Uitermate geschikt voor strandhanddoeken: vakantieboeken!

Ik ga op vakantie en ik neem mee: een snorkel, 15 gram heroïne en enige leesboeken. Valt uw stapel vakantielectuur voorlopig mager uit? Geen nood: vanaf deze week komt een royale stoet liefhebbers van het gegoede woord op deze plek melden welke boeken u deze zomer absoluut gelezen moet hebben.

Joris Luyendijk (Journalist): 'De afkickfase'

Joris Luyendijk «Waar ik deze zomer op vakantie ga, moet geheim blijven, maar ik neem zeker Johan Huizinga’s ‘Herfsttij der middeleeuwen’ mee. Het is mij ooit aangeraden door mijn – nochtans Oostenrijkse – scriptiebegeleider, als het enige boek dat hij in zijn leven twee keer had gelezen. Het zoomt in op de 14de en de 15de eeuw en is hard werken, wegens uit 1919. Het Nederlands is vrij verouderd: ik moet veel opzoeken, maar ik geniet ervan. Als ik dan nog puf heb, pak ik ‘De beste plek ter wereld’ erbij, van antropologe Roanne van Voorst, die lange tijd in een sloppenwijk in Jakarta woonde en daarover een veelgeprezen boek heeft geschreven.»

HUMO Hebt u ook fictie op uw stapel liggen?

Luyendijk «‘Schrijver’, deel vijf van Knausgårds ‘Mijn strijd’. Die boeken kan ik alleen in de vakantie lezen: er gebeurt niks en alleen op vakantie ervaar ik dat als een voordeel. Van mijn favoriete politieromanauteur Fred Vargas heb ik helaas alles al uit, daarom ga ik nu ‘Humeur noire à Venise’ lezen, een historische policier van Olivier Barde-Cabuçon.»

HUMO U kiest niet noodzakelijk voor lichter materiaal tijdens de vakantie?

Luyendijk «Ik vind ‘lichtere’ dingen vaak zo saai. Een beetje als McDonald’s. Dat ik daar niet eet, is niet omdat ik dat niet mag van mezelf, maar omdat ik het daar niet te vreten vind en ik er achteraf zo’n smerige smaak van in m’n mond krijg.»

HUMO Er ligt niets uit de financiële sector op de stapel: wellicht is dat niet toevallig?

Luyendijk «Nee, ik zit nog in de afkickfase.»

HUMO Waar leest u graag tijdens de vakantie?

Luyendijk «Maakt eigenlijk niet uit, zolang het maar stil is. Daarbij is het belangrijk om je mobiele telefoon en computer niet alleen uit te zetten, maar ook thuis te laten. Alleen dan kom je ervan los. Anders blijft ergens in je onderbewuste de optie bestaan: zal ik even checken? Het duurt een paar dagen voor je aan dat ICT-vrije bestaan gewend bent, maar daarna is het zó heerlijk. En je beseft: deze rust was vroeger normaal.»

HUMO Gaat u tijdens de vakantie op zoek naar Nederlandse kranten? Ik herinner mij dat nog uit de prehistorie: de milde verrukking wanneer je in een krantenkiosk plots iets leesbaars vond.

Luyendijk «Ik ga op zoek naar Die Zeit. Sinds ik in Londen woon, mis ik het continentale perspectief zo erg dat ik mijn Duits heb opgefrist en mij wekelijks laaf aan veel te lange stukken waarin ik niet als een oppervlakkige lapzwans word aangesproken. Dat is meteen ook het antwoord op de vraag of ik verder nog op zoek ga naar Nederlandse kranten. Quod non, dedju!»

HUMO Is er een ultiem vakantieboek dat u iedereen zou aanraden?

Luyendijk «Mag ik antwoorden dat ik iedere zin waarin het woord ‘ultiem’ voorkomt, direct uit mijn geheugen wis? Alleen de dood is ultiem, en wat ik op een bepaalde leeftijd een heel goed boek vond, beschouw ik nu misschien wel als puin. Maar goed, ik snap de intentie, en dan zeg ik: de Patrick Melrose-romans van Edward St Aubyn.» (tp)

Zuhal Demir (N-Va-politica)

Zuhal Demir «Ik ga dit jaar naar de Provence: we hebben een gezellig huisje gehuurd in het midden van de natuur. Ik ga rusten, lekker eten en een goed glas wijn drinken. Af en toe bezoeken we de markt of een dorpje, misschien zelfs Avignon.»

HUMO Geen avontuurlijke keuze

Demir «Nee. Maar daar ga ik me niet schuldig over voelen: het is een druk jaar geweest. Ik heb het verdiend om te chillen en te relaxen.»

HUMO Bevorderlijk voor het chillen en relaxen: een stapel boeken.

Demir «Ja. Ik stel vast dat ik altijd te veel boeken meeneem: ik krijg ze nooit uitgelezen. Ik ga me dit jaar beperken tot vier stuks. Als ik er drie kan lezen, zal ik blij zijn. Vroeger nam ik er altijd acht of negen mee: een heel gesleur.

»Bovenaan op mijn lijst staat ‘Het smelt’ van Lize Spit. Dat wil ik zeker gelezen hebben, omdat ik er al zoveel goeds over heb gehoord. Ik wil weten of het boek de hype waard is. Al mijn vriendinnen hebben het in een weekend uitgelezen. Het is ook nog eens geschreven door een jonge vrouw: mooi meegenomen.

»Verder neem ik ‘Onderworpen’ van Michel Houellebecq mee, over de Franse presidentsverkiezingen van 2022 die gewonnen worden door een moslimkandidaat. Een beetje surreëel: dat kan ik wel appreciëren.»

HUMO Nog een laatste titel?

Demir «Dan twijfel ik tussen twee boeken. Hm... Doe maar ‘Sprakeloos’ van Tom Lanoye, omdat mijn moeder zelf een beroerte heeft gehad en daarna niet meer kon spreken. Lanoye beschrijft de revalidatie van zijn moeder, ik denk dat ik heel wat zal herkennen. En als hij iets goed kan, dan is het wel schrijven. (snel) Maar dan ga ik toch nog snel een vierde boek...»

HUMO Dat was niet de afspraak.

Demir (onverstoorbaar) «...noemen en dat is ‘Een unie van het eigen’ van mijn collega Joachim Pohlmann (speechschrijver van Bart De Wever, red.) Maar ik zal wellicht maar tijd hebben voor drie boeken: ik twijfel tussen die laatste twee.»

HUMO Ik zou voor Lanoye gaan: op basis van de recensies lijkt een grote literatuurprijs niet weggelegd voor Pohlmann.

Demir «Nee? Joël De Ceulaer was toch héél positief? Ik heb maar één negatieve recensie gelezen, van een Nederlandse journalist dan nog. Daar laat ik me niet door tegenhouden.»

HUMO Uw lijstje bestaat voor de volle 100 procent uit fictie.

Demir «Zeker als ik op vakantie ben, wil ik me laten meeslepen door een verhaal. Een goeie roman kan mij afsnijden van mijn eigen wereld, en dat heb ik graag. Dat is bijna een fysieke ervaring. Ik had dat ook met ‘Massa’ van Joost Vandecasteele. Ik moest mezelf soms intomen, ik werd zo meegesleurd dat ik heelder zinnen oversloeg. Maar dat heb ik dus graag: meegezogen worden. Daarom kies ik voor fictie, al kan ik ook van een goeie biografie genieten. Ik heb die van Hillary Clinton gelezen, bijvoorbeeld. En natuurlijk supporter ik voor haar: ik hoop voor Amerika en de wereld dat zij de verkiezingen wint.»

HUMO U zou de rust van de Provence ook te baat kunnen nemen voor vakliteratuur. ‘Kapitaal in de 21ste eeuw’ van Thomas Piketty, bijvoorbeeld.

Demir «Jaaaa! Ik heb dat boek met Kerstmis cadeau gekregen van een goeie vriend. Ik ben erin begonnen, maar ik ben niet verder geraakt dan de eerste twintig bladzijden. Het leest natuurlijk niet zo vlot weg.»

Wouter Deprez (Komiek)

Wouter Deprez «Ik kijk vooral uit naar ‘A Sting in the Tale’ van Dave Goulson, een bioloog die vertelt over het leven van hommels en de geschiedenis van de bijenkweek. De twee hoofdstukken die ik al heb gelezen, waren veelbelovend. Ook de Duitse bestseller ‘Het verborgen leven van bomen’ van Peter Wohlleben ligt klaar. Het gaat over bosbeheer en de manier waarop bomen samenwerken om te overleven. Op een intelligente manier bestrijdt Wohlleben enkele vastgeroeste ideeën en clichés uit het bosbeheer, en tegelijk houdt hij de maatschappij een spiegel voor. Hij beschrijft bijvoorbeeld hoe gezonde bomen de zieke exemplaren ondersteunen via een ondergronds wortel- en schimmelnetwerk. Een zogezegd dode boom kan dankzij de hulp van zijn buren na tientallen jaren plots beginnen te schieten. Ons uitdunningsbeleid houdt dus geen steek. Bomen regelen onder elkaar wel welke blijft bestaan en welke niet.»

HUMO Is die belangstelling voor groene literatuur een gevolg van uw veldslag tegen minister Schauvliege over de kap van het Essersbos?

Deprez «Ik ben al langer geïnteresseerd in bosbeheer, maar mijn strijd met de minister heeft die interesse alleen maar aangewakkerd. Ook bijen boeien mij al jaren. Ik heb zelf enkele kasten staan en kan ervan genieten om met onze groep van liefhebbers uitgebreid te discussiëren over de zwermen.»

HUMO Leest u enkel non-fictie?

Deprez «Ik lees ook graag kortverhalen. Ik verwacht veel van de bundel ‘Lying Under the Apple Tree’ van Alice Munro. Haar personages zitten vaak gevangen in zichzelf, maar tegelijk beschrijft ze die zo intens dat je hen moeiteloos gelooft. Ik knap snel af op romans waarin het personage een constructie is van de auteur om zijn eigen visie weer te geven. Bij Munro krijg je alleen maar schijfjes van het waarachtige leven toegediend.

»Het kortverhaal leunt qua opbouw trouwens sterk aan bij comedy. In mijn routine werk ik ook één situatie of redenering volledig uit. Daarbij mag je de aandacht van het publiek geen seconde laten ontsnappen.»

HUMO Gaat een comedian van nature op zoek naar humoristische literatuur?

Deprez «Een klassieker die ik regelmatig herlees, is ‘Gedundrukt’ van Simon Carmiggelt. Zijn mix van weemoed en humor is na al die jaren nog altijd puur genieten. Ik hou erg van die combinatie, zeker als ze ook stilistisch superieur is. Ook de verhalen van de oude Rus Isaak Babel baden in diezelfde stijl, al is de werkelijkheid die hij beschrijft een stuk wreder.

»De Nederlandse schrijver A.L. Snijders schrijft ZKV’s, Zeer Korte verhalen. Ik hou enorm van de vrijheid in zijn werk en de vleugjes taoïsme en boeddhisme die hij door zijn stukjes weeft. Vaak is hij relativerend over zijn eigen emoties. Enkele pagina’s verder is hij dan weer erg kwaad en neemt hij zijn gevoelens au sérieux. Dat genereert een sterk komisch effect dat tegelijk heel zachtmoedig is. Ik zag hem voor het eerst tijdens het boekenprogramma ‘Uitgelezen’ in de Vooruit. Ik had nog nooit van hem gehoord en vertelde hem na afloop, bij wijze van compliment, dat hij goed bezig was. Later kwam ik te weten dat hij al dertig jaar schrijft. Die man dacht wellicht: ‘Wat komt die snotneus mij vertellen?’ Achteraf voelde ik me zo heerlijk beschaamd! En was ik ook belachelijk ongerust om later een Zeer Kort Verhaal van hem te lezen waarin ik als pretentieuze snotneus figureerde.» (tvs)