Versch. - Woodstock 40
Een paar maanden geleden hebben wij op verzoek van Bibliotheek Permeke in Antwerpen de bijgewerkte documentaire 'Woodstock: The Director's Cut' van Michael Wadleigh ingeleid. Tijdens de vertoning zelf hebben wij een paar keer gegeneerd wéggekeken. Het zaaltje was immers volgelopen met hoofdzakelijk jong volk, en wij voelden plaatsvervangende schaamte.
Men mag van Ten Years After, Joan Baez - wij vonden haar veertig jaar geleden al een trut - of het ronduit onnozele Sha Na Na namelijk veel zeggen, maar niet dat hun optreden op Woodstock de toets der tijd heeft doorstaan. Jakkes! Toch blijft de film een indrukwekkend tijdsdocument, en het overgrote deel van de muziek staat vandaag wél nog zo trots overeind als de geluidstorens in Bethel tijdens het noodweer dat de weide geselde.
Daar is bewijs van, want we zijn de voorbije weken bestookt met cd's die incashen op de veertigste verjaardag van de moeder van alle zomerfestivals. Er zijn de cd-heruitgaven van de oorspronkelijke vinylplaten: de driedubbele langspeler 'Woodstock: Music from the Original Soundtrack and More' *** uit 1970 en de dubbele 'Woodstock Two' **1/2 uit 1971, beide remastered from original analogue tapes; including new liner notes & photos.
Er zijn de vijf 'Woodstock Experience'-dubbel-cd's van Sly and the Family Stone ***, Janis Joplin **1/2, Jefferson Airplane ***1/2, Santana *** en Johnny Winter ** - hun studioplaat uit 1969 rug aan rug met hun integrale Woodstock-optreden. Maar er is bovenal de gloednieuwe, aantrekkelijk vormgegeven box 'Woodstock 40' (zes cd's en een fotoboek), die de waarheid veertig jaar na datum eindelijk recht doet.
Want laat u niks wijsmaken: in 1969 zorgde het legendarische festival buiten Amerika nauwelijks voor een rimpeling. Sla er een jaarboek op na als 'Het aanzien van 1969: Twaalf maanden wereldnieuws in beeld' en u zult zelfs niks vinden over Woodstock! Pas toen de Wadleigh-film een jaar later in Cannes werd vertoond, aansluitend de Europese zalen veroverde en de driedubbele elpee werd uitgebracht, sloeg ook in België en in de Peperstraat in Tervuren de vonk over - óns leven zou nooit meer hetzelfde zijn.
Maar film en langspeelplaat permitteerden zich vele artistieke vrijheden, onder andere door de volgorde van de optredens (en de setlists) om te gooien en een hoop acts niet eens te vermelden. Genetische manipulatie. Wisten wij en de wereld veel dat niet John Sebastian en Canned Heat maar Richie Havens en na hem het onbekende Sweetwater het festival op gang hadden getrokken.
Dat de laatste aanwezigen die maandagmiddag 18 augustus 1969 niet afdropen op de illustere tonen van het Amerikaanse volkslied zoals verkracht door Jimi Hendrix, maar op zijn 'Hey Joe'. Dat ook het geweldige Creedence Clearwater Revival op de affiche stond. Of dat een verbolgen Pete Townshend die zaterdagnacht de activist Abbie Hoffman met zijn gitaar op z'n hoofd en vervolgens van het podium had geklopt - Hoffmans onaangekondigde agitprop-toespraak tussen twee nummers had de Who-gitarist danig opgefokt. U hoort dat nu allemaal wél.
'Woodstock 40' herstelt de geschiedenis door op drie uitzonderingen na (The Band, The Keef Hartley Band en vreemd genoeg ook Ten Years After, nochtans aanwezig in de film en op de driedubbele) voor de eerste keer álle groepen aan bod te laten komen. Soms met een beknoptere selectie uit hun set, maar wel in de juiste running order; u kunt het festival eindelijk volgen zoals het zich ontrolde. 36 tracks waren nooit eerder te beluisteren.
Raar om tot nu toe nobele onbekenden als Bert Sommer of Quill aan het werk te horen en met Woodstock te associëren, of kennis te maken met goed volk als Tim Hardin of The Incredible String Band. Voor de allereerste keer naar 'Bad Moon Rising' van CCR te luisteren, of te checken hoe legendarisch slecht de stonede Grateful Dead écht waren (het valt op het twintig minuten durende 'Dark Star' al bij al nog mee).
Meer nog dan de muziek stellen de toespraken, de oproepen tussendoor, de sfeergeluiden, de interactie met het publiek, de aan- en afkondigingen, de backstagegesprekjes, de toevallig opgenomen commentaren en de waarschuwingen (voor slechte drugs, het noodweer) het beeld van Woodstock scherp: het is de rode draad door de zes cd's; hoe het was, alsóf men er was.
Hoe bijvoorbeeld op dag drie Wavy Gravy van de Hog Farm-commune ontbijt op bed voor vierhonderdduizend mensen voorstelt, een geboorte wordt gemeld, lsd openlijk wordt aangeprezen, of veeboer Max Yasgur (de eigenaar van de gronden) in zijn slotwoord de generatiekloof dicht: 'I never expected this festival to be this big. But if the generation gap is to be closed, we older people have to do more than we've done'. Zo is dat.
'Woodstock 40' is een uniek tijdsdocument - en volstrekt niet gedateerd, zoals een meisje ons tijdens de pauze in Bibliotheek Permeke meende te moeten geruststellen. Vier maanden na de 3 Days of Peace & Music, op 6 december, werd op het grimmige Altamont Free Concert van de Rolling Stones een toeschouwer door Hells Angels doodgeknuppeld. De jaren zestig waren voorgoed voorbij.
PS Stop de persen, James! Want wat gooien ze hier op de valreep nog binnen? 'The Ultimate Collection', een dubbel-cd ***1/2 met het beste uit de vier studioplaten van Janis Joplin, aangevuld met nog wat speciallekes. En als gratis extraatje: de dvd met de integrale 'Woodstock: The Director's Cut' van Michael Wadleigh - 216 minuten!
