'Tonio': Paula van der Oest op Oscarkoers

‘Van een in Nederland zelden vertoond niveau,’ schreef NRC Handelsblad over ‘Tonio’. Logisch dat de verfilming van A.F.Th. van der Heijdens ode aan zijn verongelukte zoon – vanaf 23 november bij ons te zien – de Nederlandse inzending voor de Oscars werd.

undefined

Als we regisseur Paula van der Oest bellen, is ze al in Los Angeles om haar film voor te stellen aan leden van de Academy.

HUMO Kijken ze in de VS, waar schrijver en boek onbekend zijn, anders naar ‘Tonio’?

Paula van der Oest «Neen, de mensen komen even ontroerd en ontdaan de zaal uit. Dat doet wel deugd, ja, want die Academy-leden kennen natuurlijk de voorgeschiedenis niet, én het zijn filmkenners.»

HUMO Rifka Lodeizen, die moeder Mirjam speelt, noemde de ziekenhuisscène waarin zij en haar man afscheid moeten nemen van Tonio ‘het zwaarste wat ik ooit heb moeten spelen’. Hoe was dat voor jou?

Van der Oest «De opnames waren heel lastig. Als je zelf ouder bent, kun je niet anders dan je inbeelden hoe het moet zijn om een kind te verliezen.»

HUMO ‘Tonio’ heeft ook iets hoopvols, vind ik.

Van der Oest «Ja, ik wou geen film maken die alléén over die afgrond van verdriet gaat. Ik wou dat mensen Tonio ook zouden leren kennen zoals hij was. Omdat hij zo voortleeft. En ik wou tonen hoe de vader en de moeder door de rouw en het verdriet voor de eeuwigheid met elkaar verbonden worden. Ik merk dat mensen die iets vergelijkbaars hebben meegemaakt heel veel herkennen, en een soort verbondenheid voelen.»

HUMO Van der Heijden heeft je vóór de opnames een brief geschreven. Wat stond daarin?

Van der Oest «Dat hij me vertrouwde en me alle goeds wenste, maar dat hij het te druk had om betrokken te zijn bij de film. Hij wilde afstand bewaren, denk ik. En hij voelde ook aan dat ik artistieke vrijheid nodig had om mijn eigen film te maken.»

HUMO De druk moet immens zijn geweest, gezien de status van Van der Heijden en het boek.

Van der Oest «Daarom heb ik ook lang geaarzeld. ‘Tonio’ is zo’n belangrijk boek, het heeft zoveel mensen geraakt. Wat kon ik daar in godsnaam nog aan toevoegen? Maar ook tegenover Mirjam en Adri: toen zij de film hadden gezien – met zijn tweeën in een klein zaaltje – en me lieten weten dat ze hem mooi vonden, was ik heel opgelucht. Alles daarna is voor mij het toetje.»

HUMO Ook een Oscar?

Van der Oest «Zelfs een Oscar (lacht).»