Vijf iconische protestnummers die van de reggaemuziek Unesco werelderfgoed maakten

Jah bless! Gisteren werd de reggaemuziek officieel erkend als immaterieel cultureel erfgoed van de UNESCO. Niet per se omdat het Jamaicaanse muziekgenre ontzettend dansbaar is, maar vooral omdat reggae een uitstekend middel is gebleken om sociale kritiek te uiten en onderdrukten een stem te geven. Humo selecteerde vijf iconische reggaenummers met een belangrijke boodschap van verzet tegen onrecht.

undefined

1. Junior Murvin - Police And Thieves

‘Police And Thieves’ werd geproduceerd door reggae- en dubpionier Lee ‘Scratch’ Perry en kreeg later ook extra bekend door de coverversie van The Clash. ‘Het nummer van falsetzanger Junior Murvin werd uitgebracht in een tijd waarin Jamaica kreunde onder het geweld, van zowel politie als misdadigers. Dat grimmige beeld wordt - weliswaar op een vrolijk deuntje - op eenvoudige maar duidelijke wijze geschetst in het nummer. Twee maanden na de release werd het bovendien een protestanthem in het Verenigd Koninkrijk, toen het jaarlijkse Nothing Hill-carnaval in Londen uitmondde in rellen. En wie waren daar bij? Joe Strummer en Paul Simonon van The Clash natuurlijk.

undefined

2. Dennis Brown - Revolution

Eén van de ontelbare reggaenummers met ‘revolution’ in de titel, maar wel gezongen door de favoriete zanger van ‘de koning van de reggae’ Bob Marley. De boodschap is, tussen alle ‘oh yeah’s’ en ‘ah woah’s’, duidelijk: ‘zijn jullie klaar om te vechten voor de revolutie en tegen onderdrukking? Ja? Goed. Maar ho, maak het niet te bloederig, want bovenal blijft het belangrijk ‘to love-a-love-a-love-a-love-a-love, love each other’', aldus Dennis Brown. Benieuwd hoeveel liefdesrevoluties met dit nummer al in gang werden gezet.

undefined

3. Bob Marley & The Wailers - War

Het heeft nog twee nummers in dit lijstje geduurd, maar hier is ie dan: hét bekendste reggae-icoon, en tevens één van de meest invloedrijke protestzangers. Keuze aan protestnummers te over in zijn uitgebreide oeuvre, maar ‘War’ blijft bijzonder. De tekst van het nummer is een bijna exacte kopie van de speech die de Ethiopische keizer Haile Selassie I, het centrale goddelijke figuur in de rastafaribeweging, voor de Verenigde Naties opvoerde in 1963. De openingsregels maken de boodschap meteen duidelijk: ‘Until the philosophy which hold one race superior/ And another/ Inferior/ Is finally/ And permanently /Discredited/ And abandoned/ Everywhere is war’. Racisme betekent oorlog en onderdrukking. De speech van Haile Selassie I doelde vooral op de strijd van het Afrikaanse continent, maar kan toegepast worden op elke onderdrukte bevolkingsgroep, en is zo een inspiratiebron voor velen.

undefined

4. Jimmy Cliff - Vietnam

Met alle nummers die over de Vietnamoorlog geschreven werden kunnen heel wat platenkasten gevuld worden, maar nota bene Bob Dylan vond dat van Jimmy Cliff toch het belangrijkste. Sterker nog: hij vond het de beste protestsong ooit. ‘Vietnam’ schetst een persoonlijk verhaal over Jimmy’s vriend die vanuit Vietnam schrijft dat hij snel weer naar huis komt om de zachte lippen van zijn geliefde eindelijk weer te kunnen kussen. Maar oh onheil, de volgende dag komt het slechte nieuws per telegram: hij is niet meer. Dit noodlottig voorval doet Jimmy op het einde van het nummer besluiten: ‘hey, Vietnam, kan iemand die verdomde oorlog nu doen stoppen?’

undefined

5. Bob Marley & The Wailers - Get Up, Stand Up

De ultieme protestklassieker, en toevallig ook het laatste nummer dat Marley ooit live speelde alvorens hij het loodje legde. Er bestaat discussie over wie het nummer nu schreef: Peter Tosh van The Wailers of Bob Marley zelf, maar dat het algemeen gezien wordt als een grote inspiratiebron voor het verzet tegen onrecht staat buiten kijf. Naar verluidt vroeg Marley zich vijf jaar na het uitbrengen van het nummer openlijk af hoe lang hij het nog moest zingen voor mensen nu eindelijk zouden doen wat hij in het nummer predikt: opstaan en opkomen voor je rechten. Meer dan 30 jaar later ziet hij vanuit het hiernamaals misschien met lede ogen aan hoe de boodschap nog altijd niet helemaal is aangekomen, maar zo lang de strijd doorgaat, heeft het verzet er dankzij hem nog steeds een geweldig anthem bij.