U2 - Boy / October / War (bonus-cd)
Neen, onze jeugdhelden zijn niet meer wat ze geweest zijn, zo moesten wij onlangs nog vaststellen toen wij een dvd van 'De Kat' in de lader schoven. Het was dan ook met een bang hartje dat wij begonnen te luisteren naar de geremasterde heruitgaves van de drie platen die in onze tienerjaren het vaakst door onze jongenskamer schalden: 'Boy', 'October' en 'War', alledrie van U2, een u misschien niet geheel onbekend Iers groepje dat dit jaar dertig jaar bestaat.
Blijkt de jonge U2 zovele jaren later net als 'De Kat' en zijn kompanen ook alleen maar een stel krukkige superhelden? Omdat wij in deze crisistijden aan de consument denken en deze heruitgaves zowel in een gewone als in een deluxe-editie (met nieuwe liner notes, foto's en bonus-cd's) in de winkel liggen, hebben wij ons antwoord op die vraag Test Aankoop-gewijs netjes opgesplitst.
1) De drie platen zelf. 'Boy' *** (het debuut uit 1980) blijft meer dan aardig overeind, tenminste: voor wie de wel zéér galmende productie van Steve Lillywhite voor lief neemt en zich niet te veel ergert aan het pathos van de jonge Bono. Maar zelfs wie zich daar wél aan stoort, kan ook nu nog moeilijk om de blijvende kracht van anthems als 'I Will Follow', 'Out of Control' of 'The Electric Co.' heen.
De aangenaamste verrassing is ongetwijfeld 'October' ***1/2 (uit 1981), een plaat die destijds als de minste van de drie beschouwd werd, maar die als geheel de tand des tijds het best doorstaan blijkt te hebben. 'Gloria', 'Rejoice' en 'Fire' zijn nog steeds grootse, heroïsche rocksongs, en ook op de meer ingetogen momenten ('Tomorrow', 'October'...) treft de plaat nog altijd doel. Sterk.
En 'War' ***1/2 (uit 1983)? 'Sunday Bloody Sunday', 'Seconds', 'New Year's Day' en 'Like a Song' is ook nu nog een zéér indrukwekkend openingsviertal, en even verderop haalt 'Surrender' datzelfde torenhoge niveau, maar over de rest kan gediscussieerd worden, vinden wij: een zeer sterke U2 dus, maar geen vlekkeloze - die zouden ze pas met 'The Joshua Tree' afleveren.
2) De drie bonus-cd's. Over die bij 'War' (bonus-cd *1/2) kunnen we kort zijn: volstrekt overbodig, met zijn víér verschillende mixen van 'New Year's Day' (dat zijn er dus drie te veel, en twee ervan zijn dan ook nog eens gemaakt door Ferry Corsten, een akelig gladde Hollander die al jarenlang verschrikkelijk op onze zenuwen werkt met zijn johnny & marina-trance), dríé remixen van 'Two Hearts Beat as One', twee rotslechte B-kantjes en - gelukkig! - ook nog twee liveopnames van Werchter 1982.
Ook de bonus-cd bij 'Boy' (bonus-cd **) bestaat met zijn vroege probeersels, matige B-kantjes en wat livemateriaal overwegend uit puin, maar 't is tenminste nog interessant puin voor U2-archeologen: luister bijvoorbeeld naar de oerversies van 'Stories for Boys' en 'Out of Control', of naar stuntelige vroege songs als 'Boy-Girl' of 'Another Day', en vraag u af of ú Bono & co. op basis van dat materiaal een platencontract gegeven had - CBS wees hen af, en we vrezen dat wij hetzelfde gedaan hadden. Ook boeiend: dat vroege materiaal (The Edge was toen 18, Bono 19) vergelijken met wat Rock Rally-groepjes als The Black Box Revelation, Freaky Age of Steak Number Eight op veel jongere leeftijd produceren, en vaststellen dat onze jonge Belgen het er lang niet slecht van afbrengen.
De enige muzikaal interessante bonus-cd zit bij 'October' (bonus-cd ***) . 't Is een plaatje waarop je vooral hoort hoe U2 in goed twee jaar tijd is uitgegroeid van een veelbelovend jong bandje tot de meest opwindende liveact ter wereld. De opnames uit 1981 (in Boston) klinken hier en daar nog wat wankel, maar ze zijn met zoveel vuur en enthousiasme gespeeld dat de groepsleden nét niet ten hemel stegen. Een halfjaar later speelden ze een sterke livesessie voor de BBC; op de opnames van weer enkele maanden later (in Hammersmith Palais) horen we al een geoliede machine, en de lillende liveversie van 'I Will Follow' die ze in mei 1982 opnamen voor Veronica's 'Countdown' is wat ons betreft de definitieve. En daarbovenop: 'A Celebration', de sterke tussentijdse single die de periode tussen 'October' en 'War' moest overbruggen.
3) De hoesteksten. Voor de nieuwe liner notes bij de oude platen moet u het vooral niet doen: gezwollen geleuter van bevriende journalisten over wat voor geniale types Bono & the boys wel niet waren. Neen, dan duizend keer liever de korte maar interessante en geregeld geestige teksten die The Edge bij de bonustracks verzorgde. Zie bijvoorbeeld zijn gortdroge commentaar bij de krakkemikkige vroege singles waarover we het hierboven al hadden - platenfirma CBS zou op basis van die singles beslissen of U2 een volwaardig platencontract waard was: 'On this and other evidence they declined.' Of over 'Endless Deep', het rampzalig slechte B-kantje van 'Sunday Bloody Sunday' waarop bassist Adam Clayton de (nouja) zangpartij voor zijn rekening mocht nemen: 'It features Adam's first and only solo vocal on a U2 record.' Of lees zijn herinneringen aan - voel uw borst zwellen van nationale trots! - de drie legendarische doortochten van de band in Torhout & Werchter. En knijp uzelf in de wang: U2 zo rond de middag op Werchter, vóór The Steve Miller Band: neen, die tijd komt écht nooit meer terug, folks!
De Beste Koop volgens Humo? Laat de zesdubbel belegde U2-boterham over aan collectioneurs die echt álles van de groep in huis willen hebben, beperk u tot 'October'-dubbelaar en de soloversies van 'War' en 'Boy', en probeer the best of the rest ergens op iTunes te scoren. Maar blijf toch vooral van die dvd's van 'De Kat' af.