Tussen kid & kut: Lenny Kravitz over zijn nieuwe plaat 'Strut'

Lenny Kravitz’ tiende worp ‘Strut’ is een ruige rockplaat – van funk of soul geen spoor. En ook op deze hoes staat hij met ontblote torso, compleet met sixpack. Maar dat vergeven we graag iemand die bijna altijd schitterende concerten speelt. En voor één keer klopt de peptalk uit de bio: Lenny is inderdaad één van die zeldzame artiesten die de voorbije twintig jaar ‘alle grenzen tussen genre, ras, stijl en afkomst heeft doorbroken’.

Negen op de tien keer is een interview een tête-à-tête. Heel soms is in de kamer waar ik de artiest spreek ook zijn vrouw, lief, manager of assistent aanwezig. En zelden moeien die zich met het gesprek. Maar dit keer maande een dame van Lenny’s nieuwe platenfirma me tot drie keer toe aan om alleen vragen over de nieuwe cd te stellen.

HUMO Blij dat dit geen phoner is: in een documentaire over jou zag ik hoe je één van je muzikanten jou liet imiteren in een telefonisch interview met een onfortuinlijke Duitse journalist.

Lenny Kravitz (grinnikt) «Ik herinner het me. Ik had er toen even genoeg van. Ik geloof niet dat die man doorhad dat ik het niet was – blijkbaar klinken alle zwarten hetzelfde. Dat is maar één keer gebeurd, hoor.»

HUMO John Lennon liet zijn telefonische interviews door een roadie uit Liverpool doen.

Kravitz «Echt? That’s funny. Ocharme, al die gasten die dachten dat ze een exclusief interview met hem hadden gedaan.»

HUMO In die documentaire is ook een flard te horen van de cover die je maakte van Earth, Wind & Fires ‘Shining Star’ – briljant! Halfweg verandert het in een Fela Kuti-achtige vibe, überfunky en opgefokt... Van het beste dat ik het voorbije decennium heb gehoord.

Kravitz «Het is ook Tony Allen die je hoort, de drummer van Fela. ’t Is een onuitgebrachte, onafgewerkte track. We hebben ’m hier in Parijs opgenomen. Hij zal op m’n volgende cd staan, want dat wordt een funkplaat.»

HUMO Op een gegeven moment filmen ze jou met je dochter Zoë in de auto, en zij zegt smalend: ‘Dit is net ‘The Osbournes’.’

Kravitz «No way. Daar heb ik een stokje voor gestoken. Als wraak heb ik de scène erin gelaten waarin ik zeg dat ze haar kamer moet opruimen. Maar ze is mijn beste vriendin. A blessing. Als ik denk aan al die rocksterren die hun kinderen amper hebben gekend...»

HUMO Over documentaires gesproken, heb je die over Marvin Gaye in Oostende gezien?

Kravitz «Sure, man. Meer nog, ik heb een kleine pelgrimstocht gemaakt, incognito, als toerist. Ik heb het Oostendse appartement bezocht waar hij woonde, en de boksclub waar hij z’n work-outs deed.»

HUMO Dit is onze zevende ontmoeting. De laatste drie keren was je opvallend sober, nuchter, laidback zonder hulp.

Kravitz «Ik ben al een hele tijd gestopt met blowen. Jarenlang rolde ik meteen na het opstaan m’n eerste joint. Sterker nog, op tournee stond er iemand op de loonlijst om mijn joints te rollen. Maar toen was ik het plots beu. ’t Is ongezond. En tijdverlies. Het veroorzaakte stemmingswisselingen, het ging ten koste van mijn efficiëntie en het was een slecht voorbeeld voor mijn dochter. Toen ik stopte, moest ik wennen aan de realiteit, want ik had de wereld jarenlang door een rokerig waas gezien.»

Van vlees en bloed

HUMO Onlangs speelde Prince hier vier concerten. Hij zegt de laatste tijd vaak: ‘This is real music by real musicians!’ Dat deed me denken aan jouw Belgische concerten in het Sportpaleis en op Werchter: een geweldige klank, met slechts drie muzikanten. Dat doet niemand je na.

Kravitz «Het zegt iets over de toestand van de popmuziek dat je moet benadrukken dat wat het publiek hoort échte muziek van échte muzikanten is. Geen samples, playback, soundmix... Zoveel van wat je tegenwoordig op de radio hoort is bewerkt, opnieuw ingespeeld, gedubd, gefinetuned, geprogrammeerd, valse noten worden digitaal bijgestuurd... Vlees en bloed horen, en weten dat wat je hoort het resultaat is van duizenden uren koppig repeteren: that’s a beautiful thing, man.»

HUMO Ben je een strenge orkestleider? Deel je boetes uit à la James Brown?

Kravitz «Dat niet, maar ik ben streng, ja. Ik wil dat wie bij mij auditie doet, hongerig en dankbaar en gedisciplineerd is. Anders duurt het niet lang. Ik denk dat wie solliciteert dat al wéét, anders kan ik niet verklaren waarom ik zo weinig problemen heb gehad. Af en toe komt iemand te laat. That’s it. Geen egoproblemen. Geen verslaafden. Geen valse noten. Het moeilijkste is dat ze snel moeten kunnen switchen tussen alle stijlen die ik speel. Een metalband is rechtlijnig – dat zijn ook vaak schitterende muzikanten, maar ze beheersen één stijl. Terwijl mijn muzikanten niet alleen rock moeten beheersen, maar ook funk, soul, blues, r&b, reggae, jazz... (knipt met de vingers) En ik tour vaak en lang, dus ik moet met hen kunnen leven, tien maanden aan een stuk.»

HUMO Je laatste tournees en platen zijn wel erg rock en basic: zo gedreven door gitaren dat je amper keyboards hoort. Terwijl ik vind dat Alicia Keys bij jou zou moeten komen spelen.

Kravitz «Oh, I’m crazy ’bout Alicia. We zijn vrienden, en we hebben al een paar keer gejamd. Ze woont nu in mijn vroegere appartement in New York. Maar zij heeft haar eigen carrière...»

HUMO Wat zou in een biopic over jouw carrière tot dusver de cruciale scène zijn?

Kravitz «De strijd om het te maken, die eerste jaren. Een scène waarin ik overnacht in een gehuurde tweedehands Ford Pinto – die kostte maar 5 dollar per dag, veel minder dan een kamer in een motel. Ik was 15 toen ik besloot alleen te gaan wonen in Santa Monica, in een geparkeerde auto. Ook al woonden mijn ouders in een comfortabel huis in een goede buurt: Baldwin Hills, het zwarte Beverly Hills, ook wel The Golden Ghetto genoemd. Mijn grootvader langs moederskant komt uit de Bahama’s. Zijn vader verdween vroeg, dus hij werd op z’n elfde al hoofd van de familie, en moest voor z’n moeder en vier broers en zussen zorgen. Hij woonde bij me in Miami tijdens z’n laatste maanden. Hij zei toen op een avond: ‘Hoe vreemd dat ik hier mag blijven zitten.’ Mijn huis grensde aan een golfterrein, en vroeger moesten zwarten daar voor zonsondergang weg. De triomf van Obama heeft hij niet meer meegemaakt, maar dat we met Tiger Woods een zwarte supergolfer hadden, vond hij al een zoete wraak.»

Het lontje van Lenny

HUMO Fans zeggen je elke dag hoe geweldig ze jou en jouw muziek vinden. Wat was het laatste compliment dat echt iets betekende?

Kravitz «Drie dagen geleden, in New York, toen een vrouw in het theater me vlak voor het toneelstuk begon zei dat ze die dag op de begrafenis van haar moeder ‘Lady’ hadden gespeeld. Nu zijn er wel meer fans die melden dat ze zijn bevallen of getrouwd op de tonen van mijn songs, of dat iemand is gestorven... Maar ‘Lady’ is een uptempo, ruig nummer, helemaal niet het soort muziek dat geschikt is voor een wake of een begrafenis. ‘Maar zo’n vrouw was mijn moeder: ruig, eigenzinnig, moedig, apart,’ zei die dame. Ik kon me na die mededeling nog moeilijk op het toneelstuk concentreren.»

Pr-dame «Heb je de nieuwe tracks gehoord?»

HUMO Ja, dank u.

Pr-dame «Heb je daar vragen over?»

HUMO (Tot haar, laconiek) Nee. (Tot Lenny) Die documentaire bevatte ook een scène waarin je, terecht, je beklag doet over het feit dat journalisten altijd beginnen over je privéleven.

Kravitz (grijnzend) «Ik herinner me die uitbarsting. Het werd me, alweer, even te veel. I’ve got a long fuse, man, but when I blow, I blow (lacht).»

HUMO Je hebt overschot van gelijk. Behalve deze keer, want je nieuwe plaat openen met een song die botweg ‘SEX’ heet...

Kravitz (lacht) «I figured: let’s start there and get it over with. Knock it right out, man.»

HUMO ...en ze ‘Strut’ noemen, wat zoveel betekent als ‘paraderen zoals een haantje’...

Kravitz (lacht nog harder)

HUMO ...en vervolgens nog elf songs te serveren waarvan er minstens tien over seks, vrouwen en relaties gaan, is minstens een statement, en mischien zelfs een provocatie.

Kravitz «Point taken. Ik heb zelf pas gaandeweg beseft dat bijna alle songs, eh, die kant opgingen.»

HUMO Zoals ‘Dirty White Boots’, dat evenmin over postzegels verzamelen gaat.

Kravitz «No. It’s very sexual. Het gaat over verleiding.»

HUMO En ‘The Pleasure and the Pain’, dat ongetwijfeld niet over sadomasochisme gaat.

Kravitz «Nee, dat gaat zelfs niet over seks. Wel, niet helemaal. (Grinnikt) Niet in het begin. ’t Gaat ook over vrouwen die me durven tegen te spreken, die niet bang zijn om me op een pijnlijke waarheid te wijzen. Vrouwen die me iets in mezelf doen ontdekken dat me niet noodzakelijk bevalt. Maar goed, ik kan niet ontkennen dat de plaat nogal seksueel getint is. Oké, héél seksueel getint.»

HUMO Dus dacht ik discreet en origineel te zijn en vooral niet te beginnen over je nieuwe songs. (Tot pr-dame) Maar als u aandringt... Waarover gaat ‘The Chamber’? Ik gok maar even: seks? Met de opvolgster van Lisa Bonet, Milla Jovovich, Vanessa Paradis, Adriana Lima, Gina Gershon, Natalie Imbruglia, Stella McCartney, Kylie Minogue en Nicole Kidman?

Kravitz «Heartbreak, man. Hartzeer na een ongelukkige liefde. Het hart heeft kamers. Maar ook: ‘She put one in the chamber and shot my heart of glass’ – een kogel in de kamer van een revolver. Eén van de grootste misverstanden over sterren is het vooroordeel dat wij altijd de dumpers zijn: we verleiden een vrouw en beslissen dan wanneer wij haar laten staan voor meer en beter. Niets is minder waar: ik ben vaak de gedumpte geweest.»

HUMO ‘Frankenstein’ is een subtiel archetype om te kiezen als je zingt over, ik gok maar, een vrouw.

Kravitz «Om te beginnen heeft het monster van Frankenstein er nooit om gevraagd om ‘geboren’ te worden. Hij is het product van andermans megalomanie – een onverantwoord en bovendien uit de hand gelopen experiment van Victor Frankenstein. Bovendien is hij een monster met een klein hart, en wordt hij pas monsterachtig na te zijn geprovoceerd en misbruikt. Wel, zo was die vrouw ook, en ik voelde me dat monster nadat ze mij slecht had behandeld (grinnikt).»

HUMO Je hebt met Michael Jackson gewerkt. Aan een rocktrack die zijn entourage té rockend vond, heb ik me laten vertellen.

Kravitz «Klopt. Zij zaten in hun King of Pop-trip. Michael kon het niet schelen, he was down with it.»

HUMO In een Amerikaans interview vermeldde je Michaels geweldige gevoel voor humor. Die man ging daar niet op in. Mij lijkt het verhelderend en nieuw: over Michael is ongeveer alles gezegd, maar nooit dat hij grappig was.

Kravitz «Michael was een perfectionist. Ik weet dat dat wordt gezegd, maar het wordt ook pro forma gezegd en omdat het goed staat over artiesten die het in werkelijkheid níét zijn, daarom benadruk ik het nog even. En hij was wel degelijk een workaholic. En hij was gracieus en bescheiden. In ons team was hij de levende legende, niet ik, maar toch zei hij van meet af aan: ‘Wees streng en spaar geen kritiek, en ik doe alles wat je wil.’ Ik heb ook tijd doorgebracht met hem en zijn kinderen, en mijn dochter was erbij. Ik kan je bevestigen: Michael was een geweldige vader. En zijn humor... It was huge! De eerste dagen was het werken, maar daarna ontdooide hij en we got loose. We lachten de hele tijd. Letterlijk. Hoe zou je Richard Pryor omschrijven?»

HUMO Gedurfd? Buiten de lijntjes? Een scherp, sarcastisch observator. Geweldige timing...

Kravitz (grinnikt) «Dat was Michael. Sarcasme. Slapstick. Practical jokes. Zou je niet denken, hè? Wat je vast ook niet weet: hij at als een varken (lacht). Ik bedoel niet: goor en onbeleefd, maar wel: grote hoeveelheden.

»Ik weet nog dat ik het nieuws over zijn dood hoorde aan het eind van een concert, vlak voor ik weer op moest voor de bisnummers. Dat was lastig. Man, het eerste concert dat ik ooit zag, was The Jackson Five in Madison Square Garden, met The Commodores in het voorprogramma.»

Pr-dame «Ga je nog iets over de nieuwe plaat vragen?»

HUMO Nee. Of toch: weten de vrouwen over wie je schrijft, dat deze of gene song over hen gaat?

Kravitz «Nee. Meestal niet. Meestal wacht ik op commentaar. Ik denk dan: ‘She’ll figure it out.’ Maar dat is zelden het geval.»

HUMO Weet de vrouw over wie je ‘She’s a Beast’ schreef, dat die song over haar gaat?

Kravitz «Nee (grijnst). Da’s één van m’n favorieten.»

Pet af voor Petty

HUMO De muziekindustrie is heel competitief, maar noem eens een voorbeeld van genereus gedrag onder muzikanten?

Kravitz «Mijn eerste concerten in Amerika, toen ‘Let Love Rule’ pas uit was, gaf ik als voorprogramma van Tom Petty. Toen gunde de top of the bill de supportact letterlijk nooit een soundcheck. En vaak droeg de ster z’n mixer op om het geluid van de voorgroep stiller te zetten, zodat zelfs een song als een briesende stier amper boven het geroezemoes van het publiek uitkwam. They wanted you to sound like shit, man. Maar Tom Petty was so nice! En ik ben half joods, half zwart, wat niet goed ligt bij zijn publiek. Maar toen de rednecks met hun confederate flags zwaaiden (de vlaggen van de Zuidelijken, die tijdens de Amerikaanse burgeroorlog de slavernij wilden behouden, red.) en gore dingen riepen, tikte hij hen op de vingers – z’n eigen fans! Wat een gentleman! Dat zal ik nooit vergeten. En op mijn ‘Are You Gonna Go My Way’-tournee stemde Robert Plant erin toe om mijn voorprogramma te spelen. Robert Plant! Een legende! Het nadeel was dat ik moest beginnen toen mijn publiek nog ‘Whole Lotta Love’ aan het verteren was. Begin er maar aan. Ik heb zelf het voorprogramma gespeeld van Dylan, Bowie en U2. En zo hoort het.»

Pr-dame «Focus op de nieuwe plaat.»

HUMO The Rolling Stones zijn bezig aan wat, staat bijna zeker vast, hun laatste tournee wordt. Jij bent bevriend met Mick Jagger. Zou je een Stone zijn geworden, als hij het je had gevraagd?

Kravitz (ongemakkelijk, duidelijk nadenkend over het meest tactvolle antwoord) «Eh, ik weet niet of dit de laatste tournee van de Stones is, hoor.»

HUMO Ik begrijp dat je Jagger niet tot het bejaardentehuis wil veroordelen, maar ze touren eens om de vijf jaar en de oudste is nu 75: de drummer, de man met de zwaarste fysieke job...

Kravitz «Could be. Nee, ik denk niet dat ik tot de Stones zou toetreden. Ron Wood, die past nog net, maar ik zou altijd de buitenstaander blijven: van een andere generatie, een andere sensibiliteit, een ander land, een andere cultuur... Ik heb wel vaak met Mick gewerkt. Informeel. Sitting in with the Stones is fun. Ik ben ook een paar keer met hem op reis geweest.»

HUMO Jouw ouders werkten in de entertainmentindustrie, je moeder Roxie was een bekende actrice. In vroege interviews noemde je altijd namen van legendarische muzikanten die bij jullie over de vloer kwamen: Miles Davis, Duke Ellington, Count Basie... Vertel eens iets specifieks dat je je over die tijd herinnert?

Kravitz «Ik was toen nog zeer jong, maar nu je Duke vernoemt, herinner ik me een soundcheck die ik bijwoonde in de Rainbow Room in New York. Het was m’n verjaardag, ik was 5 of 6 jaar. Duke zette me op z’n schoot terwijl hij aan de piano zat en speelde ‘Happy Birthday’ voor me, en nog een paar andere improvisaties. Later die avond speelde hij met z’n saxspeler Tony Gonzalez nog een paar stukken, met de schijnwerpers op mij gericht.»

HUMO Ik zag een geweldig stukje zwart-witfilm over Duke Ellington, waarin hij zegt: ‘Mensen denken altijd dat ik die zware wallen onder m’n ogen heb omdat ik zo hard werk. Not true.’ Suggererend: die wallen zijn het resultaat van een bruisend seksleven.

Kravitz «Ik geloof het (grijnst). Waarmee we terug zijn bij het begin: de eerste track van mijn nieuwe plaat.»

HUMO Om het af te leren dan: heb je ooit de liefde bedreven terwijl jouw muziek speelde?

Kravitz «Absolutely not. Hoe kom je daarbij? Alsof ik zo navelstaarderig ben.»

HUMO Ik bedoel niet dat je ze zelf opzet, maar bijvoorbeeld omdat de radio opstaat en in het heetst van de strijd de deejay met dienst net jouw nieuwe single speelt...

Kravitz «Of zegt: ‘Lenny Kravitz zit waarschijnlijk op dit eigenste moment hard te werken in de opnamestudio.’ Geloof me, die kans is veel groter.»