Tosca, de zus van Elon Musk: ‘Een producer wilde wel in mijn volgende film investeren, maar dan moest ik de helft van mijn bedrijf afstaan en met hem naar bed gaan’

Hij maakt Tesla’s en schiet ze de ruimte in met een SpaceX-raket, gooit miljarden op tafel om Twitter te kopen en de deal vervolgens af te blazen, én hij gaat er prat op dat hij werkweken van 120 (!) uur klopt. Zij runt een vrouwvriendelijk streamingplatform en zoekt de schijnwerpers minder nadrukkelijk op dan haar excentrieke broer, maar ze is net zo gedreven om haar doelen te bereiken. Of toch bijna: ‘Het grootste verschil tussen Elon en mij is dat ik graag met een glaasje wijn in de sofa hang. Of een fles, dat kan ook.’ Cherchez La Femme, pardon, Soeur: Tosca Musk.

Wanneer Tosca Musk (47) de bar van het hotel binnenwaait waar we hebben afgesproken, draaien alle hoofden in haar richting. Of de aanwezigen haar ook herkennen, valt te betwijfelen: in vergelijking met haar wereldberoemde broer leidt de filmproducente een relatief anoniem bestaan, maar ze beschikt wel over het soort charisma dat meteen de hele kamer vult als ze ergens verschijnt. Dat heeft ook de jonge kelner in de smiezen, die zich in zeven haasten naar ons tafeltje rept en lichtjes nerveus de virgin cocktail van de dag voorstelt – een alcoholvrij brouwsel met veenbessen en limoensap. De suggestie komt hem op een geringschattende blik van Tosca Musk te staan. ‘Do I look like a virgin to you? Doe mij maar iets met wodka. Véél wodka.’

Tosca Musk is in Santa Monica, Californië voor de opnames van ‘Gabriel’s Rapture: Part 3’, een romantische film die gebaseerd is op de gelijknamige bestseller van de Canadees-Amerikaanse schrijver Sylvain Reynard. Die zult u niet in de bioscoop kunnen bekijken, net zomin als de vorige twee ‘Rapture’-films, of het eveneens driedelige ‘Gabriel’s Inferno’: de zwoel romantische prenten verschijnen exclusief op Passionflix, het vrouwvriendelijke streamingplatform dat Tosca Musk in 2017 heeft opgericht. Voor 5,99 dollar per maand kunnen abonnees zich laven aan films in de categorieën ‘O zo vanille’, ‘Lichtjes zinnenprikkelend’, ‘Tenenkrullende passie’ en ‘NSFW’ – not safe for work. Hoewel die benamingen een zekere voorliefde voor het wulpsere werk doen vermoeden, is ze het niet eens met de bewering dat Passionflix een erotisch geïnspireerde streamingdienst zou zijn.

TOSCA MUSK «We brengen verhalen van liefde en hoop, met een positieve boodschap. Er zijn al genoeg deprimerende films, vind je niet? En zoveel geweld! Als je naar de bioscoop gaat, kom je niet zelden terecht in een universum van vuistgevechten en schietgeweren. Daar heb ik een hartgrondige hekel aan. Passionflix focust slechts op één onderwerp: mensen die elkaar liefhebben. In mijn ogen is dat het allerbelangrijkste in deze wereld.»

– Uw platform krijgt de kritiek mee te willen surfen op het succes van kaskrakers als de ‘Fifty Shades’-trilogie, en wordt weleens softpornografisch genoemd.

MUSK «Totáál onterecht. Porno heeft niets met liefde te maken, het is een goedkoop excuus om blote, bezwete lijven te tonen die in tien minuten tijd de halve ‘Kamasutra’ afwerken. Op Passionflix is heel weinig naakt te zien, hoor. De passie die wij in beeld brengen, is niet fysiek maar mentaal: de nadruk ligt onveranderlijk op graag zien, en welke gevolgen dat heeft voor lichaam en geest. Je zou hooguit kunnen zeggen dat we af en toe voorzichtig de flinterdunne grens tussen romantiek en erotiek opzoeken. Maar kijkers die blote borsten willen zien, kunnen beter een abonnement op een ander soort website nemen.»

– Waar komt uw fascinatie voor romantische verhalen vandaan?

MUSK «Die heb ik aan mijn moeder te danken. Zij is een onvervalste serial reader: tijdens mijn jeugd slingerden overal in huis paperbacks rond van schrijfsters als Judith Krantz en Danielle Steel, absolute toppers in het romantische genre. Hun boeken worden weleens weggezet als stationsromannetjes, maar die laatdunkendheid is volkomen misplaatst. Voor mensen als mijn moeder en ik, die elke dag ten prooi vielen aan de losse handjes van een gewelddadige echtgenoot en vader, waren hun verhalen een zonnestraal in de duisternis. Op zondag keken mama en ik samen naar de filmbewerkingen van de romans die we hadden gelezen: gezellig in de sofa, met kilo’s roomijs erbij.

»Lezen is vandaag nog steeds mijn favoriete tijdverdrijf. In het weekend heb ik een vast ritueel: ik vlij me neer in de chaise longue met een liefdesroman en een kop koffie, met uitzicht op de tuin, waar de kinderen spelen. Later op de dag neem ik er een glaasje wijn bij – of een fles, afhankelijk van hoe druk de werkweek is geweest (lacht).»

– De familienaam Musk wordt doorgaans niet geassocieerd met languit in de sofa hangen: uw broer Elon legt zichzelf een moordend werkritme op.

MUSK «O, maar ik lees voor het werk, niet alleen omdat ik het leuk vind. Ik ben voortdurend op zoek naar interessante romans om een film van te maken. Gelukkig hoef ik dat niet in m’n eentje te doen. Sinds de start van Passionflix word ik geholpen door een panel van drieduizend vrouwen, die goede titels suggereren en inspraak hebben in het productieproces van mijn films. Die betrokkenheid van de fans gaat soms erg ver: Giulio Berruti, de Italiaanse acteur die het mannelijke hoofdpersonage speelt in de ‘Gabriel’-reeks, heeft de rol te pakken gekregen op aangeven van een panellid.»

– Is er op de streamingmarkt, waar giganten als Netflix, Amazon Prime en Apple TV+ de dienst uitmaken, wel voldoende ruimte voor een kleine speler als Passionflix?

MUSK «We doen het behoorlijk goed. Onze service is beschikbaar in meer dan honderdvijftig landen, in negen verschillende talen, en we hebben een paar honderdduizend abonnees. Niet slecht voor een nicheplatform, maar het kan altijd beter. Nee, wat zeg ik: het móét beter. Mijn streefdoel is om van Passionflix een bekend merk te maken, door films te produceren die het potentieel hebben om een miljoenenpubliek aan te trekken – in de trant van ‘The English Patient’ of ‘Shakespeare in Love’, om maar twee voorbeelden te noemen. Schrijf maar op: ten laatste over tien jaar ding ik mee naar een Oscar (lacht).»

– Voor ‘The English Patient’ was er een productiebudget van ruim 30 miljoen dollar. Is dat wel realistisch voor uw bedrijf?

MUSK «Op dit moment hebben we 22 miljoen dollar in kas, dat mag je gerust weten. Als mijn investeerders woord houden, komt daar binnen afzienbare tijd nog 10 miljoen dollar bij. Maar je hebt gelijk: dat is belachelijk weinig om overeind te blijven in deze business. Elke dag opnieuw moet ik vechten om mijn projecten gefinancierd te krijgen. Er zijn weinig dingen waar ik wakker van lig, maar geld is er absoluut één van.»

– Hoe komt dat?

MUSK (schamper) «Wat denk je? De filmwereld wordt nog steeds gedomineerd door mannen, die hoogstens eens meewarig lachen als je komt aanzetten met een vrouwvriendelijke romantische film. En dat zijn dan de beschááfde mannen, hè. Onlangs zat ik in een restaurant met een vooraanstaande producer – ik noem geen namen – die wel in mijn volgende film wilde investeren. ‘Oké, noem je prijs maar,’ zei hij. ‘Maar dan word ik voor de helft eigenaar van je bedrijf en ga je nu mee naar mijn kamer.’ (Slaat keihard op de tafel) Zoiets geloof je toch niet?! Het is verdomme 2022, zullen die vetzakken het dan nóóit leren?»

MEEDOGENLOZE BRUUT

– Het fortuin van uw broer wordt geraamd op 226 miljard dollar. Schuift hij je soms een centje toe om Passionflix financieel gezond te houden?

MUSK «Ik heb op dit moment zes voltijdse werknemers in dienst. Vertel me eens: is dat volgens jou een bedrijf dat stiekem wordt gesponsord door de rijkste man ter wereld?»

– Is hij op geen enkele manier betrokken bij Passionflix?

MUSK «Nee. Elon heeft mijn allereerste film gefinancierd (‘Puzzled’ uit 2001, red.), dat is alles. Ik ben er trouwens niet zeker van of ik zijn geld zou aanvaarden, als hij op een dag zou besluiten om in Passionflix te investeren. Ik ben er heilig van overtuigd dat ik een uniek product in handen heb. Als de levensvatbaarheid van dat product afhing van de vrijgevigheid van mijn familieleden, zou ik dat als een persoonlijke mislukking beschouwen. Een goed idee verkoopt zichzelf, en daarmee uit.

»(Lange stilte) Sorry, hoor, maar ik ben niet zo gelukkig met de vragen die je me nu stelt. Het stoort me dat mensen er altijd van uitgaan dat mijn bedje gespreid is, omdat mijn broer een miljardair is. Ik hou zielsveel van Elon, maar met zijn portefeuille heb ik niets te maken. Op financieel vlak zijn we trouwens tegenpolen: ik kom niets tekort, maar ik leef bijzonder spaarzaam. Als ik tijdens het weekend geen romans aan het lezen ben, vind je me aan de keukentafel met een schaar in de hand om kortingsbonnen uit reclameblaadjes te knippen.»

– Vindt die spaarzaamheid haar oorsprong in uw jeugd? Elon heeft zich weleens laten ontvallen dat jullie het thuis niet breed hadden.

MUSK «Zolang mijn vader er nog was, hadden we meer dan geld genoeg. Maar daarvoor betaalden we een torenhoge prijs. Hij was een meedogenloze bruut die zijn vrouw sloeg en zijn kinderen emotioneel misbruikte. Ik zie het nog voor me: mama lag in elkaar gekrompen in het midden van de kamer en papa beukte steeds harder op haar in, terwijl Elon – hij was een jaar of 5, denk ik – met zijn vuistjes op z’n rug trommelde en schreeuwde dat hij moest ophouden. Kimbal (haar andere broer, red.) en ik zaten in een hoekje te huilen. Toen mijn moeder uiteindelijk de moed had gevonden om de scheiding aan te vragen, zat vader haar door de straten achterna met een keukenmes.»

– Hebt u nog contact met hem?

MUSK «Nee. Hij woont nog steeds in Pretoria, waar ik ben opgegroeid. Mama, Elon, Kimbal en ik zijn van Zuid-Afrika naar Canada verhuisd, en daar hebben we het jarenlang erg moeilijk gehad om de eindjes aan elkaar te knopen. Ik werd keihard gepest op school omdat we niet genoeg geld hadden om mooie kleren te kopen – ik droeg afdankertjes van mijn broers, of spullen uit de tweedehandswinkel. Dat is ook de reden waarom ik de middelbare school in recordtempo heb afgewerkt (Musk is op haar 16de afgestudeerd, red.): overdag ging ik naar de les, tijdens de pauzes studeerde ik, ’s avonds volgde ik avondschool en in de vakanties ging ik naar de zomerklassen. Ik deed alles wat ik kon om die verschrikkelijke plek zo snel mogelijk achter me te kunnen laten.»

– Kinderen van ouders met zware relatieproblemen ondervinden daar op latere leeftijd vaak ernstige hinder van in hun eigen liefdesleven. Is dat bij u ook het geval?

MUSK «Hinder zou ik het niet noemen, maar het heeft wel een rol gespeeld. Op een handvol korte relaties na ben ik al mijn hele leven vrijgezel. Daar zou een psycholoog wellicht het één en ander over te vertellen hebben – bijvoorbeeld dat ik niet dezelfde fout wil maken als mijn ouders, of zelfs dat ik romantische films maak om het gebrek aan romantiek uit mijn jeugd te compenseren (lachje). Maar zo zie ik het zelf niet. De eenvoudige reden is dat ik nog nooit in mijn leven écht verliefd ben geweest. Ik heb wel een paar crushes gehad, hoor, zeker tijdens mijn tienerjaren. Maar onvervalste, niet te blussen liefde? Nee, die heb ik nog nooit gevoeld.»

– Hoe komt dat, denkt u?

MUSK (haalt de schouders op) «Geen idee. Ik kan alleen maar vaststellen dat ik gelukkig ben, en dat ik daar geen partner voor nodig heb. Ik krijg onvoorstelbaar veel liefde van mijn familie en mijn job schenkt me elke dag voldoening. Wat kan een vrouw meer wensen? Of misschien moet ik de vraag anders stellen: wat kan een man daaraan toevoegen?»

– Wel, ze dragen bijvoorbeeld een vrij essentieel steentje bij aan de voortplanting.

MUSK «Een essentieel kwakje, zul je bedoelen (schatert). Nee, even serieus nu: daar heb je wel een punt. Zo’n tien jaar geleden, rond m’n 37ste, voelde ik mijn biologische klok steeds luider tikken. Toen heb ik ernstig overwogen om op zoek te gaan naar een partner voor een langdurige relatie. Maar algauw begon ik er de nadelen van in te zien. Eén: ik wilde absoluut niet het risico lopen te trouwen met een man die ik na verloop van tijd misschien zou gaan haten – zoals bij mijn ouders het geval is geweest. Als de liefde is opgebrand bij twee mensen die aan elkaar vastgeketend zijn, gebeuren er maar al te vaak verschrikkelijke dingen. Dat wilde ik te allen prijze vermijden.

»Twee: de timing zat tegen. ‘Ik ben nu 37,’ zei ik tegen mezelf. ‘Als ik alle fases van een standvastige relatie netjes doorloop, hoelang duurt het dan voor ik kinderen kan krijgen?’ Wel, de som was snel gemaakt. Een jaartje daten om elkaar te leren kennen: 38. Loopt het lekker, dan gaan we samenwonen als ik 39 ben. Trouwen dan maar: een datum vastleggen, een zaal zoeken en die hele poespas. Wéér een jaar verder. In het beste geval kon ik op m’n 41ste aan kinderen beginnen. Voor mannen is dat geen enkel probleem – die kunnen zich bij wijze van spreken voortplanten tot ze doodvallen – maar als vrouw van boven de 40 kom je in de gevarenzone terecht, hè.

»Geen haar op mijn hoofd dat eraan dacht om in een sukkelstraatje te belanden met gynaecologische onderzoeken en hormoonbehandelingen, om ten slotte te moeten vernemen dat ik te oud ben om kinderen te krijgen. Ik heb de knoop dan ook vrij snel doorgehakt en ben naar een ivf-dokter gestapt.»

– Als drukbezette carrièrevrouw was dat toch geen voor de hand liggende beslissing?

MUSK «Het is de béste beslissing die ik ooit heb genomen: ik zou me geen leven meer kunnen voorstellen zonder mijn tweeling (Grayson en Isabeau, beiden 9 jaar, red.). Maar je hebt gelijk, zonder de steun van mijn familie had ik het nooit gered. Elon en Kimbal waren meteen dolenthousiast, en mama heeft me zelfs geholpen de spermadonor te kiezen. Haar oorspronkelijke plan – een fles wijn leegdrinken en dan spin the bottle spelen – heb ik haar gelukkig uit het hoofd kunnen praten (lacht). Van de ivf-kliniek kregen we een lange lijst met potentiële donoren, en we hebben een man gekozen die eruitziet zoals ik: groot, blond, blauwe ogen, vierkante kaaklijn. Zo wist ik zeker dat mijn kinderen op mij zouden lijken.»

– Gaat de tweeling weleens op visite bij oom Elon?

MUSK «We zien elkaar heel geregeld – zo vaak als zijn hectische agenda het toelaat, tenminste. Maar als hij bij ons is, vergeet hij de rest van de wereld en is zijn familie het enige wat telt. De kinderen zijn gék op hem. In hun ogen, en ook in de mijne, is Elon een fenomeen. Een uitzonderlijke, visionaire man die zijn schier eindeloze talenten aanwendt met slechts één doel voor ogen: van de wereld een betere plek maken door middel van technologie. Al vindt de tweeling hem natuurlijk vooral cool omdat hij sportwagens naar de maan schiet, en hun heeft beloofd dat ze mee naar Mars mogen in één van zijn SpaceX-raketten (lacht).

»Het enige waar ik het moeilijk mee heb, is dat Grayson en Isabeau weleens filmpjes op YouTube vinden waarin de draak wordt gestoken met Elon. Of erger, waarin hij een gevaarlijke gek wordt genoemd. Ze zijn nog te jong om te begrijpen dat kritiek en persoonlijke aanvallen er nu eenmaal bij horen, als je wereldberoemd bent. Zij zien alleen die lieve, leuke oom, en ze kunnen zich niet inbeelden dat iemand ook maar iets negatiefs over hem zou zeggen.»

PIZZA HAWAÏ

– Hebben jullie altijd een sterke band gehad, of vlogen jullie elkaar af en toe in de haren?

MUSK «Als je opgroeit onder het schrikbewind van een tiran, heb je geen andere keuze dan steun te zoeken bij je broers. Het enige positieve wat ik over mijn vader kan zeggen, is dat hij er tegen wil en dank voor heeft gezorgd dat de band tussen Elon, Kimbal en mij onverbrekelijk is geworden.

»Maar tussendoor deed Elon ook wel z’n stinkende best om me zo vaak mogelijk te treiteren, hoor (lacht). Samen met Kimbal zat hij me geregeld achterna door het huis, en als ze me te pakken kregen, bonden ze me vast en stopten ze een vuile sok in mijn mond. Ik herinner me ook die ene keer toen hij zich in een restaurant had volgepropt als een varken – een normaal mens heeft genoeg met één pizza hawaï, maar Elon had er minstens vier naar binnen gespeeld. ‘Kijk eens hier, zus,’ zei hij op de terugweg in de auto, ‘ananas!’ En hop, hij braakte de hele zwik over me uit. Tíén douches heb ik moeten nemen, voor ik al die vormeloze brokjes uit m’n haar had gekregen. Elon, als je dit ooit leest: jij bent de reden waarom ik nog steeds geen ananas lust (schatert).»

– Speelt hij zijn rol van grote broer nu wél naar behoren?

MUSK «O, ja. Ik kan met al mijn problemen bij Elon terecht. Hoe druk hij het ook heeft, hij neemt altijd de telefoon op als ik hem bel. Er is wel één voorwaarde: ‘Ik wil je met veel plezier goeie raad geven, zusje,’ zegt hij altijd, ‘maar dan moet je die ook opvolgen. Als je mijn advies in de wind slaat, kun je er in de toekomst naar fluiten.’ Dus luister ik braafjes naar wat mijn grote broer me vertelt. (Lachje) Hij heeft toch altijd gelijk.»

– Bedoelt u dat ironisch?

MUSK (verbaasd) «Nee, helemaal niet. Hij heeft gewoon áltijd gelijk, punt. Als Elon zegt dat iets zal gebeuren, dan gebeurt het. Iedereen verklaarde hem gek toen hij beweerde dat hij één van zijn Tesla’s met een raket in de ruimte zou schieten. Hij heeft het toch maar mooi klaargespeeld, niet? Nu wordt zijn plan voor een SpaceX-missie naar Mars op hoongelach onthaald, maar je zult zien: in 2029 stáát die raket op Mars. Daar durf ik mijn hoofd om te verwedden.

»Die vastberadenheid zit in onze genen, en bij Elon nog het meest van allemaal. Zodra we een plan hebben opgevat, moet je met bijzonder sterke argumenten op de proppen komen om ons ervan af te brengen. Brengt een keuze risico’s met zich mee, dan bezweren we die. De meeste mensen schrikken terug voor uitdagingen die onmogelijk lijken, maar voor de Musks is níéts onmogelijk. We roeien tegen de stroom in. Hoe hachelijker de onderneming, hoe liever. Kijk maar naar Passionflix: toen ik mijn bedrijf in 2017 opstartte, zei iedereen dat ik het nog geen jaar zou volhouden. We zijn nu vijf jaar later, and we’re still going strong.»

– Tot slot: welke lessen moeten de Passionflix-kijkers trekken uit uw films?

MUSK «Geen enkele. Als de mensen zich iets gelukkiger voelen nadat ze één van mijn films hebben bekeken, beschouw ik mijn missie als geslaagd. En trouwens, zie me hier eens zitten: 47 jaar en een verstokte vrijgezel. Wie ben ík om iemand de les te spellen over de liefde? (lacht)»

– Bent u van plan om uw hele leven alleen te blijven?

MUSK «Er is geen plan. Ik sluit niets uit, hoor: als ik morgen een lieve, eerlijke man tegenkom die me aan het lachen kan maken, zou ik best met hem durven te trouwen. Op één voorwaarde: hij neemt mijn familienaam aan, en níét omgekeerd. Mevrouw en meneer Musk, zo zal het zijn. Met een naam als de mijne heb je het volste recht om op je strepen te staan, vind je ook niet?»

© The Times