(schoon)moederdag
Wanneer je een hekel hebt aan je schoonmoeder: ‘Ventileer niet bij je partner en kinderen’
In de ogen van een schoonouder kan lang niet elke schoonzoon of schoondochter het goed genoeg doen. Toch is het belangrijk voor je relatie om de band gezond te houden. Zet op Moederdag de eerste stap. Relatiecoach Danielle Veenhuizen: ‘Vaak zijn mensen zich helemaal niet bewust van hun gedrag. Net als in elke relatie is communicatie dé sleutel.’
De inmiddels ex-schoonmoeder van Daphne (48) belde haar zoon soms wel vijf keer op een dag. ‘Ze had overal kritiek op en vooral op mij. Ik was niet goed genoeg voor haar jongen. Uiteindelijk heeft ze gekregen wat ze wilde: ze wist een wig te drijven tussen mijn man en ik, ons huwelijk heeft het niet gered.’
De relatie tussen moeders en zonen is vaak sterk, net zoals die tussen vaders en dochters. Als lid van de koude kant moet je soms hard je best doen om geaccepteerd te worden of zonder kleerscheuren de familiebijeenkomsten door te komen.
Moeizame relatie
‘Dat het vaak schuurt tussen een partner en diens schoonfamilie komt omdat je te maken hebt met twee systemen die botsen: de waarden en normen van de partner en die van de familie’, legt relatiecoach Danielle Veenhuizen uit. ‘Van je eigen ouders kun je soms ook gek worden, maar omdat je die door en door kent, kun je meer van ze hebben dan van je schoonfamilie.’
Haar eigen moeder kon niet door één deur met haar schoonmoeder, het was zelfs zo erg dat ze het contact moest verbreken. ‘Mijn moeder kreeg geen ruimte om zelf moeder te zijn, haar schoonmoeder nam alles over. Het contact verbreken is nogal een beslissing, want daarmee wijs je ook een deel van je partner af, en je ontneem je de kinderen hun oma. Door de slechte band tussen mijn moeder en schoonmoeder was de relatie van mijn ouders ook heel moeizaam.’
In een spagaat
De ex-schoonmoeder van Anna (40) liet bij de geboorte van de kinderen direct weten dat ze niet op haar hoefde te rekenen als oppas-oma. ‘Maar elke keer dat we haar zagen, klaagde ze wel steen en been dat de kleinkinderen een betere band hadden met mijn moeder, die wél altijd voor ons klaarstond. Mijn ex ging daarin met zijn moeder mee en verweet mij dat ik meer mijn best kon doen om de band te verbeteren. Zijn moeder werd steeds vaker het onderwerp van onze ruzies.’
Schoonouders zijn soms bang om hun kind te verliezen en vooral voor ouders kan het loslaten van hun kind een heel emotioneel proces zijn, zegt Veenhuijzen. ‘Kinderen zijn in principe altijd loyaal aan hun eigen ouders, waardoor ze in een spagaat belanden als het niet klikt tussen hun geliefde en hun ouders. Als je merkt dat de relatie met jou en je partner te lijden heeft onder de band met je schoonouder(s), moet je daar met elkaar over praten.’
‘Ga vervolgens de dialoog aan met je schoonmoeder, als het even kan samen, waarmee je laat zien dat je een team bent. Leg haar uit hoe je je voelt door haar gedrag, zonder verwijten te maken. En stel voor hoe je de relatie met elkaar kunt verbeteren. Vaak zijn mensen zich helemaal niet bewust van hun gedrag. Net als in ieder andere relatie is communicatie dé sleutel.’
Kwetsbaarheid tonen
Vaak ligt de basis van geruzie in het feit dat we door de ander gezien willen worden en rondlopen met onuitgesproken verwachtingen, meent Veenhuizen. ‘Stel jezelf de vraag of het wel eerlijk is dat je van alles van je schoonouders verwacht en leer die verwachtingen uit te spreken. Door het gesprek uit de weg te gaan, of alleen te wijzen naar de ander, verwijder je van elkaar en help je de relatie uiteindelijk om zeep. Durf daarom je kwetsbaarheid te tonen en spiegel wat je ziet en voelt; wat is jouw rol in de relatie en wat kun je er zelf aan doen om die te verbeteren? Door anders met je schoonouder(s) om te gaan, bijvoorbeeld door te focussen op hoe belangrijk ze zijn voor je partner en kinderen, kun je al veel verbeteren.’
Houd het respectvol
Verandert er alsnog niets in de verstandhouding, dan kun je twee dingen doen: ‘Of je slikt elke keer als je op bezoek gaat, of je besluit om voortaan niet meer mee te gaan en er niet meer bij te zijn als je schoonmoeder zelf op bezoek komt. Leg die ingrijpende keuze wel eerst uit aan je gezin. En geef bovendien pas op als je alles hebt geprobeerd. Pas wanneer het gedrag van je schoonmoeder echt niet door de beugel kan, kun je besluiten om elkaar niet meer te zien. Gooi vervolgens niet met modder, dat brengt niemand iets. Houd het respectvol. Het is uiteindelijk veel beter voor je relatie als je met je schoonmoeder door één deur kunt.’
Tips voor een betere band
1. Ventileer over je schoonmoeder bij vrienden, niet bij je partner en kinderen. Zij hebben recht op een goede band met hun moeder en oma.
2. Moet je een lastig gesprek met je schoonmoeder voeren? Kies dan neutrale grond uit. Nodig haar bijvoorbeeld uit voor een high tea en bespreek daar wat je dwars zit.
3. Onthoud dat jouw partner van wie je houdt een product is van je schoonmoeder. Een deel van haar zit ook in hem of haar.
(AD)