Vincent Van Quickenborne: ‘We moeten Poetin dankbaar zijn: door hem halen we de klimaatdoelen’

Na een roerig politiek jaar blaast Alexander De Croo even uit in de Amerikaanse natuurparken en bestuurt zijn vervanger Vincent Van Quickenborne (49) het land vanop zijn vakantieadres aan de Zeeuwse kust. De zon straalt, zijn vrouw Anouk ook en zijn kinderen hebben hun surfplankjes al vast. Maar de plicht roept voor de ‘zomerpremier’.

Van Quickenborne heeft het goed bekeken: terwijl veel landgenoten staan te puffen in monsterfiles naar het zuiden, op de loop moeten voor bosbranden of hun vlucht missen door stakingen, moet de ‘zomerpremier’ amper een uur rijden voor een portie zon, zee en strand in Cadzand.

VINCENT VAN QUICKENBORNE «De term ‘zomerpremier’ vind ik toch wat overroepen. Meer dan de winkel openhouden is het niet. Documenten ondertekenen, waakzaam zijn, de eerste beslissingen nemen als er iets ernstigs gebeurt. Toen onze nieuwe minister van Buitenlandse Zaken, Hadja Lahbib, onder vuur kwam te liggen door haar bezoek aan de Krim, ben ik het gaan uitleggen.»

HUMO U erfde tijdelijk ook de bevoegdheden van collega’s Vincent Van Peteghem, Petra De Sutter, Tinne Van der Straeten, Annelies Verlinden en Mathieu Michel.

VAN QUICKENBORNE «Ja, ik ben nu minister van Justitie, Noordzee, Financiën, Overheidsbedrijven, Energie, Binnenlandse Zaken en Digitalisering (lacht). Maar goed, ik kan hier ook wel genieten van een beetje vakantie, hoor. De kabinetten houden de boel draaiende. Als het niet nodig is, val ik mijn collega’s niet lastig. Al whatsapp ik wel bijna dagelijks met Alexander.»

HUMO Mogen ze u dit weekend ook storen op Alcatraz, het metalfestival in uw stad Kortrijk?

VAN QUICKENBORNE «Ja, maar liever niet wanneer Carcass en Napalm Death optreden: dan wil ik even uit de bol gaan. Alcatraz is mijn guilty pleasure.»

HUMO Een headbangende premier moet een unicum zijn. Wilt u ooit echt in de Wetstraat 16 raken?

VAN QUICKENBORNE «Goh, een politicus die daarvan droomt, is gedoemd te mislukken. Het is een heftige job.»

HUMO Het is dus niet om eindelijk eens premier te mogen spelen dat u dicht bij huis blijft?

VAN QUICKENBORNE (lacht) «Nee, met jonge kinderen is dat gewoon het handigste. Tot mijn 12de heb ik ook elke zomer aan zee doorgebracht. Wat is er mooier voor een kind dan het zeewater te proeven, het zand tussen de tenen te voelen en ijsjes te eten? Voor ik kinderen had, maakte ik ook verre reizen, maar ik voorspel u dat de mensen binnen dit en vijf jaar op zomervakantie naar Scandinavië trekken, omdat het elders te warm wordt. Vrienden die terugkomen uit Griekenland, Spanje en Frankrijk zeggen dat de hitte er ondraaglijk was. De klimaatverandering is nu in volle gang. Het is cynisch, want de oorlog in Oekraïne is verschrikkelijk, maar eigenlijk moeten we Poetin dankbaar zijn: hij duwt ons sneller weg van fossiele brandstoffen. Door hem zullen we de klimaatdoelstellingen waarschijnlijk halen.»

HUMO Moet de regering dan geen tandje bij steken?

VAN QUICKENBORNE «Dat doen we volop! We gaan zeewier uit de Noordzee gebruiken om biobrandstof te maken. De capaciteit van windmolens op zee gaat maal vier. Helaas talmt de Vlaamse regering met de beslissing over Ventilus, het hoogspanningsnetwerk dat die groene stroom aan land moet brengen. Er is nochtans geen tijd te verliezen, want we moeten allemaal zo snel mogelijk de omslag maken.»

HUMO Veel mensen zijn daar niet klaar voor.

VAN QUICKENBORNE «Weet u wat mensen echt doet veranderen? Hoge prijzen. Als ze meer moeten betalen voor water, zullen ze wel twee keer nadenken voor ze hun gazon besproeien.

»Bovendien kiezen steeds meer mensen voor isolatie, zonnepanelen en warmtepompen, omdat ze de hoge gasfacturen beu zijn. Zelf heb ik vier jaar geleden al een volledig elektrische nieuwbouw gezet met een warmtepomp. Heel content van!»

HUMO Wat is uw boodschap aan mensen die komende winter nog afhankelijk zijn van een gasverwarming?

VAN QUICKENBORNE «Ze moeten niet vrezen dat we zonder gas zullen vallen, want we voeren vier keer meer gas in dan we nodig hebben. Onze terminal in Zeebrugge is een draaischijf voor heel Europa. Onze strategische voorraad is al voor 70 procent gevuld, en dat gaat straks naar 100 procent.

»We hebben Engie ook gevraagd om kerncentrale Tihange 2, die normaal deze winter zou sluiten, wat langer open te houden. Zo komen we de winter wel door. Maar door de dreigementen van Poetin blijven de gasprijzen wel stijgen. Mensen met geld raad ik aan om snel te switchen naar een elektrische vorm van verwarmen. Die omslag moeten ze tóch ooit maken. Zonnepanelen verdien je in zeven jaar terug en ze gaan twintig jaar mee. Waarom dan nog wachten?»

HUMO Wat met mensen die het niet kunnen betalen?

VAN QUICKENBORNE «Minstens een vijfde van de bevolking kan die investering van een paar duizend euro niet aan. Die mensen dreigen achter te blijven in slecht geïsoleerde huizen met zware facturen. Ze krijgen wel een sociaal energietarief, maar ook dat zal duurder worden als de prijzen blijven stijgen. Ik zie helaas te weinig initiatieven van banken en bedrijven die zeggen: ‘Wij gaan die renovatie voor u doen, en u betaalt ons terug met wat u uitspaart op uw factuur.’ We zullen de onderkant van de samenleving dus moeten helpen met een sociaal energiefonds, anders verliezen we draagvlak.»

HUMO Het aantal verplaatsingen met privéjets stijgt: Groen wil een taks van minstens 3.000 euro per vlucht invoeren, aangezien je met zo’n verplaatsing evenveel CO2 uitstoot als de gemiddelde Europeaan in een heel jaar.

VAN QUICKENBORNE «Privéjets zijn niet het probleem. We moeten kerosine belasten. Zo stimuleer je de luchtvaartsector om sneller over te schakelen naar alternatieven zoals waterstof. Ook de scheepvaart moet dat doen. Maar ik pas voor een afgunstbelasting op privéjets.»

HUMO Voorlopig voerde de regering slechts een vliegtaks van 10 euro in, die enkel geldt voor korte vluchten. Zo komen we er toch niet?

VAN QUICKENBORNE «Dat was een eerste stap. Als kerosine wordt belast, zal vliegen nog duurder worden. De tijd van van de spotgoedkope vluchten is voorbij. Dat zal mensen aanzetten tot andere keuzes. Met de trein kun je tegenwoordig van Rijsel naar Bordeaux in drie uur tijd, Brussel-Londen is nog maar anderhalf uur. Maar het aanbod moet nog veel ruimer, dat is waar.»

ZOTTE BELOFTES

HUMO In ‘Terzake’ vergeleek econoom Peter De Keyzer de btw-verlaging voor brandstof met een tournée générale voor een alcoholverslaafde. ‘We hebben onze aan fossiele brandstoffen verslaafde bevolking een cadeau van 3 miljard euro gegeven om door te gaan met hun verbruik, in plaats van dat geld te gebruiken om duizenden huizen te renoveren.’

VAN QUICKENBORNE «De Keyzer heeft waarschijnlijk een mooi inkomen, een modern huis en een Tesla. Dan heb je makkelijk praten. Een alleenstaande met een inkomen van 1.900 euro zei me: ‘Ik betaal 700 euro huur, ik verwarm met gas en ik moet elke dag met mijn eigen wagen naar Brussel.’ Zonder onze maatregelen gaat die mens in het rood. Trouwens, onze buurlanden hebben ongeveer hetzelfde gedaan.»

HUMO België heeft een begrotingstekort van 5 procent en zit budgettair bij de slechtste landen van Europa. Econoom Geert Noels vindt dat de regering een totaal gebrek aan verantwoordelijkheidszin toont. ‘Ze strooit met geld alsof het aan de bomen groeit.’

VAN QUICKENBORNE «We hebben tijdens de pandemie en de energiecrisis veel geld uitgegeven om de gezinnen en bedrijven te beschermen. Maar in het najaar moeten we de riem aansnoeren. Geert Noels vindt Jean-Luc Dehaene de beste Belgische premier aller tijden, maar die heeft in de jaren 90 wel de grootste belastingverhoging uit de geschiedenis doorgevoerd. Sorry, maar zo gaan we het dit keer niet oplossen.»

HUMO Hoe dan wel?

VAN QUICKENBORNE «Door meer mensen aan de slag te krijgen. Met een activiteitsgraad zoals in Nederland en Duitsland krijgen we de begroting weer op orde. Maar dan moeten we stoppen met al die zotte beloftes. De PS wil gratis openbaar vervoer voor iedereen: wie gaat dat betalen?»

HUMO Uw liberale vriend Georges-Louis Bouchez wil alle jongeren tussen 18 en 25 jaar 25.000 euro geven.

VAN QUICKENBORNE «Ecolo biedt nog meer: 30.000 euro! Er moet weer ernst in het debat komen. De PS roept al twee jaar dat het geld gratis is en dat we volle bak moeten investeren, maar met een dreigende recessie, een inflatie van 10 procent en een stijgende rente is die illusie voorbij.»

HUMO De begrotingsbesprekingen beloven dit najaar een zware clash te worden.

VAN QUICKENBORNE «Ach, de commentatoren voorspellen om de paar maanden de clash van de eeuw: ‘Dit keer zal niet meer lukken.’ Maar telkens raken we eruit. De vorige keer hebben we de vliegtuigtaks ingevoerd, de subsidies voor fossiele brandstoffen verlaagd en de voetbalclubs meer laten betalen.»

HUMO Toch houden verschillende partijen rekening met vervroegde verkiezingen. Doet deze regering de rit uit?

VAN QUICKENBORNE «Ik zit op de eerste rij: het vertrouwen tussen de vicepremiers is groot. We zijn geen ruziemakers die zich constant willen profileren. Iedereen beseft dat een val van de regering desastreus zou zijn.»

HUMO Maar die vicepremiers zijn marionetten van de voorzitters, die enkel bezig zijn met hun eigenbelang.

VAN QUICKENBORNE «In Wallonië voeren de PS en MR een gevecht op leven en dood om de grootste te worden. Daardoor komen wij moeilijker tot beslissingen. Voor de pensioenhervorming hadden we tien vergaderingen nodig, maar ook dat is gelukt.»

HUMO Dit zou een hervormingsregering worden, maar de commentatoren zijn vernietigend. Politicoloog Carl Devos: ‘Het was een lelijk en zuur jaar, het jaar van ieder voor zich.’ Zijn collega Nicolas Bouteca: ‘De politiek kan geen belangrijke beslissingen meer nemen door de competitie tussen de partijen.’ Bart Eeckhout van De Morgen: ‘Ons politiek systeem is het hartinfarct nabij.’

VAN QUICKENBORNE «Kijk eens naar wat we de laatste weken hebben beslist: hogere uitgaven voor defensie, de pensioendeal is afgeklopt, de arbeidsdeal ligt in het parlement, er is een princiepsakkoord met Engie over de verlenging van twee kerncentrales en er komen extra opvangplaatsen om de asielcrisis te temperen. Is dat te weinig? (Jaagt zich op) Die commentatoren vinden altijd dat wij revolutionaire hervormingen moeten doen, maar geen énkele Belgische regering heeft dat gedaan! Een democratie is daar niet voor gemaakt, de mensen houden niet van brutale veranderingen. Je moet stapje voor stapje gaan.

»Dat mensen hun werkweek in vier dagen mogen presteren om hun job te combineren met hun gezin, was nieuws tot in Amerika en Brazilië. Maar hier minimaliseren ze dat. Onder Dehaene werd er gemiddeld één werkloze per jaar geschorst, ondertussen sanctioneren we duizenden werklozen per jaar. De N-VA vindt dat te weinig, maar in de vorige regering is het hen nooit gelukt om zulke hervormingen door te voeren.»

HUMO Zelfs uw eigen coalitiepartners Conner Rousseau en Sammy Mahdi bestempelden de pensioenhervorming als ruim onvoldoende.

VAN QUICKENBORNE «Als ik het alleen voor het zeggen had, zou ik het hele pensioensysteem omgooien. Maar als je aan verworven rechten van mensen raakt, ervaren ze dat als een contractbreuk. Daarom kun je niet van een wit blad beginnen. Maar dit is wel weer een ferme stap vooruit.»

HUMO Genoeg om de pensioenkosten te betalen?

VAN QUICKENBORNE «Er zullen nog hervormingen volgen. De gunstregimes voor militairen en spoormensen, die al op 55 jaar met pensioen mogen, zijn onhoudbaar. Een job bij het leger of de spoorwegen is toch niet zwaarder dan die van een verpleegkundige of een nachtarbeider? Helaas hebben we de PS en Ecolo nog niet kunnen overtuigen.»

HUMO Voor de PS hoefde deze hervorming niet. Met het minimumpensioen van 1.500 euro hadden zij hun trofee al binnen. Was het geen blunder om daar geen voorwaarden aan te koppelen?

VAN QUICKENBORNE «Die 1.500 euro is een goede zaak. Toen ik eind jaren 90 met politiek begon, klaagden de bakkers, slagers en marktkramers dat ze hun hele leven hadden gewerkt voor een pensioentje van 800 of 900 euro. Eindelijk krijgen die mensen een deftig pensioen.»

VOLK TE KORT

HUMO De arbeidsmarkt staat in brand, overal smeken bedrijven om volk. Hoe gaan we dat oplossen?

VAN QUICKENBORNE «De Waalse werklozen moeten in Vlaanderen komen werken – net zoals de Vlamingen vroeger in de Waalse mijnen gingen werken. Bij TVH, een heftruckbedrijf van 6.000 werknemers in Waregem, werken honderden Fransen en amper een handvol Walen. Terwijl de werkloosheid nét over de taalgrens, in Moeskroen, maar liefst 15 procent bedraagt. Dankzij een akkoord tussen de VDAB en haar Brusselse tegenhanger Actiris slagen we er wel in om Brusselse jongeren aan een job op de luchthaven van Zaventem te helpen. Dat moeten we ook in Wallonië doen.»

HUMO Kan migratie een oplossing zijn voor de tekorten?

VAN QUICKENBORNE «Uiteraard! Wie zich afvraagt of ‘die vreemdelingen wel willen werken’, moet eens kijken hoe ze onze fabrieken doen draaien, onze wegen aanleggen, onze huizen bouwen, onze oogsten plukken en onze zorginstellingen bemannen. Maar we moeten die mensen wel deftig betalen, niet zoals bij Borealis. (Bij het chemiebedrijf werden 174 slachtoffers van mensenhandel aangetroffen, red.). Volgens de Global Slavery Index zijn er 23.000 slachtoffers van moderne slavernij in ons land. De overheid moet daar dringend een prioriteit van maken.»

HUMO Hoe kan dat? Er zijn in ons land maar 39 sociale inspecteurs die zich met uitbuiting bezighouden.

VAN QUICKENBORNE «De sociale inspectie telt meer dan 1.000 personeelsleden: ook zij mogen vaststellingen doen. Maar het kernteam willen we alvast uitbreiden van 39 naar 48 manschappen.»

HUMO Is het tekort aan ambtenaren niet het resultaat van de jarenlange besparingen, onder het liberale mom van een ‘slanke overheid’? De onderbemande Staatsveiligheid kon de terreuraanslagen niet voorkomen en de civiele bescherming had te weinig mensen om de slachtoffers van de overstromingsramp te helpen.

VAN QUICKENBORNE «Wij trekken daar lessen uit. De Staatsveiligheid gaat van 600 naar 1.000 mensen. De gerechtelijke politie krijgt er 195 extra speurders bij. Maar het gaat niet alleen om extra mensen. In Europa zitten we bij de landen met het meeste politiemensen per aantal inwoners. De politie mist slagkracht. We moeten dringend onze politiezones fuseren. In Zuid-West-Vlaanderen hebben we er vier! Dat is totaal onnodig. Het moet gedaan zijn met die heilige huisjes.»

HUMO Door de tekorten bij de veiligheidsdiensten worden financiële misdaden en vormen van zwaar banditisme zelfs niet meer onderzocht.

VAN QUICKENBORNE «Dat heeft ook te maken met Sky-ECC, de succesvolle operatie tegen de drugsmaffia. Dat onderzoek slorpt enorm veel mensen en middelen op, maar ondertussen zitten er wel al 300 verdachten in de cel.

»Mijn voorganger Koen Geens heeft terecht gezegd dat Justitie kapotbespaard was. We gaan nu van 2 naar 2,5 miljard euro per jaar. We werven versneld 1.200 cipiers aan en er komen 800 magistraten bij. Geld is niet meer het probleem, wel: de juiste mensen vinden.»

HUMO Hoe staat het met uw belofte om korte gevangenisstraffen uit te voeren? Door corona werd dat uitgesteld, in februari zei u dat het voor 1 juni zou zijn.

VAN QUICKENBORNE «Op 1 september is het zover.»

HUMO Zal dat lukken, met onze overvolle gevangenissen?

VAN QUICKENBORNE «Het móét, de wet is gestemd. Eind dit jaar openen we de nieuwe gevangenissen van Haren en Dendermonde. We creëren 750 extra plaatsen op een totaal van 9.500. De komende jaren komen er nog nieuwe gevangenissen in Antwerpen, Leopoldsburg, Vresse-sur-Semois, en we bouwen speciale instellingen voor geïnterneerden. Maar de uitvoering van de korte straffen zal de overbevolking óók doen dalen. Raar, hè?»

HUMO Hoezo?

VAN QUICKENBORNE «Nu spreken rechters strengere straffen uit om veroordeelden effectief achter de tralies te krijgen. Onderzoeksrechters houden sneller iemand aan, ‘zodat hij toch al twee maanden in voorhechtenis heeft gezeten, als hij er straks met een enkelband vanaf komt’. Zo houden ze de overbevolking in stand. Vanaf 1 september is dat gedaan: alle straffen van twee tot drie jaar voeren we uit. En vanaf 1 september 2023 volgen de straffen vanaf zes maanden. De nóg kortere straffen? Die bestaan straks niet meer! De minimumstraf wordt zes maanden. Er komt een nieuw strafwetboek, waardoor rechters voor sommige misdaden geen gevangenisstraf meer kunnen geven. Ik wil meer alternatieve straffen zien. Iemand als Jeff Hoeyberghs, die vrouwonvriendelijke praat verkoopt, hoort niet thuis in de gevangenis. Laat hem maar eens meedraaien bij een vzw voor slachtofferhulp, zoals Payoke.»

HUMO U wilt ook meer kleine detentiehuizen in de steden, waar veroordeelden zich kunnen voorbereiden op hun terugkeer in de maatschappij.

VAN QUICKENBORNE «Dat is dé oplossing, maar het verzet is hevig. In het parlement is iedereen voor zulke detentiehuizen, tot ik vraag of het in hun gemeente kan. Er zijn weinig moedige politici: ze zijn allemaal bang van de reacties van de buurtbewoners. Maar in Ninove, Mechelen en Gent steken ze hun nek uit. Ook in Kortrijk en Berkendael komen er detentiehuizen.

»(Enthousiast) Ik heb grote ogen getrokken tijdens mijn bezoek aan Finland. Daar hadden ze 50 jaar geleden ook te veel gevangenen en te weinig cellen, maar ze gooiden het roer om: kortere straffen, meer alternatieve sancties en een betere begeleiding van gevangenen. De helft van de gedetineerden zit daar in een open setting. De recidive ligt er veel lager en de criminaliteit is gedaald. Dat is the way to go. Voor 20 procent van de gevangenen heb je zware beveiliging nodig. De anderen kunnen in detentiehuizen samenleven, koken, wassen, werk zoeken en opleidingen volgen, in plaats van hele dagen in hun cel te zitten. Sommige Finse gedetineerden stappen ’s morgens in hun auto om naar hun job te rijden en komen ’s avonds terug naar de gevangenis. Zo wordt de stap naar een terugkeer in de samenleving veel kleiner. Hier is de gevangenis te vaak een leerschool voor criminelen.»

BETON

HUMO U bent sinds 1999 politiek actief: wat is er sindsdien veranderd in de Wetstraat?

VAN QUICKENBORNE «In de jaren 90 beslisten politici alles in kastelen en achterkamers. De ministers waren oude mannen in grijze pakken die ‘geen commentaar’ snauwden. Om te weten wat er beslist was, moest je nadien de boeken van Hugo de Ridder (politiek journalist, red.) lezen. Daarna kwam de open debatcultuur van Verhofstadt, die nadien helemaal is geëscaleerd: politici zeiden al op de stoep van de Wetstraat wat wel en niet mogelijk was en journalisten konden via WhatsApp live volgen wat er aan tafel gebeurde. In deze regering zie ik opnieuw wat meer fatsoen.

»Maar ook de berichtgeving is spectaculairder geworden. Het is bijna sportverslaggeving: politici moeten scoren, trofeeën binnenhalen en elkaar tackelen. Elke week heeft zijn winnaar en verliezer. Zo creëer je een permanente verkiezingssfeer en trigger je polarisering.

»In mei diende ik een koninklijk besluit in om gokreclame te verbieden, omdat ik genoeg slachtoffers ken die door hun gokverslaving diep in de miserie zijn beland. De grootste krant van Vlaanderen schreef dat mijn voorstel er kwam onder druk van de Nationale Loterij, terwijl ik zwart op wit kan aantonen dat dat niet waar is! Dat is cynische journalistiek. En dan zijn we verbaasd dat de mensen ons zakkenvullers vinden! Ik steek verdorie mijn nek uit, en dan word ik zo aangepakt?»

HUMO Is dat verbod op gokreclame geen staaltje van aankondigingspolitiek? De MR verzette zich en er kwam niks meer van. Een maand later kondigde voetbalclub Antwerp een gokbedrijf aan als nieuwe hoofdsponsor.

VAN QUICKENBORNE «Hola! Dat KB is ondertekend en naar Europa gestuurd. Ik moet dat niet meer langs de regering laten passeren. Wat gaat de MR doen als ik dat straks in het Staatsblad publiceer? De regering laten vallen? Ik zeg u: Europa zal ons volgen. Nederland heeft kort na mijn initiatief ook een verbod op gokreclame aangekondigd. Ik heb nog nooit zoveel lobbyisten gehoord, van de voetbalbond tot de gokbedrijven. Maar ik ga ermee door, want de bevolking steunt dit.»

HUMO Met het pamflet ‘Beton’ maakte Willem-Frederik Schiltz recent de balans op van vijftien jaar in de politiek: ‘De laatste jaren zie ik een fossilisering en betonnering. Niets lijkt nog te lukken. Regeringsvormingen duren langer, dossiers lopen juridisch en politiek muurvast.’

VAN QUICKENBORNE «Wij proberen in België links en rechts, katholieken en vrijzinnigen, Franstaligen en Nederlandstaligen vreedzaam te laten samenleven. (Fijntjes) In Noord-Ierland, het Baskenland en de Balkan is dat niet altijd gelukt.

»Maar goed, sommige vastgeroeste zaken frustreren mij ook. Het financieren van godsdiensten, is dat nog van deze tijd? Als ik in mijn stad iemand meer loon wilde geven, moest ik dat voor álle ambtenaren doen. Zo kun je toch niet werken? Waarom moeten leraars vastbenoemd zijn en allemaal hetzelfde verdienen? Sommige hervormingen zijn zó evident, maar je raakt zelfs niet in de buurt.»

HUMO Wat is de oplossing?

VAN QUICKENBORNE «Minder beloven, meer doen. Politici die veel straffe beloftes doen, ondergraven de geloofwaardigheid van de politiek. Dat is misschien goed om verkiezingen mee te winnen, maar je kunt die beloftes in ons systeem toch niet waarmaken, en dan is de desillusie des te groter.»

HUMO Hebt u daar zelf ook tegen gezondigd?

VAN QUICKENBORNE «Natuurlijk! Ik heb als jonge politicus gezegd dat ik het koningshuis zou afschaffen, cannabis zou legaliseren en de winkels zou openen op zondag. Maar als je beloftes doet, zorg dan dat ze haalbaar en betaalbaar zijn. Je kunt veel lawaai maken, maar wat telt, is wat je realiseert. Daarom ben ik gestopt met Twitter. Dat is alleen maar geroep en getier voor een beperkt kringetje.»

HUMO Uw partij gaat in 2024 dus niet beloven dat ze de belastingen zal verlagen?

VAN QUICKENBORNE «Nee. Een basisinkomen of een grote belastingverlaging: vergeet het. Maar ondertussen moeten we opboksen tegen populisten die een land van melk en honing beloven. Hun recepten leiden alleen tot chaos. De Brexit, dat was nog eens revolutie, hè? Maar waar staat Engeland vandaag? Trump ging het ook allemaal oplossen. Het resultaat was een bende extremisten die het Capitool bestormde en de Amerikaanse democratie bijna omverwierp.»

HUMO In De Standaard zei Schiltz: ‘We beleven het einde van een periode van vrede en voorspoed, maar we missen een nieuw plan.’ De liberalen weten het blijkbaar ook niet meer?

VAN QUICKENBORNE «Het zijn uitdagende tijden. De oorlog, klimaatverandering, inflatie en polarisering maken de mensen bang. De opmars van de democratie in de wereld valt stil. Er is steeds meer hang naar autoritaire leiders. Maar ik zie ook positieve evoluties: een sterk Europa dat de zaken kordaat aanpakt. De NAVO die weer alive and kicking is. Wij moeten ons model van vrijheid, mensenrechten en sociale bescherming blijven uitdragen, want het is uniek in de wereld. Te weinig mensen beseffen dat. In Amerika word je dakloos als je tegenslag kent, wij laten de mensen niet aan hun lot over. Europa is het enige continent waar mensen echt vrij kunnen zijn. Maar we zullen moeten vechten voor dat model.»

HUMO Hoelang houdt de democratie bij ons nog stand, nu de extremen oprukken en de klassieke partijen steeds verder afkalven?

VAN QUICKENBORNE «Als deze regering slaagt, ben ik niet zo pessimistisch. We zijn nog maar halfweg, hè. Ik ben niet somber over de versplintering van het politieke landschap. In 2004 haalde Vlaams Belang ook 24 procent, maar we hebben dat overleefd. Dat partijen kleiner worden, is een bewijs van diversiteit. We willen toch niet terug naar de tijd van de verzuiling, toen mensen klakkeloos stemden zoals hun ouders?»

HUMO In uw partij worden ze wel nerveus. Achttien jonge liberalen schreven een kritische open brief om de partij wakker te schudden.

VAN QUICKENBORNE «Die open brief was een aanmoediging om onze partij te vernieuwen. Dat is nodig, en daar maken we zeker werk van. Maar ik lig vooral wakker van hoe de regering de mensen en bedrijven kan beschermen in deze moeilijke tijden. We zullen opnieuw aan één zeel moeten trekken, zoals tijdens de pandemie.»

HUMO Is Vivaldi II een optie?

VAN QUICKENBORNE «Waarom niet? Alexander heeft gezegd dat hij wil voortdoen als de kiezer hem een mandaat geeft.»

HUMO Maar hoe wilt u dat de Vlamingen blijven geloven in België, als de PS en MR evidente hervormingen blijven blokkeren?

VAN QUICKENBORNE «Dit gaat niet over Vlamingen tegen Walen, maar over politici met een groot ego die veel lawaai maken. Daar gaan we ons land toch niet voor opbreken? Alsof het in Vlaanderen zoveel beter gaat: het onderwijs boert achteruit, het klimaatbeleid blijft achter en de wachtlijsten in de jeugd- en gehandicaptenzorg raken maar niet weggewerkt. Het idee dat het makkelijker zal gaan zonder de Walen is een illusie.»