Uitspraak proces-Reuzegom: praeses Zaadje, schachtentemmer Janker en alle andere beklaagden krijgen werkstraffen tot 300 uur

Vierenhalf jaar na de tragische dood van Sanda Dia (20) deed het Antwerpse hof van beroep vanmiddag uitspraak over de achttien voormalige clubleden van de Antwerps-Leuvense studentenclub Reuzegom. Alle 18 kregen ze een werkstraf opgelegd tussen 225 en 300 uur. Alle Reuzegommers moeten aan Ousmane Dia, Sanda’s vader, een schadevergoeding van 15.000 euro betalen, aan zijn broer 8.000 euro. De vrienden van Sanda Dia krijgen ook 1 euro morele schadevergoeding

Om 11 uur werd de zitting geopend, zeven Reuzegommers zijn persoonlijk naar het hof van beroep gekomen om hun straf aan te horen.

De Reuzegommers gaan vrijuit voor het zwaarste deel van de aanklacht, het toedienen van de schadelijke stoffen. Voor de andere aanklachten (onopzettelijke doding, mensonterende behandeling en inbreuken op de dierenwelzijnswet) worden er werkstraffen tot 300 uur opgelegd.

Volgens Persrechter Els De Brauwer zijn de beschuldigden vrijgesproken voor het toedienen van giftige stoffen omdat ‘visssaus op zich geen schadelijke stof is’. Ook zijn ze niet veroordeeld voor schuldig verzuim: ‘De verdachten hebben Sanda Dia uit de put gehaald en verwarmd. Er is nooit bewust hulp geweigerd. Het hof heeft vastgesteld dat de doodsoorzaak een overdosis zout was. Alle schachten werden opgehitst. Iedereen was aanwezig. Het hof heeft een verregaande onvoorzichtigheid vastgesteld.’

‘Het hof acht hen wel schuldig aan mensonterende behandeling. Het hof heeft de feiten als ernstig gekwalificeerd. De verdachten hebben zich blind gestaard op hoe het allemaal straffer en sterker moest.’

Janker

Werkstraf van 300 uur

A.G. (23), destijds tweedejaars handelsingenieur, wordt gezien als hoofdverdachte. Hij kondigde in zijn speech tot verkiezing als ‘schachtentemmer’ aan: ‘Ik wil er een echt brut jaar van maken.’ Hij verwees daarin naar ‘onze goede Duitse vriend Hitler’.

Het strafdossier laat zien dat Janker die avond als eerste in de gaten kreeg dat het fout ging met Sanda Dia. Hij verklaarde aan de politie: ‘Omstreeks 19 uur zag ik dat het reactievermogen van Sanda achteruitging.’ Dit wordt een van de kernvragen op het proces: hoe kan het dat er daarna meer dan anderhalf uur is getalmd?

Janker werd op het proces bijgestaan door advocaat Eric Boon.

Zaadje

Werkstraf van 300 uur

J.J. (25) was preses bij Reuzegom en volgens de hiërarchie de eerste verantwoordelijke. Zaadje, ooit gitarist-songwriter bij twee Antwerpse bandjes, komt in het strafdossier naar voren als een wat stuntelige figuur met veel meer talent voor muziek dan organisatie of verbale communicatie. In zijn eerste verhoor laat hij de politie optekenen: ‘Voor de doop is een soort draaiboek opgesteld. Deze doop wordt al zeker een zevental jaar zo gedaan. Het is nog nooit misgelopen.’

Het geheime draaiboek wordt aan het eind van elk academiejaar doorgegeven van preses tot preses. Het beschrijft hoe de schachten na eerst in Leuven een zware alcoholintoxicatie te hebben ondergaan in Vorselaar een put moeten graven en daarin worden blootgesteld aan ‘spellekes, papkes, emmerkes’. Daarvoor zijn de Reuzegommers pikante sauzen, ansjovis en een jerrycan Thaise vissaus van 4,5 liter gaan kopen. Volgens het draaiboek wachtten de drie schachten die avond nog een ‘fake einde’ en zou het ritueel doorgaan tot 5 uur ’s ochtends. Met verplichte consumptie van een levende muis op een toast, een met wormen gevulde paprika en een bord sprinkhanen.

Zaadje was met Rafiki, Igean en Strontvlieg aanwezig in de rechtszaal toen wetsdokter Werner Jacobs er in oktober uitlegde dat de Sanda Dia toegediende hoeveelheid visolie gelijk stond met 4 liter zeewater en hij bij een tot 28 graden gezakte lichaamstemperatuur al rond zevenen geen kans op overleven meer had. Zijn advocaat Louis De Groote probeerde een deel van de verantwoordelijkheden te leggen bij oudere ex-Reuzegommers, bedenkers van het draaiboek. Een dertigtal onder hen - allemaal succesvolle zakenlui - volgden de doop in een WhatsApp-groep en het lijkt erop dat Zaadje vooral indruk wou maken op hen.

Strontvlieg

Werkstraf van 300 uur

L.L. (23) wordt genoemd als degene die het hardst tekeer ging tegen de drie schachten. In een verhoor legde de rechtenstudent uit hoe zijn eigen doop, een jaar eerder, had ervaren: ‘Ik had het daar psychologisch heel moeilijk mee, maar op het einde van het jaar waren mijn ergste doopmeesters mijn beste vrienden.’

Daags na de fatale doop mikte Strontvlieg in de tuin van zijn ouders zijn iPhone in een vijver om al zijn filmpjes daarvan te vernietigen. Strontvlieg werd bijgestaan door Walter Damen.

Rustdag

Werkstraf van 225 uur

B.L. (27), destijds laatstejaars bedrijfsmanagement-marketing, was preses in 2017-2018 en had daardoor het meeste gezag. Volgens Reuzegommer Wally was het vooral hij die zich verzette tegen de overbrenging van Sanda Dia naar het ziekenhuis. Toen bleek dat die een hartstilstand had gekregen, begon ook Rustdag filmpjes te wissen. Rustdag was aanwezig op de meeste eerdere rechtszittingen, met zijn advocaat Frederic Thiebaut.

Ketter

Werkstraf van 200 uur

Voor geen van de achttien kan het proces zulke zware gevolgen hebben als voor M.P. (26), die kort na de doop afstudeerde en arts werd. Hij kan geschorst worden door de Orde van Geneesheren. Ketter kwam pas laat opdagen in Vorselaar. Toen hij zag hoe slecht het ging met Sanda Dia riep Ketter naar eigen zeggen naar de anderen: ‘Stop met lanterfanten en vertrek!’

Zelf stapte Ketter niet mee in de auto die de jongen naar het ziekenhuis zou brengen. Meer nog, een van de andere Reuzegommers noemde hem als iemand die het meest bezwaar tegen overbrenging maakte. ‘M.P. is op straat gaan staan en heeft zijn ouders gebeld.’

Flodder

Werkstraf van 250 uur

J.S. (25), afgestudeerd als handelsingenieur, hield zich vooral bezig met het deel waarin de schachten werden verplicht een stuk muis door te slikken: ‘Ik heb een muis genomen en in de blender gestoken.’ Ook hij wordt door de anderen genoemd als tegenstander van medische hulp.

Flodder is de zoon van een Antwerpse magistrate, reden waarom het onderzoek begin 2019 werd overgeheveld van het parket van Turnhout naar dat van Hasselt. De magistrate lijkt goed op de hoogte te zijn geweest van hoe hard het eraan toe kon gaan op de doop, en hoe die tot laat in de nacht zou doorgaan. Toen Sanda Dia om 1.16 uur in het UZA lag te vechten voor zijn leven, stuurde ze een berichtje naar haar zoon: “Wees voorzichtig en wees niet te hard voor de schachten met dit weer!”

Flodder had John Maes als advocaat.

Placebo

Werkstraf van 225 uur

J.D.V. (25), afgestudeerd als econoom, was in 2016 een van Jankers voorgangers als ‘schachtentemmer’. Janker prees hem in zijn speech als een van de ‘temmers die hun sporen hebben achtergelaten’. In het programmaboekje waarmee Reuzegom zich begin 2018 op een gala-avond presenteerde aan ouders, sponsors en ex-leden werd Placebo geprezen als ‘veelvuldige bajesklant’.

Shrek

Werkstraf van 250 uur

T.G. (25) is handelsingenieur. Hij was in 2017 schachtentemmer en werd ook door Janker geroemd. Ook hij zou zich hebben verzet tegen medische hulp voor Sanda Dia.

Kletsmajoor

Werkstraf van 250 uur

Economiestudent M.G. (24), broer van Shrek, vertelde de speurders over het ritueel: ‘De essentie is dat de schachten nat zijn, ze moeten volledig onder water zijn geweest zodat ze het nadien kouder krijgen.’

Op de iPhone 5S van Kletsmajoor trof de politie een filmpje aan waarin tijdens een nachtje stappen een Afrikaanse bedelaar wordt bestolen van zijn pet, zingend: ‘Handjes kappen, de Congo is van ons!’ Kletsmajoor zag zich verbannen door de KU Leuven. Volgens zijn Facebook-profiel is hij vandaag model. Net als Shrek wordt hij bijgestaan door Jan De Man.

Igean

Werkstraf van 225 uur

J.V. (21), student handelsingenieur, beweert dat hij degene was die als eerste voorstelde om Sanda Dia uit de put te halen en op te warmen. In het strafdossier wordt Igean net als Placebo door een ex-kandidaat-schacht beschuldigd van fysiek geweld. Het galaboekje noemde hem ‘zonder twijfel de grootsten alcoholieker van den hoop’. Igean wordt bijgestaan door Christian Clement.

Randi

Werkstraf van 250 uur

Advocatenzoon en rechtenstudent W.P. (23) was op de dag van het ritueel vooral onderweg, om vlees te gaan kopen voor een barbecue die niet zou doorgaan - eerst bij gebrek aan stroom, en uiteindelijk vanwege Sanda Dia. In door de speurders teruggevonden documenten zit een takenpakket tijdens zijn eigen doop in 2016: ‘2 wijven afkarren, snapchat als bewijs’. In een verklaring aan de politie beaamde Randi dat hij een meisje moest verplichten tot een blowjob en daar een filmpje van doorsturen naar de oudere clubleden.

Rafiki

Werkstraf van 250 uur

Z.B. (25), rechtenstudent, was tot Sanda Dia het enige niet-witte clublid. Zijn voornaamste bijdrage, na het drama, was het helpen poetsen van het in een chat als ‘ranzig’ omschreven kot van Sanda Dia.

Remorke

Werkstraf van 250 uur

S.P. (24), handelsingenieur, ging op de dag van de doop met Kletsmajoor ongedierte kopen bij Anaconda Reptiles en Zowiezoo in Kontich. ‘Ik zelf heb er geen genot in om anderen te zien afzien’, verklaarde hij. ‘Ik heb mij zo afzijdig mogelijk gehouden.’ Remorke had Joris Van Cauter als advocaat.

Paterberg

Werkstraf van 250 uur

Q.W. (25), afgestudeerd als econoom, lijkt tijdens de doop een figurant te zijn geweest. In een verhoor vertelde hij: ‘Vorig jaar tijdens mijn doop heb ik dit ook meegemaakt. Als ik de geur van visolie ruik, krijg ik opnieuw braakneigingen.’ Hij werd bijgestaan door Jorgen Van Laer.

Wally

Werkstraf van 250 uur

P.O. (23), handelsingenieur, ijverde als ‘dooppeter’ van Sanda Dia het hardst voor medische bijstand, maar schikte zich net als nagenoeg alle anderen naar de hiërarchie van de club. Hij werd bijgestaan door Johan Platteau.

Protput

Werkstraf van 250 uur

Ook burgerlijk ingenieur B.P. (25) lijkt vooral toeschouwer te zijn geweest. ‘Hij is van alle verdachten het meest getekend door wat daar is gebeurd’, zegt zijn advocaat Bart Herman. ‘Hij kende Sanda ook vrij goed.’

Pronker

Werkstraf van 300 uur

Het buitenbeentje. Doordat de barbecue niet wou lukken, werd de inmiddels als jurist afgestudeerde V.K. (24) met Sondage en een achttienvoudige bestelling naar een frituur gestuurd. Om 20.36 uur kreeg hij telefoon van Zaadje, over Sanda Dia. Pronker reed terug naar de blokhut en maakte in enkele minuten een einde aan de discussie. Hij greep de autosleutels van Strontvlieg, kroop achter het stuur van die BMW en vertrok naar het ziekenhuis, met naast hem Zaadje en op de achterbank Janker en Sanda Dia.

Om 20.57 uur deed hij Zaadje de 112 bellen. Om 21.04 reed de BMW voorbij een ANPR-camera in Zoersel, wat betekent dat Pronker moet hebben gereden als een gek. Onderweg wist hij Zaadje ervan te overtuigen om de twee in de put achtergebleven schachten naar het ziekenhuis te laten overbrengen. Pronker werd bijgestaan door Pascal Nelissen Grade.

Sondage

Werkstraf van 250 uur

A.V. (24), handelsingenieur, bracht later die avond de twee andere schachten naar het ziekenhuis. Tom De Meester was zijn advocaat.

_(DM)