'Tranquility Base Hotel & Casino': Arctic Monkeys zijn terug
Zijn Alex Turner en de zijnen de vaandeldragers van de hedendaagse gitaarmuziek? We vroegen het aan de collega-rockers van Triggerfinger, Equal Idiots, dirk. en The Amazons.
'De sound was verfrissend en de lyrics ontzettend herkenbaar, zeker voor Britten. Hier zaten we sinds Oasis op te wachten'
Het was 2004 en Arctic Monkeys had net gespeeld in de Boardwalk in Sheffield, de bar waar de toen net 18-jarige zanger Alex Turner werkte. Zoals gewoonlijk deelden Turner, drummer Matt Helders, gitarist Jamie Cook en bassist Andy Nicholson achteraf een handvol zelf opgenomen demo’s uit. Een fan zette de songs zonder medeweten van de groep op MySpace onder de geïmproviseerde titel ‘Beneath The Boardwalk’. En zo kwam het dat iedereen tijdens de volgende optredens luidkeels meezong met ‘A Certain Romance’, ‘I Bet You Look Good on the Dancefloor’ en ‘Mardy Bum’, terwijl Arctic Monkeys nog niet eens een platenlabel had.
Mario Goossens (46), drummer van Triggerfinger, maakte de losbarstende hype vanop de eerste rij mee.
Mario Goossens «Tussen 2003 en 2006 drumde ik bij de Britse groep Winterville. We speelden in zowat elke zaal in Engeland, en waar we ook kwamen, overal had men het over Arctic Monkeys. Ik wist wie ze waren nog voor ik een noot van hun muziek had gehoord. Ze verkochten elk optreden uit via mond-tot-mondreclame en het internet. Straf.»
Jelle Denturck (28), zanger en gitarist bij dirk. en Protection Patrol Pinkerton, gaat nog een stapje verder.
Jelle Denturck «De opkomst van Arctic Monkeys via het internet was ronduit revolutionair. Er was nog geen Spotify, Facebook of Twitter. Je had een platenlabel nodig om je muziek aan de man te krijgen. Maar Arctic Monkeys kwam via de achterdeur. Ze namen als één van de eersten zelf de controle en nog altijd doen ze wat zíj willen. En het werkte: toen hun eerste single ‘I Bet You Look Good on the Dancefloor’ in 2005 officieel werd uitgebracht, waren mijn vrienden en ik meteen mee.»
In hun thuisland werd die eerste single nóg enthousiaster ontvangen, weet Matt Thomson (24), frontman van de Britse band The Amazons.
Matt Thomson «Op school werd over niets anders gepraat dan over ‘I Bet You Look Good on the Dancefloor’. Zelfs de leerkrachten hadden het erover. Logisch ook: de sound was verfrissend en de lyrics ontzettend herkenbaar, zeker voor Britten. Hier zaten we sinds Oasis op te wachten.»
In 2006 bracht Arctic Monkeys zijn eerste plaat ‘Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not’ uit, nog altijd het bestverkochte debuut in het Verenigd Koninkrijk en de tiende beste plaat aller tijden volgens de Album 500 van Studio Brussel. Een jaar later verscheen al de opvolger ‘Favourite Worst Nightmare’, waarvan de singles ‘Brianstorm’ en ‘Teddy Picker’ een grote impact hadden op de jonge tiener Thibault Christiaensen (23), nu frontman van het dolle punkduo Equal Idiots.
Thibault Christiaensen «Ik hoorde ‘Brianstorm’ op de radio en werd weggeblazen. Het was rap, hard én aanstekelijk. Ik genoot van die rammelende punkenergie. Ik probeerde de riff na te spelen, maar ik was nog niet goed genoeg (lacht). ‘Teddy Picker’ lukte me wel, dat was één van de eerste riffs die ik onder de knie had. Arctic Monkeys heeft me aangezet om gitaar te spelen en een groepje te starten.»
Thomson «Arctic Monkeys bewees dat het mogelijk is om er op eigen houtje te raken. Elk jong groepje in Engeland hoopt ooit dat debuut te evenaren.»
Denturck «Protection Patrol Pinkerton was eerst weinig meer dan een coverbandje. In ons repertoire zaten ook enkele nummers van Arctic Monkeys: ‘From The Ritz to the Rubble’ en ‘Fluorescent Adolescent’. Door ze zelf te spelen besefte ik pas hoe slim die schijnbaar simpele songs in elkaar zaten. Ik vind hun eerste twee platen nog steeds steengoed, terwijl ik de meeste andere platen uit mijn jeugd beu ben.»
HUMO Rond de eeuwwisseling schoten indierockbands als paddenstoelen uit de grond: Bloc Party, The Shins, Franz Ferdinand, Interpol, The Wombats, The Kooks, The Strokes, noem maar op. Waarom is Arctic Monkeys één van de weinige bands die zijn blijven groeien?
Denturck «Volgens mij kregen hun collega’s tegen hun derde plaat een identiteitscrisis – je kunt niet eeuwig dezelfde liedjes blijven schrijven. Bloc Party experimenteerde met elektronica omdat dat toen hip was. Franz Ferdinand streek de productie van zijn platen steeds gladder en vergat ondertussen hoe je een goede song moet schrijven. De meeste indierockbands uit die tijd speelden hun geloofwaardigheid kwijt, maar Arctic Monkeys heeft zichzelf keer op keer heruitgevonden. In 2008 vlogen ze naar Los Angeles om samen met Josh Homme van Queens Of The Stone Age te werken. Daar hebben ze hún zin gedaan, tegen trends en hypes in. De plaat die eruit voortkwam, ‘Humbug’, verkocht minder goed, maar gaf hen wel de kans om te groeien.»
'Ze zijn zo groot dat ze niet eens een single nodig hebben om een hype te creëren'
Thomson «Ik vind ‘Humbug’ hun beste. De muziek was onverwacht donker en de teksten waren mysterieuzer. ‘My Propeller’, ‘Crying Lightning’ en ‘Secret Door’ zijn weergaloze songs. Arctic Monkeys geeft niet om verkoopcijfers en dat hoor je op ‘Humbug’.»
Christiaensen «Sinds ‘Humbug’ zijn er maar weinig grenzen meer voor Arctic Monkeys. Toen hebben ze bewezen dat ze méér kunnen dan rechttoe rechtaan rocken: kijk maar naar het melodieuze ‘Suck It and See’ en het uitzonderlijke meesterwerk ‘AM’ uit 2013.»
Goossens «‘Whatever People Say I Am, That’s What I’m Not’ was één van dé platen van de jongere generatie, maar ik vind ‘AM’ hun beste. Daarop klinken ze minder naïef, meer volwassen. Van een song als ‘Arabella’ krijg ik niet genoeg.»
Denturck «De productie van ‘AM’ is ook fenomenaal. Ik heb een producer in opleiding eens geholpen om het openingsnummer ‘Do I Wanna Know?’ helemaal opnieuw op te nemen. Ik stond verstomd hoeveel details er in die vrij simpel klinkende song zaten. Maar wat ze ook doen, het klinkt altijd als Arctic Monkeys.»
Thomson «Elk van hun platen heeft een eigen sound, waardoor je ze moeilijk met elkaar kunt vergelijken. Samen met de rest van The Amazons heb ik hun platen eens proberen te rangschikken. Op één stonden bij mij ‘Humbug’ en ‘AM’, maar ik wist echt niet welke plaat ik op de laatste plek wilde zetten. Ik ken weinig bands die nog nooit een steek hebben laten vallen.»
Échte rockband
‘Die rock-’n-roll wil maar niet verdwijnen, hè,’ brabbelde Alex Turner – was hij high, arrogant of gewoon zichzelf? – toen hij in 2014 voor ‘AM’ de Brit Award voor Beste Album in ontvangst nam. En hij had gelijk: in een muzieklandschap gedomineerd door elektronica, jazz en hiphop blijft Arctic Monkeys scoren met gitaar, waardoor ze weleens uitgeroepen worden tot redders van de rock.
Christiaensen «Arctic Monkeys is inderdaad één van de weinige rockbands in de mainstream. Zelfs wie weinig van muziek kent, zal toch enkele singles van hen herkennen. Maar ik geloof niet dat ze daarom de rock aan het redden zijn.»
Goossens «Speelt Arctic Monkeys wel rock? Ik vind hun songs daar te slim voor. Nummers zoals ‘Arabella’ of ‘Fluorescent Adolescent’ zijn volgens mij hoogstaande pop.»
undefined
Denturck «Arctic Monkeys doet alleszins niets nieuws. Maar zijn er wel nog grote gitaarbands die vernieuwen? Rock zit in een crisis. Kings Of Leon heeft maar twee goeie platen gemaakt. De Foo Fighters doen al jaren hetzelfde. Muse is de onsmakelijkste band ter wereld – en ja, ik weet dat Guns N’ Roses bestaat. Goddank hebben we nog Arctic Monkeys, een rockheadliner met stijl.»
HUMO Als je dat gelooft, waarom ben je dan zelf gitaarmuziek gaan maken?
Denturck «Goeie vraag (lacht). Omdat ik rock wil maken die ik zelf interessant vind. En ik hoop dat sommigen mijn songs ook interessant vinden. In de underground zijn er genoeg spannende gitaarbands. In Vlaanderen hebben we Raketkanon, Teen Creeps, Swap Meet, Fornet. Niet in de spotlights, maar in de schaduw is rock zichzelf aan het heruitvinden.»
Thomson «Rock-’n-roll staat voor de vrijheid om te doen wat je zélf wil doen. Het is een middelvinger uitsteken naar conventies en verwachtingen. Een échte rockband wil niet absoluut een wereldhit scoren. Dus wat maakt het uit of er veel of weinig gitaargroepjes doorbreken?»
Goossens «In de jaren 80 kwam de elektronische muziek op, Nirvana maakte de gitaar weer populair in de nineties, nu zijn rappers de baas. Laat dat maar op zijn beloop. Ondertussen blijf ik muziek maken waar ik in geloof.»
HUMO Arctic Monkeys is headliner op de laatste dag van Rock Werchter, wat hen op de hoogte van Pearl Jam en Gorillaz plaatst. Terecht?
Goossens «Ze hebben de hits en de fans, dus ja. Pearl Jam was in de jaren 90 wat Arctic Monkeys nu is. En een nummer als ‘I Bet You Look Good on the Dancefloor’ is tijdloos voor de generatie die ermee opgegroeid is.»
Christiaensen «In 2010 zond MTV een optreden van Arctic Monkeys uit. Een gigantische arenashow in Valencia met weinig poespas. Alex Turner had lang haar en een lange jas aan, en stond er ongelooflijk cool de meest opzwepende nummers te spelen. Geweldig! Ik ben meestal alleen geïnteresseerd in de kleinere namen op een festival, maar Arctic Monkeys is een headliner waar ik oprecht naar uitkijk.»
HUMO Alex Turner wordt wel eens arrogant genoemd.
Christiaensen «Hij stelt zich alleszins arrogant op tijdens een optreden, met zijn vetkuif en zijn je-m’en-foutisme. Ik vind dat heerlijk om te zien. Maar ik geloof wel dat hij op het podium een personage wordt en dat hij backstage geen arrogante kwal is. Hij komt alleszins sympathiek over in interviews, zelfs al is hij vaak high (lacht).»
Denturck «In vergelijking met vroeger verkoopt hij meer show, dat klopt. Maar hij speelt niet meer voor honderd man, maar voor honderdduizend mensen. In zijn plaats zou ik ook zelfverzekerd op het podium staan (lacht).»
Thomson «Tijdens de tournee met The Last Shadow Puppets in 2016 was hij zelfs echt flamboyant op het podium. Ik hoop dat hij die weg blijft volgen: hij hoeft niet de knul uit Sheffield te blijven.»
HUMO Noel Gallagher zei eens: ‘Mijn kat is meer rock-’n-roll dan Alex Turner en Miles Kane samen.’
Thomson (lacht) «Ah, Noel. Ik hou van Oasis en vind Noels solowerk nog steeds de moeite, maar hij is wel voorspelbaar geworden. Terwijl Alex Turner blijft verrassen, bij Arctic Monkeys en samen met Miles Kane bij The Last Shadow Puppets.»
'Rock zit in een crisis. Goddank hebben we nog Arctic Monkeys, een headliner met stijl.'
Denturck «Ik denk dat Noel oprecht niet onder de indruk is van Alex Turner. Maar ik vind rock-’n-roll zo’n leeg begrip. Wat doet het ertoe? Als de songs maar sterk zijn.»
HUMO Zouden jullie Alex Turner willen ontmoeten?
Christiaensen «Als ik hem in de backstage van Rock Werchter zie, zal ik hem waarschijnlijk aanstaren, maar niet om een selfie vragen. Dan krijg ik waarschijnlijk een mep van een bodyguard. Of van Alex zelf (lacht).»
Denturck «Ik sta niet echt te springen om koffie met hem te drinken, en hij waarschijnlijk ook niet om koffie te drinken met mij (lacht). Maar ik zou heel graag met hem muziek maken. Ik denk dat ik ongelooflijk veel van hem zou kunnen leren.»
HUMO Kan Arctic Monkeys zonder Alex Turner?
Christiaensen «Natuurlijk niet. Hun oorspronkelijke bassist Andy Nicholson werd in 2006 vervangen door Nick O’Malley, maar daar geven weinigen om. En vraag me de naam van de leadgitarist niet (lacht). Dat komt omdat je het talent van Turner niet kunt negeren. Als student taal- en letterkunde heb ik ontzag voor zijn woordgebruik, maar ook voor zijn accent en het metrum dat hij hanteert. Ik zie hem eerder als een poëet dan als een zanger.»
Denturck «Ik vind hun vierde plaat ‘Suck It and See’ te braaf, maar zelfs daar stelt Turner niet teleur. ‘That’s not a skirt, girl, that’s a sawn-off shotgun. And I can only hope you’ve got it aimed at me,’ zingt hij in het titelnummer. Briljant. Zijn beste teksten staan volgens mij op ‘The Age of the Understatement’, het debuut van The Last Shadow Puppets. Ja, Alex Turner kan wél zonder Arctic Monkeys.»
Goossens «Ik neem wel mijn hoed af voor Matt Helders, de drummer. Hij houdt de songs bijeen, zoals Charlie Watts bij The Rolling Stones of Larry Mullen Jr. bij U2. Al moet hij wel voorzichtiger worden: op een feestje na een opnamesessie voor ‘AM’ heeft hij dronken met zijn vuist tegen een muur geslagen. De dag erna werd hij wakker met een kater en een gebroken hand. Ze hebben hem moeten vervangen door Pete Thomas, de drummer van Elvis Costello (lacht).»
Op de piano
Op 11 mei verschijnt de zesde plaat van Arctic Monkeys, ‘Tranquility Base Hotel & Casino’. Weinigen weten wat de band muzikaal heeft uitgespookt sinds ‘AM’ van vijf jaar geleden. En de band besliste om de spanning nog op te bouwen door niet één nummer vooraf uit te brengen.
Christiaensen «Slim, want zo zetten ze fans aan om de volledige plaat te beluisteren in plaats van één single. Ik hoop wel dat er enkele aanstekelijke nummers opstaan die we kunnen meebrullen op Rock Werchter.»
Thomson «Arctic Monkeys is zo groot dat ze niet eens een single nodig hebben om een hype te creëren. ‘Tranquility Base Hotel & Casino’ is hét rockalbum van 2018 waar iedereen naar uitkijkt.»
HUMO Alex Turner gaf wel weg dat hij de meeste songs op piano heeft geschreven.
Thomson «Ik denk dat hij de orkestrale sound van de vorige plaat met The Last Shadow Puppets uit 2016 zal doortrekken. Geen idee of dat ook zal werken op een Arctic Monkeys-plaat.»
Christiaensen «Ik las een reactie op de persfoto van ‘Tranquility Base Hotel & Casino’: ‘Alex lijkt bijzonder goed op John Lennon tijdens de opnames van Abbey Road.’ Dat zou pas cool zijn. Ik wil vooral iets nieuws horen, zelfs al betekent dat minder gitaren.»
Denturck «Het maakt mij toch wat ongerust. Artiesten grijpen vaak naar andere instrumenten als de inspiratie is opgedroogd. The White Stripes hebben hetzelfde gedaan. Na vier inventieve rockplaten legde Jack White zijn gitaar neer, en dat leverde géén goede plaat op. Ik hoop dat Arctic Monkeys ooit terugkeert naar het rommelige geluid van hun debuut. Toen klonken ze toch iets eerlijker.»
Goossens «Als songwriter heb je uitdagingen nodig. Als je de gitaar meester bent en dan achter een piano kruipt, kijk je op een andere manier naar muziek. Onze frontman Ruben Block heeft eens zijn gitaar voor een bas ingewisseld. Dat leverde een geweldige song op. Alles wat je als artiest kunt gebruiken om te groeien is toegelaten. Dus Alex Turner mag gerust op het podium van Rock Werchter staan met een ukelele.»
undefined
