Volgens Viktor Orbán gaat het prima met de persvrijheid in Hongarije

De Hongaarse premier Viktor Orbán is vorige week uitgeroepen tot een ‘Press Freedom Predator’. Dat laat hij niet zomaar langs zich heen gaan.

‘Ik heb ‘m gevonden hoor, die verloren persvrijheid!’, schreef de Hongaarse premier Viktor Orbán afgelopen week op zijn Facebookpagina. Erbij plaatste hij een filmpje waarin hij hoogstpersoonlijk bij het krieken van de dag een krantenkiosk in Boedapest bezoekt. De verkoper weet niet wat hem overkomt. ‘Mon dieu’, roept de Hongaar van schrik in het Frans. Orbán legt hem uit waar hij voor komt: ‘Ik sta op een of andere lijst met vijanden van de persvrijheid.’ ‘O ja?’, zegt de verkoper. ‘Ja, een organisatie van ome Soros’, zegt Orbán.

Dan werpt Orbán een blik op het enorme aanbod aan kranten en tijdschriften. ‘Wat voor bladen heb je hier die kritisch over de regering schrijven? Ik koop ze.’ Samen lopen ze door wat namen heen: HVG, Magyar Narancs, Népszava. Veel zijn het er niet, maar het filmpje – de humor, de relaxte omgang met de straatverkoper, het noemen van zijn grote vijand George Soros – zal ongetwijfeld goed vallen bij de achterban van de Hongaarse premier.

Het is daarmee een politiek vernuftige reactie op het nieuws dat Viktor Orbán vorige week door de organisatie Verslaggevers zonder Grenzen als eerste EU-leider ooit werd uitgeroepen tot Press Freedom Predator. Onder de regeringsleiders met die ‘eretitel’ bevinden zich onder andere Assad (Syrië), Bolsonaro (Brazilië), Erdogan (Turkije), Carrie Lam (Hongkong), Loekasjenko (Wit-Rusland) en Kim Jong-un (Noord-Korea).

Onafhankelijke media blijven amper overeind

In het afgelopen decennium werd zo’n tachtig procent van het Hongaarse medialandschap de invloedsfeer van de regering-Orbán binnen getrokken. Toen Orbán in 2010 aantrad als premier stond Hongarije nog op nummer 23 van de Free Press Index, die eveneens jaarlijks gepubliceerd wordt door Verslaggevers zonder Grenzen. Inmiddels staat het land op de 92ste plaats. België staat 11de op de lijst, Nederland op nummer 6. De overgebleven onafhankelijke media in Hongarije kunnen zich maar moeilijk staande houden: ze worden zwartgemaakt in de pro-regeringsmedia, ze moeten het doen zonder de inkomsten uit overheidsadvertenties waar andere media financieel sterk op leunen, en er wordt hen toegang tot officiële informatie en locaties ontzegd.

De regering zelf ontkent dit alles. De Hongaarse staatssecretaris Tamás Menczer schroomde zelfs niet om de aanslag op Peter R. de Vries aan te grijpen om de aandacht af te leiden van de staat van de persvrijheid in Hongarije. ‘Ik ben er zeker van dat premier Rutte zijn uiterste best zal doen om te voorkomen dat dit soort vreselijke dingen kunnen gebeuren in een EU-lidstaat’, schreef Menczer in een verklaring, om daar aan toe te voegen dat hij gelooft dat via hard werk, de Nederlandse regering de weg naar persvrijheid en de rechtsstaat terug kan vinden. ‘Premier Rutte en zijn regering kunnen rekenen op de steun van Hongarije daarbij.’

(Trouw)