Coöperatie Laatste Wil
Voorzitter Nederlandse zelfdodingsclub opgepakt. ‘Het is toch absurd dat je voor je eigen dood afhankelijk bent van iemand anders?’
Ophef in Nederland over de arrestatie van Jos van Wijk, voorzitter van de Coöperatie Laatste Wil (CLW) die ervoor pleit om mensen zelf te laten beslissen over hun dood. De 73-jarige Van Wijk wordt verdacht van deelname aan een criminele organisatie die helpt bij zelfdoding of plannen hiertoe beraamt. In 2017 lanceerde de coöperatie ‘Middel X’, een wit poeder dat een humane dood zou veroorzaken.
Het middel is in principe legaal, maar het verstrekken van het middel aan mensen die zelfmoord willen plegen, kan echter als hulp bij zelfdoding worden gezien en is dus mogelijk strafbaar. Humo sprak eind 2018 met Van Wijk over het middel, hieronder een deel van dat gesprek.
HUMO Wie uit het leven wil stappen, kan toch ook kiezen voor euthanasie?
JOS VAN WIJK «Het is niet omdat je euthanasie vraagt, dat je die ook krijgt. En zelfs als het mag, weigeren veel dokters om euthanasie toe te passen. Een dokter die wél wil helpen, voelt vaak een enorme mentale en emotionele belasting. Het is nu eenmaal geen pretje om de dood van iemand op je geweten te hebben, zelfs al heeft die persoon erom gevraagd.
»Het is toch absurd dat je voor je eigen dood afhankelijk bent van iemand anders? Ik ben verantwoordelijk voor al mijn daden: ik mag een gezin stichten, ik kan verkozen raken in het parlement of ik kan ervoor kiezen een geslachtsverandering te ondergaan. Maar als het mijn eigen levenseinde betreft, mag ik de touwtjes niet zelf in handen nemen?»
HUMO Wat voor poeder is Middel X eigenlijk?
VAN WIJK «Het gaat om een legaal te verkrijgen conserveermiddel dat in de juiste hoeveelheid, 2 gram per persoon, leidt tot de dood. Uit veiligheidsoverwegingen hou ik de naam geheim.»
HUMO Maar het is makkelijk te verkrijgen?
VAN WIJK «In principe wel. Op gespecialiseerde websites kun je het alleen in bulk bestellen, vaak per kilo. Allicht omdat het vaak in de chemische industrie en in labo’s wordt gebruikt.»
HUMO Volgens experts zou het poeder een onaangename dood veroorzaken.
VAN WIJK «Ze hebben het mis. Drie weken geleden heeft een vrouw het middel ingenomen. De patholoog en huisarts zeiden dat het om een rustig en snel overlijden ging, zonder epileptische aanvallen.
»Maar oké, het poeder moet de dood veroorzaken, dus heeft het wel wat bijwerkingen, zoals hartkloppingen en misselijkheid. Daarom neem je op voorhand best antibraakmiddelen, om het jezelf zo comfortabel mogelijk te maken.»
HUMO Zelf heeft u het middel ook ingenomen, in sterk verdunde hoeveelheid. Waarom?
VAN WIJK «Een druppel. Omdat het zogezegd je slokdarm zou wegbranden. Dat was niet het geval. Het was niet zuur. Eerder smaakloos, een beetje zepig. Maar het effect was er wel meteen. Na 5 minuten voelde ik mij misselijk en draaierig.»
HUMO Bange minuten, lijkt me.
VAN WIJK «Niet echt. Als je weet dat 50 milliliter de dodelijke dosis is, zal één druppel echt niet veel schade aanrichten.»
HUMO Middel X in huis hebben kan ervoor zorgen dat mensen op een impulsieve manier voor de dood kiezen.
VAN WIJK «Mensen zullen altijd een manier vinden. Ze kunnen ook in een opwelling een overdosis nemen of van een flatgebouw springen. Als je in korte tijd 10 liter water drinkt, ga je ook dood. Maar wat als er een meer serene, waardige en vooral onafhankelijke manier is om afscheid te nemen van het leven dat je niet meer wil?»
HUMO U vindt niet dat u zelfdoding normaliseert?
VAN WIJK «Ik maak het bereikbaarder. Als je zegt dat je dood wil, moet je al oppassen dat ze je niet naar een gesloten afdeling van de psychiatrie brengen. Als je genoeg hebt van het leven, is elke extra dag een marteling. Is het de taak van de samenleving om iemand een fundamenteel zelfbeschikkingsrecht te ontzeggen? In Nederland hebben in 2017 liefst 1.917 mensen zich van het leven beroofd. Dat zijn er elke dag vijf. Als we daar opener over kunnen praten, krijgen we dat cijfer misschien naar beneden.
»Wie dat poeder in huis haalt, is daarom niet van plan het meteen te gebruiken. Het is een hulplijn die gemoedsrust geeft.»
