-lab, was gestapt.»

HUMO Wat zijn jouw ervaringen met xtc?

Waes «Ik heb de opkomst van die drug vanaf de eerste rij meegemaakt. Ik was portier van Café d’Anvers in Antwerpen op het moment dat house hier groot werd, rond 1991 – dj Carl Cox kwam in die tijd bij ons draaien – en je had geen house zonder xtc. Zelf stond ik bloednuchter aan de deur en ik kon ze er elke avond zó uit halen, de gasten die bollen hadden gepakt.

»Sindsdien is het veel erger geworden. Toen was xtc een luxedrug voor de happy few: 25 euro per pil. Ik heb me laten vertellen dat ze tegenwoordig maar 3 euro meer kosten is. Xtc is zowat het enige wat sinds de komst van de euro goedkoper is geworden (lacht). Maar het betekent vooral ook dat er veel meer rommel in omloop is.»

HUMO Werden jullie tijdens de opnames bijgestaan door mensen uit het milieu?

Waes «Met dealers zijn we niet gaan praten, wel met veel undercoveragenten.»

HUMO Wat heb je opgestoken van hen?

Waes «Dat ik nooit van mijn leven zou willen doen wat zij doen (lachje). Je leven op die manier op het spel zetten is waanzin. Ik durf veel, maar dat is voor mij een paar bruggen te ver.»

HUMO Het is ook een interessante reeks voor liefhebbers van exotische accenten.

Waes «Dat is het Noord-Brabants van Frank, voor onze oren is dat inderdaad een vreemd dialect. Hij is de enige die dat spreekt, en hij heeft alle andere acteurs – ook Elise Schaap, die zijn vrouw speelt – geholpen, gecoacht en bijgestuurd: ‘Nee, dat zeg je zó...’»

HUMO ‘Undercover’ telt redelijk wat net niet karikaturale personages, en toch tast dat de geloofwaardigheid nooit aan.

Waes «Het was een heel dunne lijn, inderdaad. De reeks zoekt af en toe de humor op en soms dacht ik: oei, is dat er niet over? Maar ze hebben het evenwicht altijd goed weten te bewaren.»

HUMO Veel van de humor komt van Kevin Janssens, die steeds bedrevener is geworden in de dorpsidioot neerzetten.

Waes «Ik vind het om te beginnen straf dat hij dat soort personages wíl spelen, maar hij is echt uit op die variatie. In ‘Over water’ speelt hij een afgelikte man in een kostuum – dat ligt veel dichter bij hoe hij zelf is. Kevin doet het schitterend in ‘Undercover’. Toen ik hem voor de eerste keer uit de schminkkamer zag komen, dacht ik: fucking hell, wat hebben ze van hem gemaakt! Die tanden, die oren, die neus! Dat hij er desondanks in is geslaagd om er een realistisch personage van te maken – afwisselend een agressieve patser en een zielig hoopje mens – vind ik zeer, zeer straf. Zijn personage is compleet over the top, en hij speelt het onderkoeld, maar op de juiste manier.»

HUMO ‘Undercover’ is de allereerste Belgisch-Nederlandse Netflix Original-serie. In de Nederlandse pers dagdromen ze over een Hollywoodcarrière van ‘hun’ Frank Lammers. Hoe zit het met de Amerikaanse ambities van ‘onze’ Tom Waes?

Waes «Ze mogen mij altijd bellen (lacht). Nee, dat is het verste van mijn gedachten. Ik ben al lang blij dat we een tweede reeks van ‘Undercover’ mogen maken – de opnames beginnen in de lente. En heel misschien zullen regisseurs en scenaristen, nadat ze mij als Bob Lemmens hebben gezien, aan mij denken als ze een toffe rol hebben.»