Vader worden na je vijftigste: ‘Als kind moest ik al rekening houden met de dutjes die papa nodig had’

Herman Brusselmans is op zijn 65e voor het eerst papa geworden van een zoontje. Een ‘oudere’ vader hebben of zijn, hoe is dat? ‘Spelen met de blokken, daar voelde ik mij toch wat te oud voor.’

‘Mijn vader was 55 toen ik geboren ben, en mijn mama 24. Een leeftijdsverschil van 31 jaar dus, dat was in die tijd redelijk hallucinant. Dat kwam niet voor in de gemeente, en misschien zelfs niet in de provincie. Ik ben blij dat Herman Brusselmans het record nu scherper stelt, en het meer aanvaard maakt.’

Journalist en schrijver Jean-Paul Mulders is intussen zelf 54 jaar, en vader van twee dochters van tien en zestien jaar. De ‘traditie’ van op latere leeftijd papa worden, zet hij naar eigen zeggen met veel plezier voort. ‘Dat was niet bewust, maar het is nu eenmaal zo gegaan. Mijn grootvader was ook al ouder toen hij mijn vader kreeg. Met twee generaties hebben wij een hele eeuw overbrugd. Ik ben niet iemand die houdt van statistiek, eerder van wonders. Door zo’n ongebruikelijke situatie als de onze ervaar je meer hoe verwonderlijk het leven kan zijn.’

Volgens de recentste cijfers van Statbel is vader worden op latere leeftijd inderdaad nog redelijk uitzonderlijk. Van de 113.739 geboorten in 2020, waren er 2.314 gevallen waarbij de vader of co-ouder vijftig jaar of ouder was. Twee procent van alle geboortes in België, dus.

Geen verkleinwoorden

Omdat het al bij al een unieke situatie blijft, brengt dat ook wel wat vooroordelen met zich mee, vertelt fotograaf Michiel Hendryckx (72), die op zijn 55ste vader werd van zoontje Louis. ‘Toen hij klein was en ik hem van school ging halen, riepen zijn vriendjes soms op de speelplaats: ‘je opa is daar!’ En hij riep dan, met veel humor, terug: ‘neen, dat is mijn papa’. Hij was natuurlijk niet blind voor die situatie, maar hij leek dat ook niet erg te vinden. Ik heb zelfs eerder het gevoel dat hij er fier op is.’

‘Natuurlijk waren er in het begin ook wel wat problemen’, zegt Hendryckx. ‘Spelen met blokken en zo, daar voelde ik mij toch wat te oud voor. En ik zei dat ook eerlijk tegen hem. In het begin was hij ook een beetje bang van mij, omdat ik streng was. Ik woon in een huis dat lijkt op een brocantewinkel. Hij mocht dingen vastpakken, maar dan moest hij dat wel eerst vragen.’

Al heeft Hendryckx absoluut geen spijt van zijn beslissing: ‘Ik ben ongelooflijk gelukkig met mijn zoon, en denk dat ik een veel betere vader ben door mijn leeftijd. Toen ik jong was, dacht ik alleen maar aan mijn carrière. Nu heb ik bijvoorbeeld tijd om met hem naar musea te gaan. En juist omdat ik altijd als een volwaardig iemand tegen hem gesproken heb - ik heb een hekel aan verkleinwoorden - had hij ook al vanaf jonge leeftijd een rijke woordenschat. Onze relatie is pas echt beginnen openbloeien vanaf dat we diepere gesprekken konden voeren met elkaar.’

Die discussies voerde Jean-Paul Mulders ook met zijn vader: ‘Ik herinner mij dat hij op een bepaald moment op een tarzanachtige manier met een rubberen mes achter mij aan zat, en dat ik dat overdreven vond. Ik was zelf misschien zeven of acht en dacht: goh, dat is nu niet jouw rol. Hij moest de kalme figuur zijn. Daar heb ik ook supergoede herinneringen aan: lange, filosofische gesprekken over de bewapeningswedloop, leven na de dood, buitenaards leven.’

Ook Anna-Livia (24) vindt dat een oudere vader hebben voordelen met zich meebrengt. Haar vader was 60 toen ze op de wereld kwam. ‘Ik heb bijna niet anders geweten dan dat hij op pensioen was. Dus je hebt van kinds af aan iemand die altijd beschikbaar is. Hij heeft mij heel vaak overal naartoe gevoerd, ik kon altijd op hem rekenen. Ik zag ook bij vrienden dat hun ouders, die beiden voltijds werkten, soms vervreemdden van elkaar. Mijn ouders hadden al een plaatsje in de wereld en maatschappij. Ze wisten wie ze waren, en wat ze deden. Dat gaf mij wel een soort rust.’

‘Maar ik ga geen reclamepraatje maken voor ‘oud’ vader worden’, vervolgt ze. ‘Want aan de andere kant groei je ook wel op met een onveilig gevoel. Mensen wijzen je constant op de leeftijd van je vader, waardoor je al snel beseft dat het leven eindig is. Een gezonde, jonge veertiger als vader: dat heb ik nooit gekend. Als ik een oproep van een onbekend nummer krijg, denk ik meteen dat er iets met mijn vader is. Mijn vader is nu 85, en ik denk vaak van: wauw, we zijn al tot hier geraakt.’

Niets gemist

Voor de vader van Ignace Buysschaert (26) mocht het niet zolang duren. Hij overleed drie jaar geleden, op 74-jarige leeftijd. ‘Toen hij mijn moeder leerde kennen, wou hij eigenlijk niet nog een kind. Maar dan is mijn mama toch zwanger geworden. Hij was toen al opa van iemand en had ook al wat dutjes nodig op die leeftijd. Dus daar moest ik als kind wel rekening mee houden. Tegelijk was hij als schrijnwerker lang een actief persoon. Samen gaan zwemmen, dat deden we wel. Ik heb dus niet het gevoel dat ik iets gemist heb. Ik ben heel blij met de vader die ik heb gehad.’

En niet alleen Buysschaert, maar ook zijn vrienden zagen wel de positieve kanten van zo’n oudere vader: ‘Doordat hij al mijn zussen al opgevoed had, wist hij heel goed welke grenzen je moet stellen bij een kind. Daardoor heb ik een heel losse, progressieve opvoeding gehad, en was hij een heel goede vertrouwenspersoon. Ook voor mijn vrienden. Juist omdat hij al een heel leven achter de rug had, kon je bij hem terecht met dingen die bij veel andere ouders niet konden.’

_(DM)