‘De auto over de grens volladen met cola en cava, het is een daguitstap met de familie’ Beeld Antone Coene
‘De auto over de grens volladen met cola en cava, het is een daguitstap met de familie’Beeld Antone Coene

Humo’s Grote Boodschap

Waar winkelt u het goedkoopst? Onze Man gaat shoppen in België én de buurlanden. ‘Voor dezelfde winkelkar betalen we hier 33 euro meer’

In ‘Ze zeggen dat’ onderzoeken Andy Peelman en Dina Tersago, in goed gezelschap van Delhaize-uitbater Kim Van Oncen, vanavond of het écht voordeliger is om naar de buurlanden te rijden en daar uw inkopen te doen. Interessant vraagstuk, maar of u daarvoor een uur Andy Peelman wilt verdragen, is een andere vraag. Gelukkig zochten wij het naar aanleiding van de eindejaarsperiode reeds voor u uit!

Joris Bellwinkel

Dit artikel verscheen voor het eerst op 6 december 2022

Even diep ademhalen wanneer u net voor de feestdagen met een afgeladen winkelkar aan de kassa staat: de supermarktprijzen zijn het afgelopen jaar angstaanjagend gestegen. Eén op de drie Belgen wijkt ondertussen al uit naar het buitenland om daar een slag te slaan. Is alcohol echt zoveel goedkoper over de grens? Loont het om ook uw kroketten, bruiswater en ijstaart daar te hamsteren? En in welk van onze buurlanden bespaart u het meest? Humo ging met dezelfde boodschappenlijst eindejaarsinkopen doen in onze buurlanden.

Statistiekbureau Statbel maakte afgelopen week bekend dat de inflatie in november 10,6 procent bedroeg, wat wil zeggen dat ons leven vandaag ruim 10 procent duurder is dan een jaar geleden. De energieprijzen stegen het sterkst, maar ook levensmiddelen werden veel duurder: de prijs van voedingswaren (inclusief alcohol) ligt gemiddeld 14,5 procent hoger dan vorig jaar. Consumentenorganisatie Test-Aankoop voerde een groot onderzoek naar de supermarktprijzen en zag dat vrijwel elk product duurder is geworden, en dat enkele uitschieters in een jaar tijd meer dan 30 procent stegen in prijs: onder meer boter, melk, mosterd, pasta, keukenrol, wc-papier, komkommer en aluminiumfolie. Ook de prijs van kaas, frituurolie, bloem en gevogelte steeg stevig.

Nu is België geen uitzondering, want ook in onze buurlanden betaal je steeds meer voor je boodschappen. In Duitsland stegen de prijzen van levensmiddelen afgelopen herfst zelfs harder dan bij ons. Wat betekent dat concreet als u uw winkelwagentje vult? Samen met fotograaf Anton Coene trek ik op boodschappenjacht in eigen land, en daarna steken we de grens over naar buurlanden Nederland, Duitsland, Luxemburg en Frankrijk.

null Beeld Anton Coene / Humo
Beeld Anton Coene / Humo

HALTE 1: BELGIË

Beginnen doen we bij Colruyt in Pelt. In deze Limburgse gemeente concurreren maar liefst negen supermarkten binnen een straal van nog geen 2,5 kilometer – de hoogste supermarktconcentratie van België. Aangezien Colruyt de prijzen aanpast aan de nabijgelegen concurrenten, om zo de laagste prijs in de regio te garanderen, zou dit Colruyt-filiaal in theorie de goedkoopste supermarkt van ons land moeten zijn. Een ideale plaats dus om onze steekproef te beginnen: we verzamelen de 27 producten die we straks ook in de andere landen in ons wagentje zullen leggen.

Het is stil in de winkel, maar bij de broodafdeling schuifelen Edwin (54) en zijn moeder Marie-José (84) voorbij. De ouders van Marie-José hadden vroeger zelf een supermarkt in Pelt, vertelt ze, maar die is al een tijd gesloten. Ze heeft in de loop der jaren gezien hoe veel kleine kruideniers zijn verdwenen, en hoe de ene na de andere keten zich in Pelt besloot te vestigen: Alvo, Spar, Aldi, Lidl en Delhaize.

EDWIN «En dan zijn er nog een Albert Heijn en een Jumbo bij gekomen. Allemaal op vijf minuten rijden van elkaar. Nu de prijzen stijgen, wisselen we vaker van winkel en houden we de promoties goed in de gaten.»

Hoewel Pelt vlak bij de Nederlandse grens ligt, gaan moeder en zoon zelden winkelen bij de noorderburen.

EDWIN «Volgens mij is het daar niet zoveel goedkoper, hoogstens bespaar je af en toe een paar cent. In Duitsland en Frankrijk liggen de prijzen wel lager, maar dat is voor ons erg ver rijden. Het prijsverschil moet dan al serieus zijn voordat zo’n verre autorit iets opbrengt.»

We vervolgen de route door de rayons en vullen ons karretje met typische eindejaarsinkopen: we kopen frisdranken, alcohol en snacks, we stellen een klassieke kerstmaaltijd samen met kroketten, groenten, kalkoen en een vegetarische optie, we denken aan ontbijt, een fles champagne, nemen een paar artikelen van de drogisterijafdeling mee en voor het echte kerstgevoel kopen we ook een ijstaart met een ietwat onsmakelijke verpakking: de Viennetta Biscuit & Caramel. De rekening? 162,36 euro.

Caissière Carla bij Albert Heijn in Maastricht: 'Wij hebben de bonus aanbiedingen, daar zijn de Belgen gek op.' Beeld Antone Coene
Caissière Carla bij Albert Heijn in Maastricht: 'Wij hebben de bonus aanbiedingen, daar zijn de Belgen gek op.'Beeld Antone Coene

HALTE 2: NEDERLAND

In winkelcentrum Brusselse Poort in Maastricht, 2 kilometer over de grens met België, wordt al volop kerstmuziek gespeeld. De bakker verkoopt kroketbroodjes en Limburgse vlaai, er hangen oranje vlaggen boven de winkels waarop in grote letters ‘Hup Holland Hup’ prijkt en op de parkeerplaats staat de ene Belgische auto naast de andere. Uit één van die auto’s stapt het sympathieke koppel Mia (76) en Vic (80), uit het nabijgelegen Riemst. Ze gaan, net als wij, naar de Albert Heijn XL.

MIA «Al gaan we meestal ook even naar de Jumbo, de Action, de Wibra en Kruidvat. Hier in Nederland zijn veel zaken goedkoper. Eten voor de kat, bijvoorbeeld: daarop bespaar je toch al snel een euro per doos.»

Vic is minder overtuigd.

VIC «Sommige dingen zijn hier duurder, hoor. Elk land is de afgelopen tijd duurder geworden, we zitten allemaal met dezelfde problemen. Het ene land is niet beter dan het andere.»

Andere klanten op de parking zijn zekerder van hun zaak. ‘Eigenlijk is alles in België 10 tot 15 procent duurder,’ schat Nederbelg Grada (59). ‘Albert Heijn heeft altijd goede deals gehad. Zo’n aanbieding als 1+1-gratis zie je pas sinds kort in België.’

‘Ik zie hier voort-du-rend Belgen,’ zegt de goedlachse Albert Heijn-caissière Carla met een sappig Limburgs accent.

CARLA «Dat komt door die suikertaks, hè. Cote d’Or is Belgische chocolade, maar is hier goedkoper. Coca-Cola is in België ook veel duurder. En wij hebben de bonusaanbiedingen, hè, daar zijn de Belgen gek op.»

Eigenlijk zou elke winkel een enthousiaste ambassadeur als Carla moeten hebben. En overal in de winkel hangen inderdaad oranje kartonnetjes die bonusprijzen vermelden. Al blijkt de ene aanbieding de andere niet. De Freixenet-cava is 2,50 euro afgeprijsd, maar is nog altijd 50 cent duurder dan bij Colruyt in Pelt. De Nivea-deodorant is 1+1 gratis, maar voor één busje betaal je een stevige 4,29 euro in plaats van 3,25 euro bij Colruyt.

En die deodorant blijkt geen uitzondering, zo merken we al snel tijdens het vullen van onze winkelwagen. Groenten zijn hier een stuk duurder, net als flessen water. En ondanks de suikertaks in België betaal je in Nederland een paar cent méér voor Coca-Cola. Voor de Moët & Chandon-champagne tellen we zelfs 15 euro meer neer voor exact dezelfde fles als bij Colruyt. Albert Heijn mag in België dan adverteren met ‘Hollandse prijzen’, een echte aanbeveling blijkt dat niet: slechts drie van de 27 producten zijn uiteindelijk iets goedkoper in Nederland. Al stuiten we op de valreep toch nog op een sterke bonusaanbieding: de Bombay Sapphire Gin blijkt 5,70 euro afgeprijsd, waarmee de fles ook 5,60 euro goedkoper is dan bij Colruyt. Voor de eindafrekening mag het niet baten: voor een identiek gevuld winkelwagentje betalen we nu 195,97 euro, ruim 33 euro meer dan bij Colruyt.

De Luikse Yvette bij Kaufland in Duitsland. ‘We zien het als een uitstapje, en bovendien is hier bijzonder veel keuze.’ Beeld Antone Coene
De Luikse Yvette bij Kaufland in Duitsland. ‘We zien het als een uitstapje, en bovendien is hier bijzonder veel keuze.’Beeld Antone Coene

HALTE 3: DUITSLAND

Op slechts een halfuurtje rijden van Maastricht én vlak bij de Belgische grens ligt Aken, waar we parkeren bij Kaufland, de favoriete bestemming van Duitse koopjesjagers. Al komen hier niet alleen Duitsers, zo zien we op de ondergrondse parkeerplaats aan de aanzienlijke hoeveelheid Belgische nummerplaten. Het echtpaar Yvette (63) en Lulu (62) uit het Luikse Gemmenich komt elke zes weken naar Kaufland.

YVETTE «Het is een uitstapje voor ons.»

LULU «Voor sommige producten betaal je hier veel minder. We hebben zo onze vaste gewoonten, we kopen de dingen waarvan we intussen weten dat ze hier goedkoper zijn: Coca-Cola, wasmiddel, beautyproducten. Al moet u de prijs van die laatste aan mijn vrouw vragen.»

YVETTE «En we komen hier ook graag omdat er bijzonder veel keuze is.»

Dat is niet overdreven: de supermarkt is gigantisch. Op de winkelvloer passen makkelijk twee Colruyt-winkels én een Albert Heijn XL. Het assortiment waaiert breed uit en is tegelijk soms opmerkelijk specifiek. Zo zijn er drie rayons gevuld met diepvriestaart: dozen met weerzinwekkend grote vlaaien, appelgebak, en creatief gemixte taartpunten. De afdeling ijstaart is dan weer erg beperkt. Het is een chaotische winkel, met rayons die elkaar lukraak lijken op te volgen. Vaste Kaufland-klanten zullen hun weg wel vinden, maar wij verdwalen op weg naar de drogisterijafdeling. We passeren fietsen, schnitzels en een oneindige hoeveelheid snoep. Haribo macht Kinder froh und Erwachsene ebenso, behalve als ze na een half uur nog steeds geen scheermesjes hebben gevonden. ‘Joe can find zhem raight on the other side,’ stuurt een behulpzame medewerker ons terug naar de andere kant van de winkel. We vinden de scheermesjes uiteindelijk alsnog én ze blijken goedkoop: voor een pak van 20 mesjes Gillette Blue II betaal je bij Colruyt 9,73 euro, bij Albert Heijn 12,72 euro, terwijl ze hier voor 5,71 euro over de toonbank gaan. Ook de deodorant is hier zo’n 40 procent goedkoper dan in België.

Veel verpakkingen wijken af in Duitsland. De standaardflessen frisdrank zijn bijvoorbeeld kleiner dan bij ons, maar omgerekend naar 1,5 liter blijkt Coca-Cola hier ook 27 procent goedkoper. De rest van de boodschappen valt daarentegen wat duurder uit dan bij Colruyt, waardoor de Duitsers uiteindelijk het onderspit moeten delven in de stand: 166,82 euro, 4 euro meer dan wat we in Pelt moesten neerleggen.

De Colruyt in het Luxemburgse Weiswampach trekt vooral Belgische klanten. Beeld Antone Coene
De Colruyt in het Luxemburgse Weiswampach trekt vooral Belgische klanten.Beeld Antone Coene

HALTE 4: LUXEMBURG

Als we de parkeergarage uitrijden, schemert het al. We moeten zo’n 100 kilometer rijden van Aken naar de grens met Luxemburg en door het eindeloze drentelen in Kaufland hebben we haast: over anderhalf uur zal de supermarkt in Luxemburg al sluiten. De stemming in de auto is omgeslagen. We hebben vandaag al 200 kilometer gereden, maar op onze feestboodschappen hebben we nog geen cent bespaard. Op de radio analyseert een sportpsycholoog het verlies van de Rode Duivels, hij heeft het de hele tijd over mindset. In onze kofferbak liggen drie ijstaarten Viennetta Biscuit & Caramel te smelten.

Enkele tientallen meters over de Belgisch-Luxemburgse grens ligt de Colruyt van Weiswampach, een gehucht van amper 700 inwoners. Niet zo verbazingwekkend dat de winkel vooral auto’s met Belgische nummerplaten trekt. Een groep Waalse jongeren heeft net de kofferbak volgeramd met alcohol. Hoe goedkoop de alcohol in Luxemburg precies is, komen we al snel te weten, want waar de Nederlandse en Duitse supermarkten beginnen met de groente- en fruitrayons, stort de Luxemburgse Colruyt zijn klanten meteen in de drank.

Het prijsverschil blijkt fors: de fles Bombay Gin die in België 22,50 euro kost, gaat hier weg voor de standaardprijs van 12,70 euro. De fles cava Freixenet Cordon Negro was bij de Belgische Colruyt 6,99, terwijl-ie hier slechts 3,95 euro kost. Op de Moët & Chandon-champagne besparen we ook nog eens 5 euro. Verderop blijken cola, scheermesjes en deodorant eveneens goedkoper. De rest van onze winkelwagen is ongeveer gelijk geprijsd als in België en soms een paar cent duurder. Bij de kassa liggen vlaggetjes en schmink in de Belgische driekleur, in Weiswampach kennen ze hun klandizie. De rekening? 143,11 euro, zo’n 20 euro goedkoper dan in Pelt.

Op de parkeerplaats probeer ik onze ijstaart te slijten aan vertrekkende klanten, maar ze kijken wantrouwend naar de druppelende doos biscuit en caramel in mijn handen. Op de valreep weet ik toch een gezin te vinden dat de witte stronk in dank aanneemt. Fotograaf Anton staat ondertussen een paar meter verderop aan een tankstation en heeft een extra besparing op het oog: in Luxemburg blijkt de benzine zo’n 25 cent per liter goedkoper. Opgetogen rijden we terug door de heuvels van de Ardennen, waar ondertussen een dikke laag mist hangt.

null Beeld Antone Coene
Beeld Antone Coene

HALTE 5: FRANKRIJK

De volgende dag rijden we naar de andere kant van België. We gaan naar het Franse Roncq om de Auchan te bezoeken, een hypermarkt die vooral onder West-Vlamingen een begrip is. De naam van de winkel staat in zes reuzenletters bovenop het kolossale gebouw, zodat je ’m vanuit elke hoek op de uitgestrekte parking kunt zien. Het geheel heeft iets weg van de ingang van een overdekt pretpark. ‘Een waterpretpark dan,’ zegt Anton, als we de eerste landgenoten hun wagentjes volgestouwd met waterflessen naar buiten zien duwen.

Eén van die Belgen is Luc uit Kluisbergen – ‘Jullie mogen maximaal twee vragen stellen, en nee, ik wil niet op de foto’ – die een winkelkar vol met flessen Vittel en Sanpellegrino naar zijn auto rijdt en vervolgens terugkeert naar binnen voor een tweede ronde. Ook Kathleen (69) en Valerie (42), vriendinnen uit de Spaanse les, hebben veel water gekocht. Eén keer per maand reizen ze vanuit Waregem naar de Auchan om hun auto vol te laden.

VALERIE «We zien het als een uitstapje. Na het winkelen gaan we samen lunchen in de buurt.»

In de kar van Kathleen spot ik twee olijke rendierpantoffels.

KATHLEEN «We hebben wat extra spullen ingeslagen voor de feestdagen. Wijn is hier ook goedkoop, en ze hebben een ruim aanbod aan kaasjes en hapjes.»

Vriendinnen Kathleen en Velerie gaan één keer per maand winkelen in Auchan in het Franse Roncq. 'En daarna gaan we samen lunchen in de buurt.' Beeld Antone Coene
Vriendinnen Kathleen en Velerie gaan één keer per maand winkelen in Auchan in het Franse Roncq. 'En daarna gaan we samen lunchen in de buurt.'Beeld Antone Coene

Binnen in de Auchan is alles groot. Er zijn 38 kassa’s en daar komen nog veertig zelfscanbalies bovenop. In een rayon zijn honderden biersoorten te vinden. Aan het schap met ontbijtgranen lijkt geen einde te komen en de zuivelafdeling is al net zo oneindig. Maar met afstand het imposantste is, hoe kon het ook anders, de afdeling met water. Het rayon blijkt uit te lopen in het supermarktmagazijn, waardoor de rekken makkelijk kunnen worden bijgevuld. Ondertussen rijdt een medewerker van Auchan af en aan met een vorklift om nieuwe palletten water in het gangpad te zetten. In een paar minuten tijd verdwijnt zo’n pallet volledig in de, voornamelijk West-Vlaamse, winkelwagens. Het water blijkt inderdaad goedkoop: voor zes flessen Evian betaal je in België bijna 5 euro, terwijl dat hier maar 3,50 euro is. Het populairste water is hier overigens dat van het huismerk, Cristaline, dat wordt aangesleept alsof het een goedje van de goden is. Het staat niet op onze boodschappenlijst, maar we zoeken het toch even voor u op: per liter Cristaline betaal je 13 cent, terwijl je in de Colruyt voor Everyday-water 20 cent neertelt. Wie het kleine niet eert...

Het aanbod ontbijgranen bij de Auchan in Frankrijk Beeld Anton Coene / Humo
Het aanbod ontbijgranen bij de Auchan in FrankrijkBeeld Anton Coene / Humo

Ook Coca-Cola is hier goedkoper dan in alle andere supermarkten (we betalen 27 procent minder dan in Pelt), net als Schweppes Tonic (19 procent goedkoper).

Jonge ouders Brain (28) en Casy (27) hebben hun winkelkar gevuld met Coca-Cola, Cristaline en Fanta. De Cristaline is voor hun kindje, Imriano.

BRAIN «We besparen met deze kar wel 30 euro, schat ik. Yoghurt is hier trouwens ook erg goedkoop.»

Dat klopt: de vier bakjes Activia Natuur zagen we op onze trip niet eerder zo scherp geprijsd, al is het verschil met Pelt maar 16 cent. Ook goedkoper in Frankrijk dan bij ons: cava, Heinz-ketchup, Nutella en, al leggen we de doos met tegenzin in ons wagentje, de Viennetta Biscuit & Caramel. Significant duurder dan bij ons: groenten, kalkoenfilet en Alpro Soya. Champagne is nagenoeg even duur, maar krijgt in de Auchan wel een vrolijke feestverpakking. De eindafrekening: 150 euro, 12 euro goedkoper dan België, maar 7 euro meer dan Luxemburg.

NIET BLIND KOPEN

Het goedkoopste winkelwagentje vulden we dus in Luxemburg, al blijft de besparing relatief beperkt, tot zo’n 12 procent. Van ons lijstje blijken bovendien redelijk veel producten uiteindelijk gewoon het goedkoopst in België: komkommer, broccoli, kalkoenfilet, roomboter, Pringles, M&M’s en Alpro-sojadrink. Gerichter kopen zal meer lonen: een flinke voorraad alcohol in Luxemburg, drogisterijartikelen in Duitsland en een kar vol frisdrank, water en yoghurt in Frankrijk. Naar Nederland hoeft u überhaupt niet meer te rijden. ‘Bij onze noorderburen is het niet meer zo interessant,’ zegt Gunther Devisch van Promojagers, een website waarop alle mogelijke koopjes verzameld worden.

GUNTHER DEVISCH «De btw op levensmiddelen ligt in Nederland hoger, 9 procent in plaats van 6 procent bij ons, maar vooral: er is minder concurrentie. Je hebt daar de twee giganten, Albert Heijn en Jumbo, die alleen naar elkaar hoeven te kijken qua prijsbeleid. Een winkel die uitpakt met de laagste prijzen, zoals Colruyt, is er niet.»

HUMO Heel wat producten bleken uiteindelijk nog het goedkoopst in België.

DEVISCH «Ja, je moet niet blind naar de Auchan rijden, want zeker niet alles is daar goedkoper. Als ik zelf ga, loop ik meestal rond met de app van Colruyt om de prijzen ter plekke te vergelijken.»

HUMO Veel Belgen lijken zo’n bezoek aan een buitenlandse supermarkt veeleer te zien als een uitje.

DEVISCH «Ik zie het zelf ook als een daguitstap met de familie. Dan laden we onze auto vol met water, cola, cava en sterkedrank, en lopen we daarna een beetje rond.

»Sowieso is een bezoek aan een buitenlandse supermarkt alleen interessant als je een grote voorraad inslaat, zodat je de transportkosten terugverdient. Als je 100 kilometer moet rijden, ben je al snel 7 liter benzine kwijt. Met de huidige benzineprijs van 1,85 euro komt dat op 12,95 euro. Luxemburg is erg interessant om alcohol in te slaan, maar voor de meeste mensen is dat gewoon te ver weg.

»De Auchan is trouwens niet de goedkoopste supermarkt van Frankrijk, de nabijgelegen E.Leclerc heeft over het algemeen nog lagere prijzen. Al gelden daar vaak kooplimieten: je mag er bijvoorbeeld maximaal zes flessen per klant kopen. Dan wordt het helemaal moeilijk om voordeel te doen. Bij de Auchan kun je ongelimiteerd naar binnen en buiten gaan.»

HUMO Al zijn er wel douanekosten als je helemaal losgaat.

DEVISCH «Dan moet je je toch al stevig laten gaan. Je mag maximaal met 60 liter mousserende wijn, 10 liter sterkedrank of 20 liter aperitiefdrank de grens oversteken, maar dat zijn toch al serieuze hoeveelheden.

»De Auchan houdt een paar keer per jaar een verkoop op de parking. Dan wordt er een grote tent neergezet en worden van daaruit rechtstreeks paletten met drank tegen bodemprijzen verkocht. Het ideale moment om een jaarvoorraad cava in te slaan.

»Hou er wel rekening mee dat er soms smaakverschillen zijn tussen landen, bijvoorbeeld bij frisdrank. De smaak van Sprite, Fanta en Ice-Tea is niet altijd dezelfde als bij ons, dus dat kan nog wel een domper zijn bij thuiskomst.»

HUMO Naast de smaak verschilt ook het formaat van de flessen frisdrank nogal tussen de landen, zo merkten we.

DEVISCH «Ja, het is belangrijk om altijd te rekenen met de prijs per liter. In het buitenland bieden ze dezelfde dranken zelden in dezelfde verpakkingen aan, daar zie je bijvoorbeeld flessen van 1,25 of 1,75 liter.

»Al ben je door de hoge Belgische taksen op frisdrank en alcohol eigenlijk altijd wel goedkoper af dan hier.»

DUUR BELGIË

Daar valt het woord ‘taks’ weer. In 2015 kwam de Belgische overheid met een stevige accijnsverhoging op alcoholische dranken én voerde ze tegelijk ook een suikertaks in, die bovenop de verpakkingsheffing uit 2004 kwam. De frisdrankbranche en alcoholfederatie zien die accijnzen als de belangrijkste reden waarom een groeiend aantal Belgen naar buitenlandse supermarkten trekt. Hoe dan ook verklaren die taksen maar een deel van het prijsverschil, want ook andere (merk)producten blijken net over de grens goedkoper. Het is een probleem waarmee België al jaren worstelt, vertelt Pierre-Alexandre Billiet, CEO van retail-kennisplatform Gondola.

PIERRE-ALEXANDRE BILLIET «Tien jaar geleden was het prijsverschil gigantisch: België was véél duurder dan de buurlanden. Toenmalig minister van Economie Johan Vande Lanotte heeft ons land toen geopend voor buitenlandse retailers zoals Albert Heijn en Jumbo – hij heeft zelfs persoonlijk nieuwe winkels ingehuldigd. Hoe meer concurrentie, hoe lager de prijzen, zo was het idee. Voor een deel klopte dat ook wel: in de afgelopen jaren daalde het prijsverschil met de buurlanden zeer sterk. Tot vorig jaar tenminste, want ineens is het grote prijsverschil terug.»

HUMO Hoe komt dat?

BILLIET «Daar zijn een paar redenen voor. De inflatie in België ligt hoger dan in de buurlanden en de energiecrisis hakt er bij ons ook harder in. In Frankrijk kan de overheid de energieprijzen enigszins reguleren, omdat de energiebedrijven daar nog staatsbedrijven zijn. In België zijn alle nutsbedrijven verkocht en zijn we een speelbal geworden van de markt. Voor de supermarkten, en voedingssector, is dat catastrofaal, want het is een zeer energie-intensieve sector: denk maar aan het verwarmen van al die winkels, het elektriciteitsverbruik van de koelvakken en diepvriezers, of de brandstof voor het transport van alle producten.

»Daarbij komt nog de loonhandicap. Een Belgische werknemer is 21 procent duurder dan een Nederlandse. Het is niet voor niets dat grote Belgische winkelketens en e-commercebedrijven hun logistieke centra nét over de grens met Nederland hebben gebouwd.

»Door de automatische loonindexering in België zijn de loonkosten tijdens de crisis bovendien nog veel zwaarder gaan doorwegen. De snelheid waarmee de lonen nu stijgen, zal de prijzen in de winkel ook sneller doen stijgen. Colruyt bijvoorbeeld lijdt heel erg onder die loonhandicap. Als we voortdoen zoals we nu bezig zijn, wordt de achterstand op e-commerce nog groter, en spelen we onze nationale winkelketens kwijt.»

HUMO De stevige concurrentiestrijd tussen supermarkten houdt de prijzen in België voorlopig nog relatief laag.

BILLIET «Dat klopt. Vandaag verkleinen veel winkels hun winstmarges om de prijzen voor de klant stabiel te houden, maar dat kunnen ze niet lang meer volhouden.

»Wij hebben berekend dat ongeveer 48 procent van de kleine zelfstandige winkels in de komende drie maanden failliet dreigt te gaan als ze geen extra middelen vinden. Tijdens de coronacrisis deed de buurtwinkel het uitstekend, maar nu wordt het financieel erg lastig.»

HUMO Als de prijzen in onze supermarkten stijgen, zullen wellicht nog meer Belgen naar het buitenland rijden.

BILLIET «Dan spelen ze eigenlijk dubbelspel. Want hoewel hun loon is geïndexeerd, willen ze wel nog de lagere prijzen van het buitenland. We verwijten de overheid vaak dat ze ons aan het verarmen is, maar door in het buitenland te gaan shoppen met je geïndexeerde loon ben je zelf net zo goed de eigen economie aan het verarmen.»

Onze Man bij Colruyt in het Limburgse Pelt, voor veel producten nog steeds goedkoper dan supermarkten in het buitenland. Beeld Antone Coene
Onze Man bij Colruyt in het Limburgse Pelt, voor veel producten nog steeds goedkoper dan supermarkten in het buitenland.Beeld Antone Coene

HUMO Sorry.

BILLIET «Ja, de meeste mensen zullen dat niet graag horen. Maar ik begrijp het wel, hoor: de lasten op arbeid zijn zo hoog in ons land dat de meeste werknemers hun nettoloon amper zullen zien stijgen. Ongeveer 50 procent van de Belgen woont op minder dan 50 kilometer van een landsgrens en bijna de helft van de Belgen heeft een bedrijfswagen. Dus rijden ze in het weekend op kosten van de baas naar Frankrijk om daar goedkoop inkopen te doen. Toch een bijzonder gegeven.»

De genoemde prijzen in dit artikel zijn een momentopname uit de laatste week van november. Productaanbiedingen werden meegenomen in de vergelijking, bulkkortingen niet. Afwijkende formaten werden altijd omgerekend door middel van de liter- of kiloprijs. De gekochte verse etenswaren werden verwerkt in maaltijden voor hulpbehoevenden, drogisterijspullen werden gedoneerd aan het OCMW. Drie pakken Viennetta Biscuit & Caramel overleefden deze reportage niet.

Reageren op een artikel, uw mening ventileren of een verhelderend inzicht delen met de wereld

Ga naar Open Venster

Op alle artikelen, foto's en video's op humo.be rust auteursrecht. Deeplinken kan, maar dan zonder dat onze content in een nieuw frame op uw website verschijnt. Graag enkel de titel van onze website en de titel van het artikel vermelden in de link. Indien u teksten, foto's of video's op een andere manier wenst over te nemen, mail dan naar redactie@humo.be.
DPG Media nv – Mediaplein 1, 2018 Antwerpen – RPR Antwerpen nr. 0432.306.234