Waarom het goed is om te vasten: ‘Je wordt niet alleen slanker, maar voorkomt ook kanker, hartkwalen, diabetes en dementie’

Diabetes en hart- en vaataandoeningen voorkomen, je immuunsysteem opkrikken, dementie uitstellen én wat jaren aan je leven toevoegen, niet door pillen te slikken of jezelf in het zweet te werken, maar door simpelweg minder te eten? Met als bonus een pak kwijtgeraakte kilo’s? Het klinkt te mooi om waar te zijn, maar een groeiende stapel wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat vasten erg gunstige effecten kan hebben op onze gezondheid en mogelijk zelfs kan helpen tegen kanker. In zijn boek, ‘De snelle 800’, giet wetenschapsjournalist en dokter Michael Mosley de recentste wetenschappelijke inzichten in een dieet waarmee u niet alleen slanker zou moeten worden, maar vooral ook gezonder.

Wie met gezonde voeding bezig is, weet het al langer: vasten, in al zijn verschillende vormen, is een hype geworden, zeker nu een legertje Hollywoodsterren, topsporters en Instagramcelebrity’s het ontdekt en enthousiast omarmd heeft. Journalist en BBC-producer Michael Mosley raakte zeven jaar geleden al geïnteresseerd in vasten, toen hij op z’n 55ste te horen kreeg dat hij diabetes type 2 had, de vorm van suikerziekte die gepaard gaat met overgewicht en te weinig lichaamsbeweging.

Michael Mosley «Die diagnose was uiteraard een shock. Mijn dokter zei dat er niks anders op zat dan aan de medicatie te gaan, maar dat zag ik niet zitten. Mijn vader had namelijk op ongeveer dezelfde leeftijd als ik diabetes gekregen en stierf tien jaar later aan de complicaties ervan. Ik deed wat onderzoek en hoorde zo over vasten en periodiek vasten. Ik wist de BBC ervan te overtuigen er een documentaire over te mogen maken, zodat ik er meer over te weten kon komen. Voor die docu testte ik allerlei manieren van vasten uit, onder andere het 5:2-dieet, waarbij je je calorie-inname twee dagen per week sterk inperkt. Dankzij dat dieet viel ik 9 kilo af en werden mijn bloedsuikerwaarden weer normaal, en dat zijn ze sindsdien gebleven.

»Enkele jaren later kwam ik in contact met professor Roy Taylor, diabetesexpert aan de universiteit van Newcastle. Uit zijn onderzoek bleek dat vet uit je lever en alvleesklier kan afgevoerd worden door ongeveer 10 procent gewicht te verliezen. Hij was er ook van overtuigd dat ik mijn diabetes had weten te bedwingen omdat ik snél was afgevallen. Toen ik hem voor het eerst ontmoette, werkte professor Taylor aan een studie waarmee hij hoopte te bewijzen dat een dieet van 800 calorieën per dag niet alleen veel gewicht doet verliezen, maar ook dat de bloedsuikerspiegel van patiënten met diabetes type 2 ermee tot normale waarden kan terugvallen. Daardoor zouden ze geen medicatie meer moet nemen, terwijl ze dat anders hun hele leven moeten blijven doen. Dat je ervan kon afraken met een dieet, vond ik een ongelooflijk idee.»

HUMO Toen u er jaren geleden over begon te berichten, werd periodiek vasten nog als iets onwetenschappelijks en raars afgedaan. Dat is flink veranderd.

Mosley «Dat kun je wel zeggen. Eerder dit jaar vond het eerste wetenschappelijke congres over periodiek vasten plaats in Californië. Ik was er uitgenodigd als spreker en heb er de belangrijkste wetenschappers rond het thema ontmoet. En de Britse National Health Service omschreef periodiek vasten eerst als een modegril, maar recent meldden ze op hun website dat het 5:2-dieet wel degelijk een goede manier is om gewicht te verliezen, dat het kan leiden tot een reductie van lichaamsvet en tot een verminderd risico op allerlei chronische ziekten. De perceptie is dus veranderd. De BBC-documentaire en de boeken die ik daarna heb geschreven, hebben de belangstelling flink aangewakkerd. Ook onder wetenschappers: het aantal studies naar vasten is geëxplodeerd.

»Ondertussen beginnen ook de resultaten binnen te lopen van grote studies die enkele jaren geleden werden opgestart, zodat we zicht krijgen op de lángetermijneffecten. Die studies lijken de bevindingen van professor Taylor alleen maar te bevestigen. De tijd dat vasten als iets excentrieks werd beschouwd, is echt wel voorbij.»

HUMO Recent onderzoek met dieren heeft aangetoond dat primaten langer leven als ze minder eten.

Mosley «Het National Institute of Aging in Amerika heeft vorig jaar de resultaten gepubliceerd van een studie met muismaki’s, een primatensoort en dus relatief dichte familie van de mens. Muismaki’s die 30 procent minder calorieën kregen, bleven langer jong en gezond, kregen veel minder vaak kanker en diabetes, en bleven mentaal veel langer helder dan een controlegroep op een normaal dieet. Maar nog straffer was dat ze gemiddeld 50 procent langer leefden dan de dieren die zich wél de hele tijd mochten volvreten. Toen alle dieren uit de controlegroep waren gestorven, was nog bijna een derde van de maki’s op een caloriearm dieet in leven. Een opmerkelijk resultaat.»

HUMO Hoe zit het met studies bij mensen?

Mosley «Die lopen intussen ook, maar ze duren uiteraard veel langer. Voor die studies beperken mensen, in de hoop hun leven te verlengen, hun calorie-inname hun hele leven lang tot ongeveer twee derde van een normaal dieet, maar ze zorgen er wel voor dat ze alle essentiële voedingsstoffen binnenkrijgen. De mensen die voor de studie worden gevolgd, lijken alvast metabolisch jonger te blijven dan hun werkelijke leeftijd. Er zijn dus aanwijzingen dat het ook bij mensen werkt.»

HUMO Levenslang vasten is wel niet het aantrekkelijkste idee.

Mosley «Ik raad het ook niet aan (lacht). Maar er zijn genoeg andere mogelijkheden. Je kunt tijdelijk vasten, waarbij je je calorie-inname enkele weken of maanden tot 800 per dag beperkt. Je kunt periodiek vasten, waarbij je enkele dagen per week maximaal 800 calorieën eet. Of je kunt tijdgebonden eten. Vooral die laatste vorm is aan het boomen. Bij tijdgebonden eten consumeer je je calorieën in een zo kort mogelijk tijdsbestek. Je eet je avondmaal bijvoorbeeld wat vroeger, eet de rest van de avond niks meer en stelt je ontbijt ’s morgens wat uit. Het idee is je ‘natuurlijke vastenperiode’ – mensen met een normaal levensritme vasten namelijk iedere nacht – te verlengen.

»Eén van de pioniers van tijdgebonden eten is Satchin Panda, een professor aan het vermaarde Salk Institute for Biological Studies in San Diego. Toen ik jaren geleden zijn werk ontdekte, had hij alleen nog maar studies met muizen gedaan. Maar die waren wel spectaculair. Voor één van zijn onderzoeken had hij twee groepen genetisch identieke muizen op een vet- en suikerrijk dieet gezet. Eén groep mocht eten wanneer ze wilde, de andere groep kreeg dezelfde hoeveelheid voedsel telkens binnen een tijdsbestek van acht uur, waardoor ze zestien uur per dag moest vasten. Na honderd dagen waren de muizen die mochten eten wanneer ze wilden zoals verwacht veel bijgekomen, hun cholesterol en bloedsuikerspiegel waren flink de hoogte ingegaan en ze hadden leverschade opgelopen. De vastende muizen bleken een pak gezonder: ze hadden minder leverbeschadiging en waren veel minder bijgekomen.»

HUMO U was zelf betrokken bij de eerste studie met mensen.

Mosley «Jazeker. Twee jaar geleden hebben we voor een tv-programma een onderzoek gedaan in samenwerking met de universiteit van Surrey. We vroegen de deelnemers om hun avondmaal anderhalf uur vroeger op te eten en hun ontbijt anderhalf uur later, zodat hun vastenperiode met drie uur werd verlengd. Ze bleken niet alleen gewicht te verliezen, ze voelden zich ook opmerkelijk beter. Ze vonden het ook doenbaar, en dat is niet onbelangrijk: de meeste diëten worden niet volgehouden omdat ze te zwaar of te eenzijdig zijn. De deelnemers aan ons onderzoek gaven ook aan dat ze veel beter sliepen. Als je kort voor het slapengaan iets eet, moet je nog urenlang voedsel verteren, kan de kerntemperatuur van je lichaam niet dalen en krijgen je hersenen niet het signaal dat het tijd is om te slapen.»

HUMO Wat is de beste periode om tijdgebonden te eten?

Mosley «Je moet zelf kiezen waar je je het best bij voelt en wat praktisch haalbaar is. Voor sommigen is het misschien het makkelijkst om het ontbijt over te slaan en ’s morgens alleen maar een koffie te drinken. Uit dierenonderzoek blijkt dat zestien uur vasten de beste resultaten oplevert, maar volgens professor Panda is dat voor de meeste mensen niet vol te houden, en ik treed hem daarin bij. Zes tot acht uur na je laatste maaltijd verbrand je het meeste lichaamsvet en na twaalf uur vasten gaat die vetverbranding steeds sneller. Het komt er dus op aan om meer dan twaalf uur lang niks te eten.

»Professor Panda zelf eet bijvoorbeeld niks meer na zeven uur ’s avonds en ontbijt pas om negen uur ’s ochtends. Hij probeert ook zoveel mogelijk calorieën vroeg op de dag te eten, omdat je lichaam suiker en vet dan beter kan verwerken. Zijn advies is om drie uur voor het slapengaan niks meer te eten, en ook melk en andere calorierijke dranken te mijden. Eigenlijk is dat hoe mensen vroeger aten.»

HUMO Er zijn aanwijzingen dat tijdgebonden eten de gunstige effecten van sport en beweging kan vergroten.

Mosley «Klopt. Daarom is het bij jonge mensen, bodybuilders en celebrity’s zeer populair. Een bekend voorbeeld is acteur Hugh Jackman: om in vorm te raken voor zijn rol van Wolverine, volgde hij een tijdje het 16:8-dieet, waarbij je zestien uur vast en gedurende acht uur mag eten. Uit een recent onderzoek bleek dat fitte jongemannen die acht weken lang een 16:8-dieet volgden veel vet kwijtraakten, maar wel hun spiermassa behielden. Voor mensen die vele uren in de fitness slijten, is de combinatie van vet verliezen en spieren behouden natuurlijk heel interessant.»

HUMO Mensen hoeven dus niet te stoppen met sporten als ze beginnen te vasten?

Mosley «Een marathon lopen zou ik niet aanraden, maar lichte lichaamsbeweging zou voor de meesten geen probleem mogen zijn.»

Lenteschoonmaak

HUMO Wat gebeurt er eigenlijk in ons lichaam wanneer we vasten?

Mosley «Het lichaam werkt eigenlijk op basis van twee verschillende brandstofsystemen: suiker en vet. Het verkiest suiker, maar als er daarvan te weinig voorhanden is, schakelt het over op vetverbranding. Vergelijk het met een hybrideauto die van elektriciteit op benzine overschakelt als de batterij leeg is.

»Het probleem is dat de switch van suiker naar vet bij veel mensen niet gemaakt wordt. Dat heeft te maken met onze levensstijl: we eten te veel snel verteerbare geraffineerde koolhydraten die vooral te vinden zijn in junkfood, maar ook in pasta, witte rijst of wit brood. Die worden snel afgebroken tot suikers. Omdat ons lichaam echter niet van te veel suiker in het bloed houdt, geeft de alvleesklier insuline af, een hormoon dat de hoge bloedsuikerspiegel snel weer verlaagt. Maar als je veel tussendoortjes en slechte koolhydraten eet, wordt je lichaam op den duur ongevoelig voor insuline, en moet de alvleesklier er steeds meer van produceren. Zo’n hoge insulinespiegel heeft vervelende gevolgen: omdat je lichaam non-stop in vetopslagmodus staat, kan het de eigen energievoorraad niet aanspreken en verbranden. Je hersenen krijgen daardoor het signaal dat er te weinig brandstof is en dat je moet blijven eten. Omdat je je hongerig voelt, blijf je dus vet opslaan, dikker worden én eten. Vasten kan die vicieuze cirkel doorbreken en ervoor zorgen dat je lichaam in vetverbrandingsmodus raakt.

»Een ander gevolg van vasten is dat je lichaam na acht à tien uur zonder voedsel stopt met nieuwe cellen aan te maken en start met beschadigde en versleten cellen op te ruimen. Het is net als de lenteschoonmaak in huis. Gooi alle rommel weg, maak de boel grondig schoon en laat wat nieuwe meubelen aanrukken. Het is een volkomen natuurlijk proces, maar het treedt pas in werking wanneer we een tijdje hebben gevast. Hoe langer we vasten, hoe intensiever de opruiming. En hoe vaker dat schoonmaakproces in gang wordt gezet, hoe beter, want veel ouderdomsziekten zijn het gevolg van de opeenstapeling van rommelcellen in ons lichaam.»

HUMO Eén van de belangrijkste onderzoekers op dat vlak is professor Valter Longo van de universiteit van Zuid-Californië. Wat heeft hij precies ontdekt?

Mosley «Dat je met korte vastenperiodes je immuunsysteem een boost kunt geven. Dat is interessant voor oudere mensen, bij wie het immuunsysteem vaak minder goed functioneert, maar ook voor mensen die een medische behandeling zoals chemotherapie hebben ondergaan, waardoor hun immuunsysteem is verzwakt.

»Volgens professor Longo kunnen regelmatige korte vastenperiodes het risico op meerdere soorten kanker verlagen, onder meer veelvoorkomende vormen als darm- en borstkanker. Maar hij denkt ook dat regelmatig vasten het effect van chemo- en radiotherapie versterkt. Het idee is dat chemotherapie cellen doodt die snel delen – niet enkel kankercellen dus, maar ook bijvoorbeeld darmwandcellen en haarzakjes. Als je hun voedselvoorziening afsnijdt, blijven kankercellen lustig verderdelen, maar normále cellen gaan in een soort ruststand. Door te vasten en zo je normale cellen trager te laten delen, zouden ze dus beter beschermd zijn bij een chemokuur.

»Dat lijkt overigens nog maar het begin: Longo is er ook van overtuigd dat vasten verouderingsverschijnselen kan uitstellen en chronische aandoeningen zoals kanker, hartaandoeningen en diabetes kan voorkomen.

»In 2012 heb ik me voor mijn BBC-documentaire onder toezicht van Longo vier dagen op een zeer draconisch dieet van 25 calorieën per dag gezet. Na afloop bleek ik niet alleen 1,3 kilo vet kwijt, maar waren ook factoren die verband houden met het risico op kanker drastisch gedaald. Ik kan dus uit eerste hand getuigen dat er een link lijkt tussen vasten en kanker.»

Breintraining

HUMO Minstens zo interessant is het onderzoek naar de invloed van vasten op de hersenen.

Mosley «De belangrijkste onderzoeker op dat vlak is Mark Mattson, een Amerikaanse neurowetenschapper. Hij doet al tientallen jaren onderzoek naar periodiek vasten en ontdekte dat muizen, als je ze een paar dagen per week op een dieet zet van een beperkt aantal calorieën, veel later dement worden dan muizen op een gewoon dieet. Ze blijken ook nieuwe hersencellen te produceren, vooral in het gebied van de hersenen dat geassocieerd wordt met leren en het geheugen. Volgens professor Mattson heeft dat te maken met de ketonen die worden geproduceerd wanneer we in plaats van suiker vet beginnen te verbranden. Die ketonen hebben een gunstig effect op de hersenen. Mattson is nu ook een onderzoek gestart om na te gaan of dat ook bij mensen het geval is. De resultaten worden binnenkort gepubliceerd en zijn volgens hem erg veelbelovend.»

HUMO Als vasten helpt om ons brein in vorm te houden, wanneer beginnen we er dan best mee?

Mosley «Als je dementie wilt uitstellen, start je best zo vroeg mogelijk. De schadelijke processen die tot dementie leiden, beginnen namelijk al tientallen jaren voor de eerste tekenen van dementie zich manifesteren. Wacht dus niet tot je 50ste of 60ste.»

HUMO Snel afvallen kan prediabetes of diabetes type 2 omkeren, maar veel voedingsdeskundigen zijn er nog altijd geen fan van. Omdat het lichaam bij snel gewichtsverlies heel weinig brandstof krijgt, zou het namelijk in een soort spaarstand gaan, waardoor de kilo’s er later weer dubbel zo snel bijkomen.

Mosley «Vooral voedingsdeskundigen die zich niet de moeite hebben getroost om het onderzoek ter zake te bekijken, beweren dat.

»Susan Jebb, professor voedingspatronen en volksgezondheid aan de universiteit van Oxford, heeft een studie gedaan waarbij één groep zwaarlijvigen op een dieet van 800 calorieën per dag werd gezet en een andere groep een standaarddieetprogramma volgde. De eerste groep moest haar dieet acht weken volhouden en stapte dan geleidelijk aan over op normaal voedsel. Na een jaar bleek de groep op het snelle afslankdieet gemiddeld bijna 11 kilo afgevallen en de groep op het standaarddieet 3 kilo. Volgens Jebb en andere deskundigen is er geen enkel bewijs dat de stofwisselingssnelheid blijvend vertraagt als je snel afslankt of dat je daarna sneller weer zou bijkomen. Meer nog: volgens haar is het gewicht dat je in de eerste fase verliest zelfs een uitstekende indicator van het gewichtsverlies op langere termijn.

»Een ander onderzoek van professor Jebb wees uit dat het gewichtsverlies na twaalf weken het verlies na twee jaar bleek te voorspellen. Ze denkt dat dat komt omdat mensen snel resultaat zien. Gewichtsverlies is een belangrijke motivatie om door te gaan met het vastendieet en niet op te geven tijdens de toch wel lastige eerste weken.

»Snel afvallen is ook een efficiënte manier om je inwendige vet kwijt te spelen. Dat is vet dat zich niet in je buik of dijen ophoopt, maar je lever en je alvleesklier binnendringt en rond je hart gaat zitten. Kanker, diabetes, dementie, hoge bloeddruk en andere chronische aandoeningen worden allemaal gelinkt aan een teveel aan inwendig vet. Ik beweer niet dat het geschikt is voor iedereen, maar dat snel afvallen achteraf tot een snellere gewichtstoename leidt, is een mythe.»

HUMO Waarom is die mythe zo hardnekkig?

Mosley «Het gaat terug op een beroemde studie die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd uitgevoerd: het Minnesota Starvation Experiment. Een aantal jonge, slanke proefpersonen werd op een caloriearm dieet van voornamelijk aardappelen en knolrapen gezet, een zeer eiwitarm dieet. Na zes maanden hadden ze nog amper tien procent lichaamsvet en was hun stofwisseling ongeveer tot stilstand gekomen. Recentere experimenten waarbij gezonde proefpersonen gedurende vier dagen een caloriearm dieet kregen, stelden echter vast dat hun stofwisseling na een paar dagen vasten gemiddeld net 14 procent sneller werd. De reden is dat het ook belangrijk is wát je eet tijdens een caloriearm dieet. Om je stofwisseling op peil te houden, moet je in de 800-calorieënfase vooral weinig koolhydraten eten.

»Het probleem is ook dat er veel slechte en zelfs ronduit gevaarlijke diëten zijn. Jezelf een tijd uithongeren op een dieet van groentesapjes of koolsoep, zoals veel mensen nog altijd doen, is geen goed idee. Je moet ervoor zorgen dat je dagelijks genoeg essentiële voedingsstoffen binnenkrijgt. Dat is het verschil met het vastendieet dat ik voorstel. Het is op de recentste wetenschappelijke bevindingen gebaseerd, je blijft alle voedingsstoffen consumeren én het is makkelijk vol te houden.»

HUMO Blijkbaar kan een verlies van 5 procent lichaamsgewicht al een groot verschil maken voor iemand met overgewicht.

Mosley «Klopt, het kan het risico op dementie, hartaandoeningen, diabetes type 2 en kanker al serieus verminderen. Bovendien is het goed voor je gewrichten en je knieën. En het vermindert het risico op een depressie, verhoogt de seksuele appetijt en het is goed voor de slaapkwaliteit.»

HUMO Hoe blijvend zijn die gezondheidseffecten?

Mosley «Als je zelfs maar een paar jaar minder weegt, heeft dat al een gunstige invloed op je gezondheid. Het loont dus altíjd de moeite om gewicht te verliezen, al is het maar een beetje of slechts voor even.»

Eeuwenoude traditie

HUMO Een mogelijke drempel om te beginnen vasten, is dat je onvermijdelijk af en toe honger hebt. Hoe zet je je daaroverheen?

Mosley «Je moet natuurlijk gemotiveerd zijn en weten waarom je eraan begint. Je plant het ook best in een periode dat er geen grote diners of trouwfeesten op het programma staan, anders weet je dat je het moeilijk zult krijgen. Mijn advies is om het eens twee weken te proberen en te zien wat het geeft. De meesten geven aan dat ze zich na een paar dagen vasten niet meer hongerig voelen. Ook bij mijn dieet is vooral de eerste fase zwaar. Maar als mensen zich daar doorheen slaan, voelen ze zich beter en zien ze al flinke veranderingen. Je omgeving erbij betrekken helpt ook. En hou altijd voor ogen dat je het doet om je gezondheid te verbeteren.»

HUMO Een neveneffect van vasten is de ketogriep. Wat is dat precies?

Mosley «Je voelt je dan slapjes en een beetje licht in het hoofd, omdat je lichaam reageert op de verbranding van ketonen. Eigenlijk is het dus een goed teken. Je kunt je ook prikkelbaar of duizelig voelen of last krijgen van stemmingswisselingen. Maar dat gaat na een tijdje weer over. Als je je te vermoeid voelt, kun je eventueel vitamine D- en B-supplementen nemen. Een andere klacht is constipatie, maar dat komt omdat mensen niet genoeg drinken. Als je gewicht verliest, moet je ook vaker plassen. Je drinkt dus best zoveel mogelijk water.»

HUMO Kun je van vasten ook geen slechte adem krijgen?

Mosley «Bij mijn dieet heb ik daar nog geen klachten over gehoord. Als je veel ketonen verbrandt, kan je adem wel wat naar nagellakverwijderaar ruiken, maar dat lijkt me niet geweldig hinderlijk. En als je je er toch aan stoort, stop je gewoon een muntje in je mond.»

HUMO Heeft vasten een invloed op je gemoedsgesteldheid?

Mosley «Mensen geven aan dat ze zich na een tijdje vasten beter voelen. Dat komt omdat men het gevoel heeft weer de controle te hebben over zijn lichaam. En het is natuurlijk altijd leuk om gewicht te verliezen.

»Er zijn ook aanwijzingen dat BDNF, het eiwit waarvan de productie gestimuleerd wordt door te vasten, een positieve invloed heeft op je humeur. Sommige antidepressiva verhogen je BDNF-niveau, waardoor je je beter gaat voelen, en ook lichaamsbeweging stimuleert de werking ervan. Daarom voelen mensen zich beter als ze gelopen of gefitnest hebben.»

HUMO Is vasten geschikt voor vegetariërs of veganisten?

Mosley «Veganisten kunnen tijdgebonden eten of het 5:2-dieet proberen, maar voor hen zal het moeilijk zijn om met 800 calorieën per dag genoeg eiwitten binnen te krijgen. Voor vegetariërs is er geen probleem: zij hebben voldoende alternatieven voor dierlijke eiwitten.»

HUMO Raadt u het ouderen aan? Hun metabolisme werkt anders, waardoor de effecten wellicht ook niet hetzelfde zullen zijn.

Mosley «Er zijn bij mijn weten nog geen studies verschenen over het effect van vasten op zeventigers of tachtigers. Ik kan dus niet zeggen of het goed of slecht is op die leeftijd. Maar laat hen dat vooral niet tegenhouden om het eens te proberen.»

HUMO Nogal wat religies hebben rituelen die met vasten te maken hebben. Geen toeval allicht?

Mosley «De Boeddha raadde zijn volgelingen tijdgebonden eten al aan. Ook moslims en christenen hebben een traditie van vasten, en de oude Grieken en Romeinen kenden het tweeduizend jaar geleden ook al. De positieve effecten van vasten zijn al eeuwenlang bekend. Het mooie is dat we vandaag ook kunnen bewíjzen dat het werkt en aantonen hóé precies.»

HUMO Dan komt het er nu nog op aan de wereld daarvan te overtuigen. Het is opvallend hoeveel wetenschappers in uw boek hun frustratie uiten over hoe traag de medische praktijk reageert op de veelbelovende bevindingen over vasten.

Mosley «De wetenschap evolueert nu eenmaal heel langzaam. Het duurt altijd een tijd voor nieuwe ideeën ingang vinden. Veel voedingsdeskundigen hebben ook de wetenschappelijke literatuur erover niet gelezen. En tijdens hun opleiding leren artsen haast niks over voedingswetenschap.

»Er staan natuurlijk grote commerciële belangen op het spel. Allerlei machtige en kapitaalkrachtige partijen hebben er alle belang bij om dit soort ontdekkingen te ontkennen en de wereld met nepwetenschap te overspoelen. Zoals professor Jebb me vertelde: als er een medicijn zou worden ontdekt dat dezelfde resultaten geeft als Roy Taylors onderzoek naar diabetes, zou het luid van de daken worden geschreeuwd en binnen de kortste keren massaal worden voorgeschreven. Maar aan de boodschap dat mensen minder moeten eten, valt weinig te verdienen. De farma-industrie stopt ons liever vol pillen. Voor de voedingsindustrie, die ons vooral verslavende en ongezonde junkfood voorschotelt, is het ook niet de leukste boodschap.

»Maar ik zie de dingen veranderen. Ik ga dikwijls spreken voor dokters en over het algemeen zijn ze toch erg geïnteresseerd in mijn verhaal. Het werk van mensen als Roy Taylor en Susan Jebb heeft veel veranderd. Je kunt nog maar moeilijk volhouden dat snel gewichtsverlies en vasten niet goed zijn. De enige manier om de positieve effecten van vasten te ontkennen, is door de wetenschappelijke bewijzen keihard te negeren, wat sommige zelfverklaarde experts dus nog altijd doen. Voor mij reden te meer om de boodschap te blijven uitdragen.»

HUMO Waarvan akte.

Michael Mosley, ‘De snelle 800’, Nieuwezijds & Epo