Vandaag start het proces van 12 miljoen euro: vier vragen over de vete tussen Bart De Pauw en de VRT

Had de VRT gegronde redenen om in november 2017 de samenwerking met hun goudhaantje Bart De Pauw te beëindigen? Maandag buigt de burgerlijke rechtbank in Brussel zich over deze vraag en over de schadevergoeding die het kamp De Pauw eist van de openbare omroep én van ex-CEO Paul Lembrechts, die ook persoonlijk in gebreke is gesteld.

1. Waarover gaat dit tweede proces?

Volgens Bart De Pauw (54) heeft de VRT in 2017 hun samenwerking “onrechtmatig beëindigd” en heeft toenmalig CEO Paul Lembrechts zijn reputatie “onherstelbaar vernietigd” door hem in de media weg te zetten “als een gewetenloos, narcistisch, obsceen iemand.” Het kamp-De Pauw eist een schadevergoeding van 12 miljoen euro.

Een jaar geleden werd de tv-maker door de correctionele rechtbank van Mechelen veroordeeld voor de belaging van vijf vrouwen en de cyberstalking van een van hen. Tot aan zijn eerste verhoor door de onderzoeksrechter begin 2018 wist De Pauw niet precies wat hem verweten werd en door wie. Hij vindt, zo blijkt uit de ingebrekestelling die hij in 2020 indiende tegen de VRT en die De Morgen kon inkijken, dat hij daardoor niet de kans heeft gekregen om zich te verdedigen. Het stopzetten van de samenwerking met zijn productiehuis was volgens hem een overhaaste beslissing.

De vraag waar het in deze burgerlijke procedure om gaat, is of de VRT destijds gegronde redenen had om het contract te verbreken, of daarbij de regels zijn gevolgd en of de schade-eis van Bart De Pauw dus terecht is.

Op het proces in Mechelen bleek dat twee actrices naar de preventieadviseur waren gestapt om het gedrag van De Pauw aan te klagen. Het gaat om Liesa Naert en Maaike Cafmeyer. Liesa Naert werd door de correctionele rechtbank erkend als slachtoffer. Op het proces zal maandag duidelijk worden welke informatie doorslaggevend was voor de VRT om de samenwerking in 2017 te beëindigen.

Een cruciaal element daarbij is ook de datum wanneer dat gebeurde. Volgens Bart De Pauw werd de beslissing om hem aan de deur te zetten al genomen op 2 november 2017 en heeft hij daarna geen eerlijke kans meer gekregen om zich te verdedigen. De VRT houdt vol dat de beslissing pas genomen werd op 7 november nadat er een tweede gesprek had plaatsgevonden tussen Bart De Pauw en zijn advocaat enerzijds en een delegatie van de VRT anderzijds.

Naast de VRT is voormalig CEO Paul Lembrechts persoonlijk in gebreke gesteld, omdat hij de reputatie van Bart De Pauw “onherstelbaar beschadigd” zou hebben. Het was De Pauw die in een filmpje wereldkundig maakte dat de VRT de samenwerking had stopgezet. In dat filmpje had de tv-maker het zelf over stalking. Lembrechts verantwoordde zich daarna publiekelijk met de mededeling dat er sprake was van “honderden sms’en met seksuele en pornografische uitspraken”. Op het proces in Mechelen bleek dat er veel ongepaste berichten werden verstuurd, maar slechts enkele met expliciete seksuele boodschap.

2. Maakt Bart De Pauw minder kans om zijn gelijk te halen in deze zaak nu hij veroordeeld is voor stalking?

Op de burgerlijke zaak in Brussel gaat het enkel om de vraag of de VRT in 2017 al gegronde redenen had om het contract met Bart De Pauw te verbreken. In theorie staat deze burgerlijke procedure los van het proces in Mechelen, maar ongetwijfeld zullen de advocaten van de VRT het vonnis als munitie gebruiken om te argumenteren dat in 2017 een juiste beslissing werd gemaakt. Of dat doorslaggevend is, zal moeten blijken.

3. Hoe komt Bart De Pauw tot een schadevergoeding van 12 miljoen euro?

De tv-maker nam daarvoor een bedrijfsrevisor onder de arm. Die maakt een onderscheid tussen de materiële schade die Bart De Pauw en de aan hem verbonden vennootschappen BV Koeken Troef! en BV Deadliners geleden hebben (5,5 miljoen euro), en de morele schade bij hemzelf (2,5 miljoen euro), zijn partner (2,5 miljoen euro) en zijn drie kinderen (elk 500.000 euro).

In de ingebrekestelling die De Pauw in 2020 indiende, staan een aantal voorbeelden van de materiële schade die volgens hem geleden werd. Zo werden een sketchprogramma en een medisch proefprogramma afgeblazen. De fictiereeks ‘It’s showtime’ werd niet uitgezonden. Drie reeksen van het spelprogramma ‘Twee tot de zesde macht’ (39 afleveringen aan 10.000 euro per aflevering) mocht De Pauw niet meer presenteren. Het laatste kwartaal van zijn exclusiviteitscontract (2014-2017) mocht hij niet meer factureren (45.000 euro) en het nieuwe contract werd opgeblazen.

Alle programma’s die Bart De Pauw maakte, zijn uit het archief verdwenen en nooit meer heruitgezonden. “De telefoon van de heer De Pauw is op 9 november 2017 letterlijk gestopt met rinkelen...: geen acteer-, presentatie- of panelopdrachten meer, evenmin actes de présence of andere opdrachten”, aldus de ingebrekestelling.

Morele schade is moeilijker in geld uit te drukken. De schadevergoeding voor emotioneel leed wordt dikwijls ex aequo et bono geraamd, wat zoveel wil zeggen als een ‘billijke begroting van deze schade’.

4. Hoe zal het proces voor de burgerlijke rechtbank verlopen?

Bij een burgerlijke zitting als deze is het niet de gewoonte dat de betrokkenen aanwezig zijn. Hun advocaten krijgen afwisselend het woord. Advocaat en universitair docent Stijn Verbist treedt op voor Bart De Pauw, Ilse Van de Mierop van advocatenkantoor DLA Piper vertegenwoordigt de VRT en Paul Lembrechts wordt bijgestaan door Marian Vanden Broeck, gespecialiseerd in fiscaal recht. Na de zitting neemt de rechter de zaak in beraad. De uitspraak vindt enkele weken later plaats. Als er geoordeeld wordt dat de VRT en/of Paul Lembrechts een fout hebben gemaakt, betekent dat niet dat Bart De Pauw meteen 12 miljoen euro krijgt. In dat geval stelt het gerecht een revisor aan die de schadeberekening opnieuw uitvoert en een bedrag vastlegt.

(DM)