Van Afrika tot in Amerika: Loïc Amado (28), de Antwerpse general manager van Uber

2017 was het jaar waarin Uber met de benen op de grond werd gezet. De waardevolste start-up ter wereld stuit in het Westen op hevig verzet, maar verovert gezwind grote delen van de rest van de planeet. Aan het Uber-stuur in Oost-Afrika zit de 28-jarige Belg Loïc Amado. ‘Per dag rijden meer dan twee miljoen chauffeurs voor Uber tien miljoen ritten. En we zijn nog maar net begonnen.’ Fasten seatbelts!

'Met een eigen auto rijden wordt binnenkort een hobby voor het weekend, zoals paardrijden'

‘Ik kom rechtstreeks van de luchthaven,’ verontschuldigt Loïc Amado zich voor de vertraging. ‘Met Uber, uiteraard. Ik heb al vier jaar zo goed als niet meer zelf met de auto gereden.’

Als international launcher lanceerde hij de diensten van Uber in Duitsland, Griekenland, Marokko, Egypte, Kroatië en Pakistan. Anderhalf jaar geleden trok hij naar Afrika, waar hij Uber op de kaart zette in Oeganda, Ghana en Tanzania. Sinds vorig jaar is hij general manager voor Uber in Oost-Afrika, en heeft hij de leiding over een team van meer dan zeventig werknemers.

Op de gelijkvloerse verdieping van het nieuwe kantoor in een chique wijk van Nairobi staan Uber-chauffeurs in spe aan te schuiven.

Loïc Amado «Nairobi is onze snelst groeiende markt in Afrika. In twee jaar tijd hebben al meer dan vijfduizend chauffeurs zich aangemeld.»

Het afgelopen jaar belandde Uber van de ene controverse in de andere. Lang voor de #MeToo-ophef kwam het bedrijf onder vuur te liggen voor zijn omgang met vrouwelijk personeel. Uber zou ook verborgen software gebruikt hebben om controles van stedelijke autoriteiten te ontwijken. Onder druk van de aandeelhouders moest oprichter en CEO Travis Kalanick plaats ruimen.

Nog was de lijdensweg niet voorbij. Vorige week oordeelde het Hof van Justitie van de EU dat Uber als een transportbedrijf moet worden beschouwd, en niet als een internetplatform. Nu kunnen EU-lidstaten hen veel strenger aanpakken. Londen had in september al de licentie van Uber voor het VK niet verlengd.

In ontwikkelingslanden ligt het anders: daar wordt Uber nog met open armen verwelkomd. Na het interview moet Loïc Amado naar de Keniaanse first lady voor de overhandiging van een cheque voor het goede doel, en binnenkort heeft hij een ontmoeting met de premier van Oeganda. ‘Hij wil samenzitten om te overleggen hoe we Uber nog sneller kunnen introduceren.’

HUMO Je was bij de eerste Europese werknemers van Uber, nu werken er al meer dan 12.000 mensen bij het bedrijf. Hoe kwam je er terecht?

Loïc Amado «Nadat ik in Antwerpen toegepaste economische wetenschappen had gestudeerd, ben ik naar Azië getrokken voor een aanvullende masteropleiding. In 2014 werkte ik in Maleisië voor een bedrijfje dat start-ups begeleidt, en toen Uber daar neerstreek, heb ik contact gezocht met hun lokale lanceerder. Zijn verhaal was uitermate boeiend. Uber oprichten in een nieuwe stad is net als je eigen start-up uit de grond stampen. Je houdt je bezig met alle aspecten, van communicatie tot het zoeken van chauffeurs. Ik was meteen gefascineerd.»

HUMO Uber is uiterst selectief. Het percentage sollicitanten dat uiteindelijk een job krijgt, ligt lager dan bij Harvard University.

Amado «Ik moest tien rondes afleggen, van interviews over analytische testen tot creatieve opdrachten. Op woensdag 14 mei 2014 kreeg ik het verlossende telefoontje. De maandag erna was ik al in Duitsland voor hen aan de slag. Twee weken later hebben we Uber in Frankfurt gelanceerd.»

HUMO Toen was Ubers mantra nog: zo snel en zo veel mogelijk markten veroveren. Maar die strategie valt niet altijd in goede aarde.

Amado «In Europa hebben we inderdaad vaak onze dienst gelanceerd zonder de lokale overheden te consulteren. Uber werd in veel steden snel een hype, en dan volgde het contact met de overheid vanzelf. Zo stelden we ze soms voor voldongen feiten. Maar de laatste jaren is dat veranderd. Nu peilen we eerst de appetijt voor Uber, en dat is een correctere strategie gebleken. We zijn ongelofelijk snel gegroeid en we hebben heel veel dingen goed gedaan, maar ook een paar dingen fout.»

HUMO De Oegandese premier en andere Afrikaanse leiders laten zich wel lovend uit over Uber.

Amado «Uber wordt anders onthaald in ontwikkelingslanden dan in Europa. Daar zijn verschillende redenen voor. In Kampala hadden ze bijvoorbeeld geen idee hoeveel taxichauffeurs er aan de slag waren. Onze manier van werken, waarbij chauffeurs de juiste documenten moeten voorleggen, testen moeten afleggen en alle inkomsten traceerbaar zijn, formaliseert een economie die zich voordien grotendeels in het zwart afspeelde.

»In veel Afrikaanse landen is het openbaar vervoer ook onderontwikkeld en onveilig. Met Uber weet je perfect wie je komt ophalen. Maar de belangrijkste factor is de werkloosheid, die hier vaak torenhoog is. De vijfduizend chauffeurs die de Uber-app gebruiken, hebben gemiddeld vijf mensen die financieel afhankelijk van hen zijn, meestal familieleden. Die worden uit de armoede getild.»

HUMO Uber van nul opstarten in een vreemd land: hoe begin je daaraan?

Amado «Dat is improviseren. In Duitsland en Griekenland kende ik wel enkele mensen, maar in de andere landen was ik op mezelf aangewezen. Doorgaans plaats ik een oproep op sociale media om lokale mensen aan te bevelen.

»Je moet alles doen: marketingstunts bedenken, chauffeurs zoeken en opleiden. Je bent ook het gezicht van Uber in die stad: je doet alle interviews en verzorgt alle communicatie. Maar het belangrijkste is: snel een lokaal team samenstellen. Dat zijn vaak mensen die uit de consultingsector, de wereld van de investeringsbanken of een andere start-up komen. Ze moeten analytisch kunnen denken en tegelijk ook goed zijn in de omgang met mensen.»

HUMO Dat heb je ook in Pakistan gedaan. Geen makkelijk land, denk ik.

Amado «Toen ik met vakantie was na de lancering in Caïro, kreeg ik telefoon van mijn manager. Hij had iemand uit de Pakistaanse regering ontmoet, die vertelde dat er in het land een enorm potentieel was voor Uber, en dat we met open armen zouden worden ontvangen. Mijn baas stuurde me op een zogenaamde green light trip, waarin je in een paar dagen moet beoordelen of het land en de stad rijp zijn voor Uber.

»Drie dagen later stond ik voor het eerst in Pakistan. In enkele dagen tijd kon ik samenzitten met de minister van Transport, de provinciegouverneur, de minister van Ondernemen, de lokale politie, de CEO van een lokale telecomprovider en de toplui van grootbanken. Ongelofelijk hoe snel de deuren daar opengingen.

»Karachi is met 25 miljoen inwoners één van de grootste steden ter wereld, maar het transport gebeurt er nog heel chaotisch, met vooral tuktuks (driewielige voertuigjes met een tweetaktmotor, red.). Ik zag een enorme kans voor Uber. Het heeft heel wat moeite gekost om iedereen bij Uber in de VS daarvan te overtuigen, maar begin 2016 was het zover. Pakistan is nu één van onze grootste markten buiten Amerika.

»Soms kan het nog sneller gaan. In Oeganda lanceerden we Uber één maand na mijn eerste bezoek, en in diezelfde maand zijn Tanzania en Ghana gevolgd.»

undefined

'Als ik om elf uur 's avonds in de rand rond Antwerpen moet zijn, kost een taxi me 50 euro. Dat kan anders'

Dronken rijden

HUMO Je bent enorm veel onderweg. Bevalt die manier van leven jou?

Amado «Ik ben het gewend om veel te reizen. Mijn vader werkte in de hotelbusiness, en als kind moest ik vaak verhuizen. Het voordeel is dat ik veel talen kon leren: naast Nederlands spreek ik Engels, Frans, Duits en Spaans, en nu leer ik een mondje Swahili.

»Ik hoef niet terug naar België om ergens bij te horen. Ik voel me goed waar ik ben. Deze job is me op het lijf geschreven. De laatste jaren waren ongelofelijk druk, maar sinds eind vorig jaar ben ik in Nairobi gestationeerd. Ik reis nog wel in de regio, maar niet meer zoveel als vroeger.»

HUMO Uber is wereldwijd actief in meer dan 650 steden, waaronder Brussel. Maar jouw thuisstad Antwerpen is er nog niet bij.

Amado «Toen ik in Duitsland zat, was het plan dat ik daarna Uber in Antwerpen zou lanceren. Dat zou niet zoveel voeten in de aarde mogen hebben, omdat we veel vanuit Brussel kunnen overplanten.

»Maar de tegenwind is nog te fel. Lokale overheden blijven zich verzetten, en dat begrijp ik niet. Kijk naar het recente debat over vluchtmisdrijven en dronken rijden. Overal ter wereld nemen mensen Uber wanneer ze gedronken hebben en naar huis willen. In Californië is het aantal doden op de weg daardoor drastisch gedaald.

»In Antwerpen staat het openbaar vervoer allerminst op punt. Ik voel me er immobiel na elf uur ’s avonds. Als ik in de rand moet zijn, kost een taxi me 50 euro. Dat kan anders. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat Uber goed zou werken in Antwerpen. Recent hebben we er trouwens Uber-Eats gelanceerd, een bezorgdienst van maaltijden.

»Nu, het is ook logisch dat Uber kleinere steden niet meteen als een prioriteit beschouwt. Het focust zich eerst op de miljoenensteden.»

undefined

'Ik heb het gevoel dat het almaar moeilijker wordt om in Europa dingen te veranderen'

HUMO Tegenstanders zeggen dat Uber voor oneerlijke concurrentie zorgt en zich niet aan alle regels houdt.

Amado «We moeten ons zeker aan alle regels houden. Maar Uber en de huidige taxi’s kunnen gemakkelijk naast elkaar bestaan. In sommige landen maken taxichauffeurs ook gebruik van onze app. Maar in veel westerse landen is de regelgeving voor taxi’s al tientallen jaren lang ongewijzigd gebleven.

»De vakbonden staan ook nog heel sterk in Europa. Ik heb het gevoel dat het almaar moeilijker wordt om er dingen te veranderen.»

HUMO Hoe overtuig je defensieve overheden?

Amado «In België speelt het werkloosheidsargument minder dan in bijvoorbeeld Afrika, maar je hebt er wel enorm veel files. De overtuiging leeft er nog dat iedereen een auto moet bezitten. Maar wie heeft er een eigen auto nodig als er binnen de twee minuten een Uber voor de deur staat? Wat als je, via een app als Uber, met veel meer mensen samen kunt rijden? Omdat Uber op zo’n grote schaal werkt, kunnen veel trips samengevoegd worden. In steden als Londen en San Francisco doen we dat al, met UberPool. Mensen verkopen er hun auto’s, en dat heeft ongelofelijk veel voordelen. Het geeft hun de kans om verder van het centrum te leven, waardoor de huurprijzen dalen. En er zijn veel minder parkeerplaatsen nodig, om nog maar te zwijgen van de verminderde uitstoot. Zelf rijden doe ik alleen nog in de kerstperiode, als ik terug in Antwerpen ben. Ik ben ervan overtuigd dat autobezit over tien jaar niet meer dan een hobby is in het weekend, zoals paardrijden. Zeker met de komst van de volgende stap: zelfrijdende auto’s.»

HUMO Bij de laatste waardering was Uber maar liefst 68 miljard dollar waard, terwijl de verliezen zich blijven opstapelen. Hoe valt dat te verantwoorden?

Amado «Ik denk dat we dat bedrag waard zijn, als je kijkt naar de groei en het potentieel. We zijn een technologiebedrijf dat enorm veel data verwerkt. Per dag zijn er meer dan twee miljoen chauffeurs actief en worden er tien miljoen ritten afgewerkt. Daarnaast hebben we UberEats, UberRush, dat allerlei pakjes bezorgt, en de ontwikkeling van de zelfrijdende auto.

»Wij concurreren niet alleen met rechtstreekse rivalen als Lyft, maar ook met autoconstructeurs en met bedrijven als Google en Microsoft. De waarde van ons bedrijf heeft te maken met evoluties die zich zonder twijfel zullen doorzetten. We zijn nog maar net begonnen.»

HUMO En wat zijn jouw toekomstplannen?

Amado «Als ik ooit bij Uber wegga, is het om zelf iets uit de grond te stampen. Ik doe dat nu al drie jaar overal ter wereld, zonder zelf het financiële risico te moeten dragen. Dat is een enorme leerschool geweest. Daar kan ik mijn voordeel mee doen.»