Uit het oog, niet uit het hart: Vlaamse artiesten herdenken Leonard Cohen

Op dinsdag 7 november is het exact één jaar geleden dat Leonard Cohen zijn famous blue raincoat aan de grote kapstok in the sky hing. Voor Radio 1 een uitstekende reden om aan de vooravond van die verjaardag zeven Vlaamse artiesten (Jasper Steverlinck, Stef Kamil Carlens, Patrick Riguelle, Intergalactic Lovers, Buurman, Dez Mona en WWWater) en één Nederlander (Henk Hofstede van de Nits) de songs van Cohen te laten zingen in de Gentse Capitole.

'Vlaamse artiesten herdenken Leonard Cohen'

Geert Verdickt (Buurman): ‘Film bij de song’

Geert Verdickt «Op de dag dat Cohen stierf, was ik op tournee met Buurman. Ik lag nog in bed toen de telefoon ging: mijn pa. Het was halfacht ’s ochtends en ik wist: er is iets aan de hand, anders belt hij niet op dit uur. Halfacht ’s ochtends is op tournee namelijk synoniem voor ‘in het holst van de nacht’. ‘Leonard Cohen is overleden,’ zei hij, en pas toen besefte ik wat die man voor mij heeft betekend. Ik heb hem leren kennen als kind, via de cassettes die mijn pa opzette in de auto. Ik was een jaar of 9 en ik kende uiteraard nog geen Engels, maar Cohen deed iets met mij. Bij zijn muziek kreeg ik beeld binnen. En het is exact dat wat mij als songschrijver zwaar heeft beïnvloed. Als ik een song schrijf, is die pas geslaagd als ik er de film bij zie. Een verlangen dat is geboren op de achterbank van de rode Toyota Corolla van mijn pa.

»We zijn in mijn jeugd ook vaak met het gezin naar Amerika en Canada geweest – niet met de Toyota, met het vliegtuig – en ook daarbij vormt Cohen de soundtrack. Ik herinner me ritten from coast to coast met ‘Famous Blue Raincoat’ van Jennifer Warnes op endless repeat. Warnes was de backingzangeres van Cohen, en in 1987 heeft ze een plaat uitgebracht met allemaal songs van hem. Een plaat die voor mij deel uitmaakt van één en dezelfde film.

»’t Is moeilijk uit te leggen wat hem zo goed maakt. Zoals bij alles wat ik goed vind, gaat het over wat er niet geschreven staat, wat niet gezongen wordt. Het gaat om wat er tussen de lijnen gebeurt, de combinatie van alles. Iets ongrijpbaars, iets wat ik niet snap, en ook niet wil begrijpen. Bij Cohen lijkt het allemaal supersimpel, maar als je het gaat ontleden, blijkt het ongelofelijk geniaal in elkaar te zitten. Neem ‘Hallelujah’: daarin beschrijft hij in de tekst bijna de muziek die eronder zit. Hij geeft zelfs de akkoordenwissels mee! Maar dan zingt hij het, en gaat het door merg en been.

»Als ik echt een favoriete song moet kiezen, dan is ‘Take This Waltz’ mij wellicht het dierbaarst. Omdat het mij terugflitst naar het begin, naar de achterbank van de Toyota. Toen we in 2015 met Buurman de centrale gast waren op de Nekka-Nacht, heb ik er als afsluiter een vertaling van gebracht, alleen op mijn akoestische gitaar. Een intense stilte in de zaal, gevolgd door een staande ovatie. Kippenvel. Een moment dat ik nooit zal vergeten.»

Lara Chedraoui (Intergalactic Lovers): ‘Om op te eten’

Lara Chedraoui «Toen ik het nieuws van zijn dood hoorde, dacht ik hetzelfde als bij Bowie: ik denk niet dat die mens iets heeft gemist in zijn leven. Volop geproefd van alle lusten en geneugten. Hij heeft gedaan wat hij graag deed, geëxperimenteerd met alles: op zijn sterfbed heeft hij vast nergens spijt van gehad. Mensen die doen waar ze in geloven, daar ben ik fan van.

»Ik heb hem leren kennen bij de scouts, rond het kampvuur. Ik weet het niet meer zeker, maar het eerste wat ik van hem hoorde, zal wel ‘Hallelujah’ geweest zijn. Pas toen ik een jaar of 20 was, heb ik mijn eerste plaat van hem gekocht, een best of. En daarna de rest. Mijn favoriet? Ik ben vreselijk slecht in titels. Een hoes met een zwart-witfoto. Hij ziet er ongelofelijk om op te eten uit, met een sigaret in zijn mond. Echt een heel mooie jongen. Zijn mooiste song vind ik ‘Dance Me to the End of Love’. Eén van de drie songs die ik ga brengen voor Radio 1. De andere kan ik niet verklappen omdat ik de titels vergeten ben (lacht).

»Ik heb net als Cohen trouwens een tijdje in een klooster gezeten, tijdens mijn rechtenstudie. Ook toen al had ik de aandachtsspanne van een vlieg, en mijn moeder vond het een goed idee om in het klooster te gaan studeren. Twee blokperiodes lang heb ik tussen de nonnetjes gezeten. Ik was twee keer gezakt (lacht). Maar het was wel een leuke ervaring.

»Dat gezegd zijnde, moeten we dringend gaan repeteren voor die Radio 1-sessie. We zitten midden in een tournee, en het Cohen-concert valt tussen twee optredens in Duitsland. We wilden absoluut meedoen omdat we allemaal grote fans zijn, maar we waren even vergeten hoe hectisch een tournee kan zijn. Soit, een paar oefensessies na de soundcheck dan maar. In de kleedkamer, of alleszins ergens waar niemand ons kan horen.»

Patrick Riguelle (DE LAATSTE SHOWBAND): ‘Grappige mens, intrieste muziek’

Patrick Riguelle «Op die Radio 1-sessie gaan we met De Laatste Showband de meeste artiesten begeleiden, en zelf ga ik ook drie songs zingen. Maar je vindt grotere Leonard Cohen-fans dan ik. Geen kwaad woord over de brave man, en nu ik zijn werk heb moeten ontleden, merk ik hoe fantastisch die songs zijn. Er is geen speld tussen te krijgen. Je valt bij wijze van spreken over de ene mooie zin na de andere. Héél fijn om te spelen en te zingen. Maar ’t is zijn stem die mij wat tegenzit. Ik heb altijd het gevoel dat hij zich een beetje aan het vervelen is omdat hij moet zingen, omdat dat meer opbrengt dan boeken schrijven, of poëzie. Hij heeft daar zelf in interviews trouwens nooit flauw over gedaan. Zijn eerste platen vind ik veel meer te pruimen, maar vanaf de jaren 80 denk ik: ‘Goddammit, man, koop eens iets anders dan een Yamaha DX-7, of zoek eens een andere klank.’ Ik weet dat je over Cohen niks verkeerds mag zeggen, maar ik zal voor mijn uitspraken gelukkig nooit fysiek bedreigd worden: Leonard Cohen-fans slaan niet (lacht).

»Ik vind hem wel een supergrappige vent. Interviews met hem heb ik altijd graag gezien en gelezen. Ken je dat verhaal over Phil Spector, met wie hij ‘Death of a Ladies’ Man’ heeft opgenomen? Op een bepaald moment heeft Spector hem in de studio blijkbaar bedreigd met een pistool, en gezegd: ‘I love you, Leonard.’ Waarop Cohen: ‘I hope so, Phil.’ Hi-la-risch! Dat is Woody Allen, hè? Waarom maakt zo’n grappige mens zo’n intrieste muziek? Chris Peeters, die de partituren aan het uitschrijven is voor de Radio 1-sessie, stuurde mij gisteren een mail: ‘De Xanax is op, ik ga morgen voortdoen.’ (lacht) Met andere woorden, Leonard Cohen: grappige mens, geweldige songschrijver, maar een ouwe zagevent als hij zijn songs zelf zingt. Zijn beste plaat vind ik ‘I’m Your Fan: The Songs of Leonard Cohen’, met daarop een fantastische versie van ‘Hey, That’s No Way to Say Goodbye’ door Ian McCulloch, ‘So Long, Marianne’ door James en ‘Don’t Go Home with Your Hard-On’ door David McComb van The Triffids. En Nick Cave met ‘Tower of Song’! Ook heel goed: ‘Famous Blue Raincoat’ van Jennifer Warnes.

»Met zijn romans heb ik net hetzelfde, ik heb er twee gelezen: ‘Beautiful Losers’ en ‘The Favourite Game’. Heel goeie romans, de ene prachtzin na de andere, metaforen aan de lopende band, maar op het einde vroeg ik mij af: wat heb ik nu eigenlijk gelezen? Hoe schoon het allemaal ook is, ik heb er weinig aan. Hetzelfde geldt trouwens voor ‘Tarantula’ van Dylan en ‘And the Ass Saw the Angel’ van Cave. Maar we gaan het met veel plezier doen, daar in Gent, want zoals ik al zei: heel fijne songs om zelf te spelen.»

undefined

Radio 1 Cohen-sessie, op maandag 6 november in de Capitole in Gent.